Tomo 6, apéndice 31. Eiusdem epistola de constitutis ab eo in synodo super pace et tregua Dñi observanda, data post annum MXXXIII.

XXXI. 

Eiusdem epistola de constitutis ab eo in synodo super pace et tregua Dñi observanda, data post annum MXXXIII. (V. pág. 192.) 

Exarata est praesens epist. in cod. n. 40. (versus finem) in bibliot. mon. Rivip. et caractere quidem sec. XI. 

Oliva gratiâ Dei episcopus, karissimis fratribus Wa. et P. et S. iudici, et pbro, atque ceteris in cenobio commanentibus Dei genitricis et virginis Mariae, beatitudinem perpetuae vitae. Volo nosse fraternitatem vestram, dilectissimi, quod in sinodo, quae nuper habita est apud nos, factae sunt quaedam constitutiones atque firmatae, quas vobis volumus notas facere; et ut vos per omnes ecclesias et populos episcopatui nostro subiectos haec intimare et innotescere nimium curetis, fraternitatem vestram studuimus ammonere. In primis de constitutione pacis, quae per omnes regiones nostras tenetur a vespere feriae IIII.ae usque ad horam I. feriae II.ae; videlicet, ut per omnes ecclesias feriâ V.a, sonent ad vesperum signa, et ab illa hora totâ feriâ VI.a et sabbato et dominicâ usque ad horam I.am feriae II.ae teneatur pax inrefragabilis et inviolata: et excommunicent et amoneant omni die dominicâ populum per suas ecclesias, ut nullus hanc pacem audeat violare. Qui autem eam violare ullâ ratione praesumpserit, aut qui violatoribus ullum patrocinium contra haec intulerit, tandiu eum excommunicent, neque ullum divinum officium eo praesente in ecclesia faciant, donec ei cui malum fecit obtime emendet, et post haec in sede ad nostrum iudicium se representet. Ortamur etiam ut similiter omnibus dominicis diebus excommunicent, sicut nos excommunicavimus, quicumque monetam nostram falsaverit, aut minuerit, aut denarios detonderit, ut factores, et patrocinatores, aut qui cognoverit et celaverit, omnes excommunicati permaneant. Mandate etiam hoc domno pontifici, ut ipse haec omnia adimpleat, et adimplere faciat, sicut nostra karitas ei denunciat. Hoc etiam in mercatis, feriâ II.a declamare facite, ut per multos multis possit innotescere. Statuimus etiam pro omnibus in nostro episcopatu hoc anno defunctis, hac feriâ II.a magnum officium celebrari ab omnibus clericis qui sub nostri episcopatus commanent terminis: quod vos quam maxime ortamur et ammonemus implere. Constituimus etiam in praedicta sinodo atque firmavimus, et excommunicando anathematizavimus, (quod volumus et ammonemus ut vos nostris clericis hoc ipsum in suis ecclesiis diebus dominicis agnoscere faciatis) ut quicumque mercatores ad mercata venientes, aut in mercatis manentes, aut inde redeuntes disturbaverit, aut sua eis violenter abstulerit, aut qui factoribus istius mali aliquod patrocinium contra hoc intulerit, tamdiu... excommunicati permaneant, nec divinum officium in ecclesia audiant, donec digne illis cui malum intulerunt, emendantes restitutum habeant. De cetero in Domino valete, et haec non segniter adimplere curate. 

Tomo 6, apéndice 30. D. Olivae Auson. episcopi et abbatis Rivipollensis carmen in laudem monasterii Rivipollensis

XXX. 

D. Olivae Auson. episcopi et abbatis Rivipollensis carmen in laudem monasterii Rivipollensis, editum post annum MXXXII (1032). (V. pág. 191.) 

Ex bibl. Rivipoll. cod. n. 57. MS. sec. XI. 

Hoc adiens templum genitricis virginis almum, 

Fac venias mundus, humili spiramine fultus. 

Hic Deus est rector, templi servator, et auctor: 

Emicat egregius, radians ut sol, Benedictus, 

Cuius ad aethereum perducunt dogmata regnum. 

Poscimus hunc patrem nosmet dominumque potentem, 

Praestet opem, miseris prebens solatia cunctis. 

Presul Oliva sacram struxit hic funditus aulam; 

Hanc quoque perpulcris ornavit maxime donis. 

Semper ad alta tulit, quam gaudens ipse dicavit. 

Est hic et Arnulphus arum qui prima domorum 

Menia construxit, primus fundamina iecit, 

Sedis et egregie praesul rectorque Ierundae. 

Quintus in hac aula Guidisclus praefuit abbas. 

Claret post sextus Sen dictus nomine fredus. 

Septimus ipse sequor, qui nunc sum carminis auctor.

Conditur hic primus Guifredus marchio celsus,

Qui comes atque potens fulsit in orbe manens; 

Hancque domum struxit, et structam sumptibus auxit:

Vivere dum valuit, semper ad alta tulit; 

Quem Deus aethereis nexum sine fine coreis 

Annuat in solio vivere sydereo. 

Hic dominus patriae recubans, praesulque Ierundae,

Abdita Felicis prodidit ossa pii. 

Dictus in hoc euvo patris de nomine Miro,

Aeveat hunc regnum Christus ad aethereum. 

Huius et annexo genitor tumulatur in antro

Miro, sed ipse comes, clara patrum soboles. 

Hinc comes egregia princeps ac conditur urnâ 

Nomen Ave referens, prolis honore vigens: 

Stemate sceptrigero potiatur munere divo, 

Eruit supliciis, polleat aucta bonis; 

Hic Ermengaudus Sunieri nobile pignus,

Perditus, heu, gladio, ac requiescit humo. 

Hunc fera mors rapuit, quae nulli parcere novit;

Parce, Deus, famulo, conditor alme, tuo. 

Post quoque Guifredus crudeli morte peremptus,

Nobilis atque comes, quem tulit atra dies, 

Hoc iacet in tumulo compressus cespite duro:

Confer opem misero, Christe Deus, famulo. 

Contegit hic tumulus Sinfredi nobile corpus,

Qui comes egregius splenduit atque pius: 

Bellipotens, fortis, metuendus, et acer in armis,

Terribilis reprobis, et decus omne suis. 

Quisquis ades, lector, suplex dic: parce Redemptor: 

Hunc miserans famulum fer super astra tuum. 

Tomo 6, apéndice 25. Scriptura cessionis quarundam ecclesiarum factae Bernardo Sendredi ab Oliva episcopo Ausonensi

XXV. 

Scriptura cessionis quarundam ecclesiarum factae Bernardo Sendredi ab Oliva episcopo Ausonensi circa annum Dñi MXXXI (1031). (V. pág. 184.) 

Ex arch. eccl. Auson. n. 339. 

Haec est convenientia placiti, quae facta est inter Deum et Sanctum Petrum, et Olibanum episcopum, et Bernardum Sendredum, de ipsis ecclesiis Sancti Petri, quae sunt in suburbio castri Gurbiensis (castell de Gurb). Nam ut ab ipsis initiis reiteremus, domnus Frugi episcopus dedit easdem ecclesias ad victuaria channonicae sub excommunicatione; et postea idem ipse quod excomunicaverat, solvit, et dedit eas pro benefitio Bonefilio clerico fratri Sendredi, qui erat dominus supra dicti castelli. Defuncto etiam praefato episcopo, domnus Arnulphus, qui in episcopatu successit, easdem ecclesias dedit Bonifilio praedicto Sancti Petri chanonico. Mortuo quoque Bonifilio, concessit idem episcopus iam dictas ecclesias Berengario clerico, supra dicti Sendredi filio. Qui Sendredus, ut erat potens et nobilis, multa munera et donaria contulit ex hoc in Sancti Petri servitio. Interea obeunte Arnulpho episcopo, cum ei successisset in pontificatum domnus Borrellus, bonae memoriae praesul, observavit primitus hoc donum Senifredo, fiilioque eius Berengario. Sed postea, promoto eodem Berengario ad praesulatum sedis Elenensis (Elnensis; Elna), tanta discordia exorta est inter Borrellum episcopum, et illos, ut idem episcopus praefatas ecclesias eis auferret, reclamantibus autem et repugnantibus bellum inferret. Unde factum est, ut praescriptus Borrellus episcopus in concilio Narbonensi veniens, deferret ante domnum Guifredum archiepiscopum, coeterisque coepiscopis litteras sub nomine Fruiani episcopi, cuius superius mentionem fecimus, editas; quae continebant excomunicationis maximam censuram, si quis hominum esset, qui praedictas ecclesias a iure canonicae quolibet modo auferret. Ostendebant quoque aeedem litterae praefati Fruiani nomen, quasi suis ipsius manibus exaratum. Petiit ergo idem Borrellus domnum archiepiscopum, et omne concilium, ut eandem scripturam, quasi sub nomine Fruiani episcopi factam, suis nominibus confirmarent. Illi autem, nihil in hoc suspicantes esse prestigii, scripturam illam, sicut rogatum fuerat, firmaverunt. Igitur Borrellus iam dictus contra Berengarium iam episcopum, fratremque eius Bernardum, impatientis animi furore comotus, praedictas ecclesias eis auferens, iuri cannonicae delegavit, iterumque quantâ valuit excommunicatione firmavit. His rebus ita peractis, Borrellus episcopus ab Ispanis veniens, et Ierundam (Gerundam, Gerona) adiens, antequam aliquid aliud super hoc ageret, morte preventus est. Interea cum Dei ordinante providentiâ, ego quamvis immeritus Oliva successissem in regimine pontificatus, eandem scripturam firmavi, atque supra dictas ecclesias cannonicae utilitati habere permisi. Supra dicti autem fratres, Berengarius praesul, necne Bernardus, nihil proterve contra me agentes, sed simpliciter se audiri praecantes, et iniuste contra se actum fuisse clamantes, ut in melius res ad partem eorum proveniret, orabant. Ego vero cernens illos, et potentes, et nobiles, et mihi spontanee subditos et acclines, quia non audebam eis reddere hoc unde manebant diu moerentes, contuli eis de praediis Sancti Petri, quae in meae utilitatis usibus detinebam, aliud beneficium; unde satis liberale sum expertus eorum servitium. Illi autem hoc alacri animo suscipientes, numquam tamen a prioris quaerimoniae vociferatione cessabant, sed semper ut ecclesiae, quae iniuste sibi sublatae fuerant redderentur, orabant. Promittentes insuper, si haec eis provenirent, in omnibus imperata facturos, et qualecumque servitium eis imponeretur, Sancto Petro mihique se exhibituros. Ostenderunt quoque veris assertionibus illam scripturam, quam sub nomine Fruiani episcopi factam Borrellus praesul ad sinodum Narbonensem monstraverat, nomine Fruiani eiusdem falso fuisse subscriptam. Igitur ego, videns haec et audiens multa, diuque super hoc meditans, cognoscens quoque maioris esse comodi ad utilitatem et stabilimentum cannonicae Sancti Petri, si hoc quod ex me idem Bernardus habebat, in cannonicae potestate transferrem, cum additamento alterius maximi famulaminis quod ab illo exigerem, et quod moerendo petebat illi reformarem, contuli hoc ipsum cum domno Guifredo Narbonensi archiepiscopo, simulque cum  Amelio episcopo Albiensi, et Guifredo Carcassonensi, et Guadallo Barchinonensi, et Berengario Elenensi (Elna), aliisque quam plurimis diversi ordinis viris. Qui omnes uno animo eademque sententiâ proclamaverunt maioris utilitatis hoc esse, et aptioris ad opus cannonicae. Domnus insuper archiepiscopus excommunicationem, quam super hoc fecerat, solvit, et coeteris coepiscopis, ut solverent, imperavit. Propterea ego confidens de Dei misericordia, Sanctique Petri apostoli intercessione sanctissima, et credens patefieri Deo cor meum, qui novit qua intentione ista perfecerim, suscepi filium ipsius Bernardi, quem idem obtulit Deo et beato Petro apostolo in clericum, et dedi eidem filio eius praefatas ecclesias, quae sunt in suburbio praedicti castri Gurbiensis. 

Illas vero ecclesias, quas idem Bernardus ex beneficio Sancti Petri possidebat et meo, libere confirmavi ad tenendum cannonicae Sancti Petri et nostrae. Accepi etiam sponsionem ipsius Bernardi, quam promisit coram Deo et beato Petro apostolorum principe, multisque hominibus diversorum ordinum, quod statorem in servitio Sancti Petri loco filii sui subrogaret, donec ipse talis fieret, qui debitum famulamen per se implere potuisset. Et si, quod absit, filius eius, vivente eo, de hac vita discederet, alium ex suis filiis loco eius substitueret, quem Deo et Sancto Petro in eadem sede in clericum offerret, qui benefitium idem loco fratris defuncti teneret. Si autem nullus clericorum ex eius filiis superesset, ipse Bernardus easdem ecclesias dum viveret retineret, atque post obitum illius libere et sine ullius hominis ulla inquietudine in Sancti Petri dominio remanerent. Dedit quoque idem Bernardus mihi propter hoc viginti uncias auri (20 onzas de oro). Promissit etiam quod propter Dei amorem, et propter remedium et absolutionem animae patris sui, matrisque suae, procuraret haberi unam lampadem semper ardentem ante altare beatissimi Petri, et quod omnibus annis propter hoc ipsum daret unam optimam refectionem cannonicae in festivitate Sancti Andreae. Promissit quoque quod si aliquod ex praediis Sancti Andreae, ut praefatarum ecclesiarum iniuste teneret, legaliter inquireret; et si cognovisset, legaliter se inde exvacuaret. Igitur ego Oliva, Dei ordinante gratiâ praesul, idcirco hanc convenientiam litteris mandare curavi, ut cognoscant omnes, tam praesentes quam futuri, qualiter hoc factum fuerit. Et siquis aliter audierit, per hoc veritatem cognoscere possit. Harum autem constitutionum simili modo se habentium fecimus duas, quarum hanc scripsi ego Ermemirus diaconus, alteram Guibertus grammaticus. Actum in sede Sancti Petri IIII. nonas Aprelis (Aprilis). = Oliba episcopus +. 

lloseta, culla

Pedro J. Bel Caldú:



La lloseta i la culla eren los sistemes mes primitivos de posar trampes al moixóns. La culla es un clotet redó d'uns 12 cms de fondo i un atre tant de diámetro, fet damunt d'una roca a on s'hi acumule aigua de la pluja o s'hi ha de portar, si no plou per a que los moixóns s'acostumon a anar-hi a beure. Lo mecanisme consistix en posar una llosa de pedra que, al caure, tapare tot lo forat, se eixecave apoyan-la a enterra per un costat que se sostenie en possició oblicua en un kit de cuatre tochets. La clave ere lo tochets mes curt d'uns cinc o sis cms i amplet , de uns 2, cms. (si algú ho vol probar li recomanaría un palito de gelat tipo Magnum). Un tocho, de la medida adecuada aguante la llosa des de la punta hasta la part de dalt del tochet curt i els atres dos van des de cada lateral de la llosa a la part d'avall del tochet curt. Quan lo moixonet entre a beure, mou un dels tochos laterals i dispare tot lo mecanisme, cau la llosa i lo moixó quede atrapat dins de la culla o davall de la llosa según sigue el cas. A la llosa (sense culla) s´hi a de posar algún cebo (olives, grans de raïm, etc.) per a atraure al moixó. Jo, de menut, vaig cassar un gacho, vaig clavar la ma davall de la llosa i me va mossegar molt fort lo dit. Encara hi porto lo sinyal. Ha y fet un dibujet poc traçós per que done una idea de com se monte la culla. Segur que algú mel pot millorar.

Piñoles , huesos , aceitunas, olivas

Piñoles, huesos de las aceitunas, olivas. 

Es una adaptassió al chapurriau, igual que mos passe en cotón, algodón, y alguns diem abrir la luz en castellá, en ves de encender la luz. 

Ñan mes ejemplos, no cale patir, etc.

Segóns diu una del grupo, a Caspe se li diu aixina als ossos, piñols de les olives. Ere piñuelo , RAE,

piñuelo

De piña.

1. m. erraj.

2. m. Mur. Grano o simiente de la uva y de algunos otros frutos.

Wiki, pero no whisky 



El pinole es un alimento prehispánico de Mesoamérica. En México, se elabora tradicionalmente a base de harina de maíz endulzado con azúcar o piloncillo. Esta harina puede consumirse sola, como dulce; o bien servir como base para una bebida del mismo nombre, que se bebe fría o caliente. En este caso, se suele condimentar con cacao, canela o anís. Alternativamente puede fermentarse para producir tejuino, una cerveza de bajo grado alcohólico que se bebe con limón, sal y chile piquín.



pinolli en náhuatl: maíz molido y tostado.



https://museos.gijon.es/page/8984-biografia-de-nicanor-pinole