CHAPURRIÀU vs ¿“EUSKERA”?
*Fons. Qui vullgue profundisâ pot trobâ informasssió an diverses pàgines d’internet y tamé a la “Gramàtica de la Lengua Vasca”, de Patricio Urquizu Sarasua (Cuadernos Uned, 1996)
https://biblioteca-historica.blogspot.com/search?q=e%C3%BAskaro
I.
Parábola del sembrador,
traducida a los ocho dialectos del vascuence y a cuatro de sus subdialectos, bajo los auspicios del Príncipe Luis Luciano Bonaparte.
Parábola del sembrador.
I. 1. Dialecto guipuzcoano.
Ona non irten zan ereille bat ereitera.
Eta oreiten ari zala, azi batzuek erori ziran bide bazterrera, eta etorri ziran zeruko egaztiak, eta jan zituzten.
Besteak erori ziran leku arritsuetan, non ez zeukaten lur asko: eta bereala jayo ziran, zeren etzuten lur ondokoirik.
Bañan eguzkia irten zanean, erre ziran eta igartu ziran, zergatik ez zuten sustrairik.
Eta besteak erori ziran arantzen gañean: eta arantzak azi ziran, eta ito zituzten.
Eta besteak erori ziran lur onean: eta ematen zuten frutua, batak eun alako, besteak irurogei, eta besteak ogei ta amar.
Aditzeko belarririk duenak, aditu dezala.
I. 2. Dialecto vulgar de Cegama.
(Guipuzcoano meridional.)
Irten zon bein baten ereiñtzalle batek ereitea.
Eta bikorrak banatzen, batzuk biden ondon eroi zien, eta zeruko egaztik etorrita, jan zituen.
Beste batzuk arritartelan eroi zien, nun zeon lur guchi: eta beala irten zoen, chit lur gañen zerelako.
Baño euzkie jayo zanen, erre zien eta igartu zien, bate zuztarrik kasi etzoelako.
Beste bikor batzuk antzatarten eroi zien: eta azi zien antzak, eta ito zituen.
Beste batzuk aizkenen eroi zien lur onen: eta eman zoen frutue, buru batek eun, beste batek irurogei, beste batek oetamar eta la.
Belarrik dauzkenak entenditzeko, ai dezala.
II. 3. Dialecto vizcaíno.
Orra nun urten eban ereiten dabenak ereitera.
Eta ereiten diarduala, azi batzuk jausi ziran bidiaren onduan, eta etorri ziran zeruko egaztiyak, eta jan zitubezan.
Beste batzuk barriz jausi ziran arritzetan, nun ez euken lur asko: eta laster erne ziran, ez eukelako lur lodiya.
Eta eguzkiyak urtenik, erre ziran: eta ez eukelako sustrairik, sikatu ziran. Beste batzuk berriz jausi ziran arantzetan: eta azi ziran arantzaak, eta ito zitubezan.
Beste batzuk barriz jausi ziran lur onian: eta emoten eben frutuba, batek eunka, bestiak irurogeika, bestiak ogetaamarka.
Daukaznak belarriyak entzuteko, entzun dagiyala.
II. 4. Dialecto vulgar de Ochandiano.
(Vizcaíno occidental.)
Ona nun urten eban ereiten dabenak ereitera.
Da ereiten ebillela, asi batzuk yausi sirien bidien onduen, da etorri sirien seruko egaztiyek, eta yan situbesan.
Beste batzuk barres yausi sirien arri artietan, nun ez euken lur asko: da laster erne sirien, es eukelako lur lodiye.
Da eguskiyek urtenik, erre sirien: da es eukelako sustrairik, siketu sirien.
Beste batzuk barres yausi sirien arantza artietan: da asi sirien arantzak, da ito situbesan.
Beste batzuk barres yausi sirien lur onien: da emoten euden frutube, batek eunke, bestiek irurogeike, bestiek ogetaamarka.
Daukesanak belarriyek entzuteko, entzun daiyela.
III. 5. Dialecto vulgar de Elizondo.
(Alto-navarro septentrional.)
Una aldi batez azi ereile bat atra zen ereitera.
Eta ereiten ai zelaik, zembait azi erori ziren bideain ondoan, eta torri ziren aireko egaztinak, eta denak yan zituzten.
Bertze zembait erori ziren kaskallu lekura, non ezpaitzen lur guti baizik: eta sortu ziren bela, etzutelakotz lur gizena.
Bañan iruzkia atra zelaik, erre ziren: eta iñartu ziren, etzutelakotz zañik.
Eta bertze zembait erori ziren elorrien artera: eta aunditu ziren elorriak, eta ito zituzten.
Eta bertze zembait erori ziren lur onera: eta kartzen zuten fruitu, batek eun, bertzeak iruetanogei, eta bertzeak ogeitaamar.
Begarriak ituenak aitzeko, ai beza.
IV. 6. Dialecto vulgar de Elcano.
(Alto-navarro meridional.)
Atra ze bein ereikizale bat ereikitzera.
Eta barrayatzean granoak, erorzere batzuk bide ondoan, eta etorzere gorako choriak, eta shan zuste.
Erorzere berze batzuk arduyetan, non zen lur guti: eta berla shayo zere, zeren zegon lurra ashalkiro.
Baña iruzkia atra zelaik, erre zere eta eyartu, zeren kuasik ezpaizute zainik.
Berze grano batzuk erorzere larretan: eta larrak anditu zere, eta ito zuste.
Berze batzuk enfin erorzere lur onean: eta eman zute fruitu, non egunka baten, non irutanogei, eta non ogeitamar.
Dituenak bearriak entendatzeko, entenda bez.
V. 7. Dialecto labortano.
Huna hazi eraile bat athera zen eraitera.
Eta eraiten ari zelarik, hazi parte bat erori zen bide gainean, eta shoriak ethorri ziren eta yan zuten.
Eta bertze parte bat erori zen lekhu harritsu batetara, non ezpaitzuen lur hainitzik: eta berehala sortu zen, zeren ezpaitzen barna sartzen lurrean.
Eta iguzkia yekirik, errea izan zen: eta errorik etzuclakotz, ihartu zen.
Eta bertze parte bat erori zen elhorrien artera: eta elhorriak handitu ziren, eta itho zuten.
Eta bertze parte bat erori zen lur onera: eta ekharri zuen fruitu, batek ehunka, bertzeak hiruhogoika, bertze batek hogoietahamarka.
Beharriak dituenak aditzeko. adi beza.
VI. 8. Dialecto vulgar de Baigorri.
(Bajo-navarro occidental.)
Behin eraileat yuan zen eraitera.
Eta eraiten ai zelaik, hazi puskaat erori zen bidiain gaineat, eta yin ziren zeruko shoriak, eta yan zuten.
Berze hazi puskaat erori zen leku harritsu batetaat, nun ezpaitzen lur handiik: eta berehala sortu zen, zeeneta ezpaitziin lurra lodi.
Bainan iuzkia yeikita, erre zen: eta ezpaitziin erroik, eihartu zen.
Berze puskaat erori zen elhorripera: eta elhorriak haunditu ziren, eta itho zuten.
Berze puskaat erori zen lur huneat: eta bihia kharri ziin, batek chun, berziak hiruetanhooi, eta berzeatek hooitahamar.
Beharriak ditiinak aitzeko, ai beza.
VII. 9. Dialecto vulgar de Cize.
(Bajo-navarro oriental.)
Yalgi zuun behin ereileat ereitea.
Eta ereiten zielaik, hazi pharteat eori zuun bidiain gaineat, eta zeruko shoriek yin eta, yan zizien.
Beste pharteat eori zuun lekhu harritsu batzutaat, nun ezpaitzen lur handiik: eta behala sorthu zuun, lur ashala bezik etzelakotz.
Bana iruzkia yalgi zenian, erre zuun eta eihartu, erroik etzielakotz.
Pharteat ono eori zuun elhorrien gaineat: bana elhorriak handitziaikin, ithua izan zuun.
Azken phartia eori zuun lur hun baten gaineat: eta frutia eman ziin, bihi batzuk emaiten zutelaik ehun batendaco, beste batzuk hiruetanhogoi, beste zombaitek aldiz hoitahamar.
Beharriak tienak aitzeko, ai dezala.
VII. 10. Dialecto vulgar de Salazar.
(Bajo-navarro oriental salacenco.)
Elki zinuen bein kalako ereginzale bat eregitra.
Eta barreatzean granoak, zomait erori zitzan bideala urran, eta shin zitzan zeruko abeak, eta shan ztizien.
Berze batzu erori zintzan arridoyetan, non baitzen lur guti: eta bereala brotatu zizien, egonaz lurra arras me.
Baya elki zenekoz iguzkia, erre zintzan eta eartrik gelditu, zeren kasik ezpaitzien errorik.
Berze grano batzu erori zintzan larren artean: eta anditu zintzan larrak, eta sofokatu ztizien.
Berce batzu azkenik erori zintzan lur onean: eta eman zizien frutu, non egun batendako, non irurogei, eta non ogeitamar.
Nork izan zan bearri entendatzeko. entenda zala.
VIII. 11. Dialecto suletino.
Elkhi zen ereilia ereitera.
Eta ereiten ari delarik, azi zumbait erori ziren bide bazterriala, eta zeluko choriak jin ziren, eta jan zutien.
Beste zumbait erori ziren hartokietara, nun ezpeitzien hambat lurrik: eta berhala sorthu zen, lurrac loditarzunik ezpeitzian.
Eta ekhia jaiki zenian, erre ziren: eta zañik etzielakoz, eihartu ziren.
Beste zumbait erori ziren elhorrietara: eta elhorriak handitu ziren, eta itho zutien.
Bestiak erori ziren lur huniala: eta bihi eman zien, batak ehuin, bestiak hiruretanhogei, bestiak hogei eta hamar.
Dianak beharri entzuteko, entzun beza.
VIII. 12. Dialecto vulgar de Vidangoz.
(Suletino roncalés.)
Erkin zen bein kalako erinzale bat eri tra.
Eta granuen barriatian, zomait erori zren bidiari abaño, eta shin zren zeuriko choriak, eta shan ztein.
Berze banak erori zren arridoyetan, nonta baizegon lur chiki: eta bertan bunatu zren, lurra arin zegolakoz.
Baya iguzkia erkitiari, erre eta eshartu zren, zeren kasi ez baizein izorrorik.
Berze orano banak erori zren shats artetan: eta anditu zren shatsak, eta sofokatu ztein.
Berze banak azkenik erori zren lur onian: eta emon zein frutu, non batarik ein, non irurogei, eta non ogeitaamar.
Biarri dionak entelegatako, entelega tzala.
VERSIÓN CASTELLANA.
He aquí que salió un sembrador a sembrar.
Y cuando sembraba, algunas semillas cayeron junto al camino, y vinieron las aves del cielo, y las comieron.
Otras cayeron en lugares pedregosos, en donde no tenían mucha tierra: y nacieron luego, porque no tenían tierra profunda.
Mas en saliendo el sol, se quemaron y se secaron, porque no tenían raíz.
Y otras cayeron sobre las espinas: y crecieron las espinas, y las ahogaron.
Y otras cayeron en tierra buena y rendían fruto: una a ciento, otra a sesenta, y otra a treinta.
El que tiene orejas para oír, oiga.
13:1 Aquel día salió Jesús de la casa y se sentó junto al mar.13:2 Y se le juntó mucha gente; y entrando él en la barca, se sentó, y toda la gente estaba en la playa. 13:3 Y les habló muchas cosas por parábolas, diciendo: He aquí, el sembrador salió a sembrar. 13:4 Y mientras sembraba, parte de la semilla cayó junto al camino; y vinieron las aves y la comieron. 13:5 Parte cayó en pedregales, donde no había mucha tierra; y brotó pronto, porque no tenía profundidad de tierra; 13:6 pero salido el sol, se quemó; y porque no tenía raíz, se secó. 13:7 Y parte cayó entre espinos; y los espinos crecieron, y la ahogaron. 13:8 Pero parte cayó en buena tierra, y dio fruto, cuál a ciento, cuál a sesenta, y cuál a treinta por uno.13:9 El que tiene oídos para oír, oiga.
JESÚS EXPLICA LA PARÁBOLA DEL SEMBRADOR
Mateo 13: 18-23; Marcos 4:13-20; Lucas 8: 11-15
