Es mostren els missatges amb l'etiqueta de comentaris Artallo. Mostrar tots els missatges
Es mostren els missatges amb l'etiqueta de comentaris Artallo. Mostrar tots els missatges

dilluns, 30 de gener del 2023

XXXVI. Venditio cujusdam mansi ab Artallo, Palliarensi Comite facta monasterio Lavascensi, an. MXCI. (1091)

XXXVI.

Venditio cujusdam mansi ab Artallo, Palliarensi Comite facta monasterio Lavascensi, an. MXCI. (1091) (Vid. pág. 116.)

Ex Cartor. monast. Lavascensis, fol. 11. 

Gotica lex jubet et antiqui Patres sancxerunt quatinus vindicio si facta fuerit, per scriptura plenam obtineat firmitatem. Ideoque ego Artallus gratia Dei Comes et uxor mea Eslonza, et Odo frater meus, electus in episcopatum Urgellitana Sede sub sacro nomine Omnipotentis Dei venditores sumus Domino Deo et almae Virgini Mariae monasterium que vocitatur Laviscensis, et tibi Raymundo Preposito et fratribus ibidem servientibus unum capud masum qui fuit Adefonso Ramio qui est condam. Etiam tenet ipsum capud mansum Petrus neptus eius et uxor sua Adalez et filiis eius Guillermu et Raimundus, et est ipsum capud mansum in castro Sasso. Vindo vobis ipsum capud mansum ab integrum, et ipsos homines, qui ibidem sunt vel adveniendi sunt, cum omnia quae habent vel habere debent, vel in antea adcrevere potuerint, excepto quod in ipso castro nullum mansum mihi destruuntur. Et si vultis eos educere ex villa Sasso, et deducere in alio vestro loco, licentiam habeatis ut facere valeatis cum omnia sua ab integrum, excepto hoc quod ipsas suas mansiones non valeant destruere. Hoc totum quod supra scriptum est vindimus vobis ab integrum propter praetium quod inter nos convenit. Id sunt, quadringentos quinquaginta mancusos de auro Valentia ut ad hodiernum diem et tempora firma habeatis potestatem tenendi et possidendi vestram que voluntatem faciendi. Et est manifestum quod si ego Artallus aut uxor mea Eslonza aut frater meus Odo aut filii et filiae nostrae, aut nulla mea posterita, aut nulla subrogata persona qui contra hanc cartam venerit ad inrumpendum non ac valeat vendicare, sed cum Juda traditore in infernum accipiat porcionem, et insuper componat cum omni sua melioracione, sicut lex continet et in antea firma et stabilis permaneat modo vel omnique tempore. Facta ista carta V. idus augusti anno XXXV. Regis Philippi, regnante Aldefunso (Aldefonso, Ildefonso, Alfonso) Rege in Castella et Gallecia, Petro Rege regnante in Aragone et in Papellonam (Pampilona, Pamplona : Navarra), Dompno Artallo supra scripto in Paliares et Dompno Raimundo similiter. = Sig+num Artallo Comite. = Sig+num Eslonza. = Sig+num Dompno Odoni qui istam cartam vendicionis scripturam fieri jussimus, et firmavimus, et testes firmare rogavimus. = Sig+num Raimundo Fulchoni de Gallinario. = Sig+num Petro Fulchone. = Sig+num Bernardus Raimundi de Agromontis. = Sig+num Echardus de Eramontis. = Sig+num Dodo Arnallus de Pervas. = Visores et auditores, Guillermus Arnallus de Pervas et Mironi Guillermo de Ripera et Tedballo de Orcallo, Bernardus Ricolph de Palencia et alii plures. = Baronezo, subdiachonus Sanctae Mariae Tremp scripsit die et anno quae supra. Sig+num Pere Mir de Stopaga. = Sig+num Bertran Guillem. = Ego Odo gratia Dei Urgellensis Episcopus confirmo et laudo hanc cartam et manu propria consigno +.

XXXV. Donatio castelli de Aguilar a Miro Raimundo facta monasterio Lavascensi, an. MXC. (1090)

XXXV.

Donatio castelli de Aguilar a Miro Raimundo facta monasterio Lavascensi, an. MXC. (1090) (Vid. pág. 116.)

Ex Cartor. monast. Lavacensis, fol. 14 b.

In Dei nomine: ego Miro Raimundus facio cartam propter remedium animae meae ad domum Sanctae Mariae quae vocatur Lavadius, vel aliorum Sanctorum quorum memoria ibi habetur et veneratur, de uno castello quod vocatur Aguilar, quod est situm in termino de Sass in comitatu Paliarensi: quod castellum adquisivi michi propter servicium quod feci seniori meo Artallo Comitti, et propter spontaneam voluntatem eius. Quod castellum trado Sanctae Mariae cum omnibus rebus ad se pertinentibus cum ingressibus et egressibus, cum cultis et incultis, cum adquisitis et adquirentis, et cum suis paschuis. Hanc donacionem ego Miro Raimundus feci et gratuita oblacione obtuli Domino Jhesu et Genitrici illius semper Virgini Mariae, quia intellexi me culpabilem esse de omnibus peccatis et criminibus quibus potest homo carnalis et fragilis peccare, et quia de his omnibus justam emendacionem non poteram facere, volui cum consilio omnium amicorum meorum et michi bona quaerentium hoc munus Omnipotenti Deo offerre adquisitum, teste omni patria, meo summo labore. Contra quam donacionem qui venire temptaverit vel aliquo malo ingenio, aut aliqua detestabili violencia depredare temptaverit, ab omni consorcio christianitatis expulsus judicio omnium sacrorum canonum anathematis judicio subjaceat, et partem cum Juda Scarioth et cum Datan et Abiron qui viventes in infernum descenderunt, habitet, et haec mea donacio indisrupta permaneat, et ipse dupliciter componat. In hoc castello relinquo Domino meo Comiti Artallo ingressum et egressum, guerram contra omnes homines faciendi, et omnes homines ipsius castri sequantur eum in hoste de matutino die lunis usque ad vesperum die mercurii, et habeat in eodem castro unum admiramentum de pane et carne et civada. Si autem placet ipsi Comiti ut castellum illud stet integrum, stet: et si non placet, destruatur, et ecclesia in loco eius in honore Sanctae Mariae construatur. Si autem voluerit ipse Comes ut illud castellum permaneat integrum, ipse Dominus ipsius loci de Lavadius fidum faciat eum ut de illo castello non exeat ei ullum malum, si ipse non fecerit. Facta carta donacionis anno ab Incarnacione Domini M. nonagesimo, mense septembrio pridie kalendas octobris luna II. imperante Romanis Heinrico, Francis Philippo, Castellanis Aldephonso. = Sig+num Mironi qui hanc cartam rogavit scribere, et testes firmare, et sua signa facere. = Sig+num Petro Raimundi de Erill. = Sig+num Mir Valles. = Sig+num Rodlan Bernard. = Sig+num Bremon Altemir. = Sig+num Gonbal Oriol. = Sig+num Dalmaz Bernard. = Sig+num Gifred Gozfret. = Grimallus Abba dictavit, et Altemirus Diachonus scripsit die et anno que supra +. 

divendres, 7 d’octubre del 2022

VII. Vita et miracula Sancti Odonis Episcopi Urgellensis.

VII. 

Vita et miracula Sancti Odonis Episcopi Urgellensis. (Vid. pág. 40). 

Ex Sanctorali eccl. Barcin, fol. 180. 

Fuit vir itaque admirandae sanctitatis sanctissimus Odo de claro genere comitatuum Palariensium, et glorioso sanguine Barchinonensium et magnanimorum Aquitaniae Comitum et Urgellensium prosapiam ducens. Ipse vero nobilitate generis, nobilitate vitae et morum, ornamento virtutum decorabat. Cum vero adolescentulus esset à generosis parentibus Artallo, patre suo Pallariensium Comite, et matre sua Luciana literis ad erudiendum traditus est. Illic vero indicium futurae strenuitatis in eo aperuit. Quadam etenim honestatis forma decoratus se virtutum amatorem ad virtutum fastigia ascendere ostendit. Decorem siquidem probitatis omnibus pretendens qui quidem dux et magister viam probitatis et bonorum morum omnibus presignabat. Talem quippe Beatus Odo se exhibebat in claritate morum et generositate vitae ut quadam excelentia virtutum omnes praecederet. Cum vero virile robur in se animi magnitudine ostenderet, et jam ad juvenilem perveniret etatem, à parentibus suis militarem habitum induens militiae cingulo accinctus est; quod vehementer respueret nisi in comitatu et honore parentum justitia quodammodo suas amitere vires, et in loco justitiae injustitiam regnare videret perversitas et etiam violatorum ecclesiae furentium in ecclesiam et in filios ecclesiae regnum ecclesiae disipantium et pauperes deprimentium ad justiciae excelentiam defendendam et ecclesiae libertatem tuendam, et decus ecclesiae retinendum et inimicos justitiae in virtute Dei impugnandos illum arma sumere coegit. Accidit autem eo tempore quod quidam qui Urgellensi Ecclesiae praeerat Episcopus gravissimo languore detinebatur, ipse vero considerans gravitatem suae infirmitatis futurae mortis praenuntiam et suam in episcopatu consecrationem à canonibus deviam, advocato fratrum et populi conventu, coram omnibus Episcopi officium et honorem et nomen deseruit. De honore vero patrimonii sui ecclesiam Sedis Urgellensis magnifice ditavit. Illo denique defuncto ad electionem Episcopi clerus et populus et sumates viri et Comites Pallariensium et Urgellensis et omne vulgus promiscui sexus convolant, desiderantes habere talem qui fungeretur eisdem oficio patris. Magnates autem viri et Comites et senior et major et melior pars cleri consilium de electione Episcopi inter se habuerunt. Tandem providentes bonae indolis et magnae generositatis Odonem juvenem literatum, licet in militari conversaretur habitu, eiusdem Ecclesiae Archidiaconum in electionem eius bona intentione animi anhelantes, eum Urgellensi Sedi preese et prodesse exoptabant, omnes in beatum Odonem honestum et laudabilem virum pio desiderio anhelabant retinentem et contradicentem ac se indignum proclamantem rapiunt, sibique in pastorem eligunt, laudatur scribere eius electio, applaudit ei ut reverendissimo patri clerus et populus. Quaedam autem pars cleri cui quodamodo gravis erat sua magnanimitas, et eius semper eminens nobilitas suo timore seu misericordia satis favebant, nec contradicebant electioni eius. Quod sentiens mirae providentiae beatus Odo semper unitatis concordiam et dilectionem semper diligens nec unquam à vera unitate devians nulli unquam se onerosum esse volens ad civitatem Elverniae quae Claromontis vocatur, profectus est, ubi tunc celebrabat concilium venerabilis et beatae memoriae Papa Urbanus secundus in cuius manu electionem positam dimissit Odo. Audiens autem pater Urbanus tantae honestatis virum Odonem, et laudabilem eius vitam, illum Romae ire praecipit, cui ille obtemperans à Papa Urbano et ab omni romana curia honorifice susceptus est. In tota vero hebdomada quae est ante solemnitatem Paschalem ad officium Missae quam beatus celebravit Urbanus diaconatus officium idem Sanctus Odo adeo devote peregit, ut ab omnibus laudaretur. Deinde vero in Sabbato Presbyter ordinatur. In die vero Paschae in Episcopum consecratur: post aliquantos dies à beato Papa Urbano benedictione suscepta cum omni romanae curiae gratia praeclarissimus Odo remeavit ad propria. Quanto aplausu, gaudio, animi Letitia suscipitur Episcopus Odo, quanto studio, quanta devotione se totum devovit Deo et in virtute Spiritus Sancti proposuit se et ecclesiam sibi comissam regere. Erat enim vir prudens, et simplex, affabilis alloquio, amabilis aspectu, temperantia clarus, perpetuae castitatis custos et magister. Erat siquidem templum delectabile Spiritus Sancti, speciosus thalamus virtutum, mansio autem regis aeterni, armarium verbi Dei generositatem aeternam temporali generositati preponens, totus in misericordia, totus in liberali largitate, nihil proprium sibi retinens totum se et sua omnibus tam indigenis quam advenis exhibebat, et cum quadam admirabili hilaritate praeclari vultus coelestem laetitiam animi in dando suae largitatis dona praesignans sincerae mentis liberalem intentionem ostendebant. Cum vero beatissimus confessor Odo mentem suam radiis solis justitiae nitentem, et fulgore virtutum fulgentem habere delicias mundi et tenebras eius sprevit, recordans mente divina delicias coeli, et in quadam spiritali visione coelestium gaudiorum spiritum suum quietem habere proposuit. Jam fragrabat in mente virginei floris odorem dulcedine cuius vivunt in coelo sancti, cuius dulcedine refloruit genus humanum, sicut dicit Psalmista in persona veteris Adae jam renovata per florem qui exiit de utero Virginis Mariae qui processit ex radice Jesse jam florentis et dicentis: et refloruit caro mea. Hiis et huiusmodi virtutibus pollens Beatissimus Odo opere, doctrina, et forma virtutum informans populum Dei post multos labores post multa certamina ad recipiendum cursus sui bravium, ad suscipiendam promissae suae gloriam et coronam insignis athleta Christi migravit ad Dominum. O quantus planctus omnium, omnis sexus dolens, omnis etas plangens, omnis ordo gemens planxit suum patrem. Quia vero de vita et transitu tanti patroni pro parvitate ingenii nostri quantum potuimus Domino juvante diseruimus; nunc ad miracula eius duce Spiritu Sancto transeamus. Mirabilis enim Deus in Sanctis suis Sanctum Odonem mirabilem miracula pro eius amore faciendo ostendit. Jam multis languoribus oppresi ad sepulchrum patris Odonis veniunt, vigilant, noctitantur, exorant per merita B. Odonis de coelo medicinam et suavitatem à Deo poscentem. Jam coeci à B. Odone illuminantur, jam muti loquuntur, jam claudi ambulant, jam alii varii languores detenti curantur. Quidam juvenis Pallarensis mutus linguae officio et etiam à nativitate lingua carens ad ecclesiam B. Mariae venit, et per totam noctem cum luminari suo ante B. Odonis tumulum vigilando et orando permansit. O quam admiranda Sancti Odonis insignia: linguam sine officio reddidit muto: quod donum admirabile gratiae Dei ac virtutis per meritum B. Odonis pluribus admirantibus innotuit. Ipso vero infacundus et rudis linguam expertem vocis tamen habens repedavit ad propria. Videntes autem parentes eius, amici et vicini rem admirandam linguae, inoficiose ammonent, ortantur, compellunt eum properanter ad sepulchrum B. Odonis redire. Admonitus rediit et S. Odonis auxilium deprecari non desinit. Dum vero juxta stagnum Aquilae transiret, aspexit B. Odonem mediante die sibi obviantem. Illum vero quem multoties in hac temporali vita viderat viventem claro vultu et pontificali infula decoratum asgnovit, quo viso obstupuit, timuit. Qui statim à S. Odone pie salutatus animum assumpsit, et se mutum Sancto Patri innuendo asignavit. Cum autem Beatissimus Odo eum tertio salutasset, eum loqui praecepit qui mox à B. Odone salutatus illum resalutavit, et hoc suae vocis primordium fuit: quo facto B. Odo ex oculis eius evanuit. O nova res: nova lingua novam vocem protulit. Jam cantat Deo canticum novum qui per suum pontificem Odonem nova miracula fecit. Continuo juvenis novae vocis gaudio gaudens ad referenda, novas gratias Deo et Genitrici suae, et Sancto Ermengaudo et Domino suo Beato Odoni properanter ad Sedem venit, ubi ante tumulum B. Odonis quomodo, qualiter et quando B. Odo ei apparuisset cunctis audientibus exultanter ac diligenter intimavit. Audientes vero admirandam visionem laudes et gratiarum actiones referunt Deo qui mirabilis est in Sanctis suis et Sanctus in omnibus operibus suis. Quodam die dum procurator et janitor ecclesiae lampadem extinctam vellent accendere in conspectu omnium qui aderant ignis de coelo veniens, lampadem subito succendit. Idem vero janitor viso coelesti igne nimis atonitus expavit, mentem amissit, tandem vero in se rediens et animum sumens, miraculum accensae lampadis exposuit, Cuiusdam pauperis filius adeo membris suis contractis dolebat, quod nec pedes suos movere nec sedere poterat. Pater vero condolens et compatiens super asinum quibusdam corrigiis ligatum cum quibusdam sociis ad Sanctae Mariae Sedis ecclesiam tulit, et ante sepulchrum B. Odonis cum lacrimis et orationibus posuit; praecator Pater postulat, orat pro filio. Cum per multos dies ad sepulchrum confessoris precante patre puer vigilasset, et jam pater de filii sanitate desperaret, ad domum suam redire proponens, ante portam ecclesiae filium suum possitum dimissit, et recessit puer statim nullo sustinente super pedes suos stetit et ad Sancti Odonis sepulchrum tendens pervenit. Jam tristitia patris vertitur in gaudium, exultat pater de sanitate filii, gaudent socii, exultant omnes venientes ad puerum admirantes tanta insignia miraculi. Quidam adolescens in partibus Hispaniae commorans membris suis contractus auditis B. Odonis miraculis in asello suo per nimiam asperitatem viarum dolore confectus ad Sedem Urgellensem pervenit, ibique ante tumulum B. Odonis multis noctibus invigilavit cum lacrimis implorans auxilium. Cum autem nihil impetrasset, in asello suo residens discessit. Cum vero sitiens de aqua fontis quae de rupe paulatim fluebat in loco qui Pluvinus dicitur, potare desiderat; dum bibebat, asellum suum fugientem vidit, cumque eum sequi nullo modo valeret, dolet, gemit, lacrimatur B. Odonis sepulchrum, cum summa devotione et toto cordis afectu deposcit auxilium. O res miranda, et digna relatu, ecce coelestis medicina, coeleste auxilium invisibile et innefabile medicamine, jam adolescens divino vigore extensus surgit, salit, exultat, gaudet, fugientem asinum properanter insequitur, nec mora cepit asinum, et suae sanitatis Deo et Beatae Mariae et Beato Confessori Odoni innumeras gratias egit, et omnibus qui ad eum videndum veniebant, virtutem miraculi laetus recitavit.

Anales de Cataluña, Narciso Feliu de la Peña y Farell (Index)

(Nota del editor : Se corrige parcialmente la ortografía en castellano.)  Imagen: Biblioteca de Catalunya. Llibres Pere Borrás: MCMXIX: D. V...