Es mostren els missatges amb l'etiqueta de comentaris Estany. Mostrar tots els missatges
Es mostren els missatges amb l'etiqueta de comentaris Estany. Mostrar tots els missatges

diumenge, 18 de desembre del 2022

XI. Facultas piscandi in stagno de Castilione Abbati S. Petri Rodensi concessa. an. DCCCCLIII. (953)

XI.

Facultas piscandi in stagno de Castilione Abbati S. Petri Rodensi concessa. an. DCCCCLIII. (953) (Vid. pág. 45). 

Ex cartor. S. Petri Roden. fol. 4. 

In nomine sanctae et individuae Trinitatis Ludovicus divina propitiante clementia Francorum Rex. Si locis Sanctorum divino cultui mancipatis aliquam nostri juvaminis, dignitatisque regiae opem conferimus, ab omnium summo Remuneratore id nobis recompensari pro certo confidimus. Quapropter omnium sanctae Dei ecclesiae fidelium nostrorumve tam praesentium quam et futurorum noverit sollertia, quoniam nostrae dignitatis adiens presentiam Hildesindus, Abbas monasterii Sancti Petri, quod situm est in monte Rodas, reverenter expetiit quatinus quandam piscationem ex consensu et voluntate Gozfredi, illustris Comitis, ex cuius comitatu ad praesens esse videbatur nostrae regalitatis praecepto jam praephato monasterio largiri in perpetuum dignaremur: quod et fecimus. Est autem memorata piscatio in comitatu Petralatense posita, quae dicitur stagnum de Castilione cum tribus insulis sibi adiacentibus, quarum una vocatur Udvagro, altera vero Fonilaria, tertia autem Savarto. Exterminatur itaque praedictum stagnum in oriente in territorio Petreto, et in villa Aguti (Vilagut) et Torrizella et stagno Sanguinario, seu in Sancta Margarita, vel in ipsa arena. In meridie igitur usque in mare cum ipso gradu (grado, graó o grasó, Grao en Valencia). In occidente vero in territorio de villa Castilione cum ipso cannare usque in ipso Dedo, ac cum ipso Madalexo usque in Sancto Jhohanne. In circio et aquilone autem in territorio Monte maiore, que dicunt Muscario, vel in ipso territorio Sancti Petri. Unde hoc nostrae altitudinis decretum fieri ac praelibato Abbati Hildensindo dare praecepimus per quod praedictum stagnum cum omni integritate, veluti superius relatum est, tam ipse quam sui successores atque monachi praedicti coenobii habeant, teneat (teneant) ac perpetualiter possideant, atque secundum sui velle ut melius amodo voluerint per omnia disponere satagant. Regia denique auctoritate jubemus atque sanccimus quod nullus Comitum seu Vice-comitum vel vicariorum, aut aliqua prepotens persona aliquam exinde violentiam inferat, sed sicut disposuimus in Abbatis consistat. Et ut haec nostrae auctoritatis largitio inviolabiliter conservetur manu nostra eam subtus firmantes sigillo insigniri nostro mandavimus. = Signum Domni Ludovici + gloriosissimi Regis. = Oydilo regiae dignitatis cancellarius ad vicem... Archiepiscopi recognovit. Actum Lauduni Montis VI. idus septembris anno XVIII. inditione XI, regnante Ludovico glorioso. 

divendres, 5 d’agost del 2022

XVIII. Litterae dimissoriae, sive absolutionis voti monastici, anno MCXXXIX. (1139)

XVIII. 

Litterae dimissoriae, sive absolutionis voti monastici, anno MCXXXIX. (1139) (V. pág. 237.) 

Ex arch. eccl. S. Mariae de Stagno. 

Ad noticiam presentium vel futurorum deducere volumus quod quidam frater et sacerdos nomine Ferrarius ecclesiae Sancte Marie Lorone decidid in nimia et prolixa infirmitate. In eadem vero egritudine divina inspiracione compunctus in lectulo sue infirmitatis iussit se deduci ad sancte Dei genitricis et semper virginis Marie locum nominatum situm Stagni. In eodem loco per meritum et clemenciam eiusdem virginis mirabiliter sanus factus est. Cumque pleniter convaluisset, percontatus a priore et a fratribus eiusdem loci, ut impleret promissionem suam, quam promiserat vivere se regulariter secundum regulam Beati Augustini. Ille vero in eodem loco constitutus per spacium X.cem ebdomadarum considerans se non posse equanimiter ferre vinculum regule eiusdem loci propter etatem iuventutis sue, causam rei huius distulit ad presens. Fratres vero seorsum et privatim misericorditer corripientes eum de bono opere penituisse, volentes ut feliciter impleret quod benigne promiserat. Illorum ergo increpacionem equanimiter suscipiens, votum suum quandoque vovit se impleturum. Collacione autem facta communi definicione prior et ceteri fratres decreverunt illi facere literas dimissorias (quod et fecerunt) secundum auctoritatem Beati Iohanis apostoli et evangeliste editas, ad cuius conversionem venientes duo fratres Aticus et Eugenius secuti sunt eum ubicumque ipse ibat. Qui cum illo venientes in quodam loco viderunt servos suos in gloria fulgentes, se vero in egestate positos. Penitentiâ ergo ducti discesserunt a sancto proposito. Idem vero Beatus Iohannes reddidit illis cuncta que ad conversionem detulerant, sicut ipsi melius nostis. In commentariis eciam Beati Augustini episcopi patenter hostenditur, quia ipse neminem vi cogere volebat, sed neque ipocritas querebat. Refert eciam Beatus Augustinus in quodam ecclesiastico sermone de quodam clerico ad eius conversionem venienti, qui noluit secum manere; et ipse Augustinus statuit primitus auferre illi clericatum, deinceps vero in conspectu tocius ecclesie, tam clericorum, quam laicorum utriusque sexus mutavit consilium, non debere ei tollere clericatum, sed manere extra communem vitam habens libertatem ire eo vellet. Ego vero Guielmus prior et omnes fratres tocius nostre congregacionis, arum et aliarum exempla confirmati, damus ei potestatem, ut ubicumque voluerit, humiliter serviat Deo. Quod est actum IIII. Nonas Novembris anno III. regnante rege Ledoico (Ludovico, Ludwig, Luis) iunioris. = Guillelmus prior qui his assencio +. = Raimundus Bonefilius prior +. = Berengarius sacerdos +. = Berengarius sacer, qui hec scripsit cum literis fusis et suprapositis die et anno + quo supra. 

dimecres, 3 d’agost del 2022

CARTA LIX. Viaje al monasterio del Estany.

CARTA LIX. 

Viaje al monasterio del Estany. 

Mi querido hermano: En esta misma diócesi había desde mediados del siglo XI un monasterio de canónigos reglares de S. Agustín, llamado de Santa María del Estany, situado junto a un gran estanque, de donde tomó el nombre, a tres horas de Vique, en un breve recinto y pequeña cuenca que se forma en lo alto de los montes que se extienden al mediodía de aquella ciudad. Hoy se ve ya desaguado aquel pernicioso depósito, y beneficiado su suelo; tampoco existe ya el monasterio, suprimido con los demás de aquella profesión por Clemente VIII en 1592. Sólo queda allí una parroquial servida de un cura dotado de las rentas del oficio antiguo de la sacristía: las de la camarería se aplicaron al arciprestazgo de la villa de Moyá. Las de la abadía agregadas a otras suprimidas sirvieron para la dotación de los deanatos de Gerona y Vique, y para la tesorería y arcedianatos de Badalona y Llobregat en la catedral de Barcelona. Subsisten la iglesia y claustro antiguo, con algunos entierros en este último, de que se dirá en el catálogo de los abades. El archivo está incompleto, faltándole como es regular los instrumentos tocantes a las rentas de las dotaciones insinuadas. Sin embargo entre varios libros corales, no importantes, hallé un vol. en 4.° vit. MS. del siglo XI o principios del XII que contiene: I. Incipit capitulatio super canon habitum in civitate Trecas temporibus Ludovici imperatoris à Iohanne papa romano, atque episcopis LV. Son 78 capítulos: I. de fide Sancte Trinitatis, qualiter a presbiteris tenenda sit et populis predicanda. El último 78: de his qui alienum vendiderint corpus, vel suum. = II. Consolatio beati Isidori episcopi Spalensis (hispalensis, Sevilla) ad universos sacerdotes post lapsum penitentes. Princip.: Domino vero (vere) sancto, meritisquae beato Masoni episcopo, Isidorus. Veniente ad nos famulo vestro viro religioso Nicetio &c. = III. Varios fragmentos del concilio Niceno y otros antiguos. = IV. Incipit prologus in vita, preclarissimi confessoris Xpi Hylarii Pictaviensis episcopi. Domino patri, et meritis beatissimo patri Pascentio papae, Fortunatus. = Religiosi pectoris studio sollicitante commonitus, ò papa beatissime.... Sigue la vida. = V. Epístola S. Hylarii ad Abram filiam. = VI. Himno en elogio de S. Hilario, de poca entidad. = VII. Fragmentos de consueta antigua de este monasterio. Viniendo ahora a su fundación, digo que no la he podido averiguar por no hallar documentos. Sólo puedo decir que antes del año 1090 ya existía gobernado por priores, y que así prosiguió hasta 1264 en que el obispo de Vique Bernardo de Mur, a quien estaba sujeto, le restituyó el honor de abadía, como se supone que tuvo en sus principios. Este abad estuvo largos años agregado a la canónica de Vique, y acudía en ciertas solemnidades a celebrar los oficios divinos que se le habían consignado, como a uno de sus individuos. Por lo que resulta de los documentos que vi en el archivo, la serie de sus prelados es la siguiente. 

Bernardo 1091. 1099.

Este fue el escogido para gobernar la canónica Agustiniana de Manresa, como se dijo en su lugar.

Guillermo 1139. 1150.

De este tiempo queda una escritura que va copiada para muestra de lo que eran nuestras fórmulas de absolución o remisión del voto del monacato (a: Apend. n. XVIII). 

Berenguer 1159. 1183.

Bernardo 1191. 1214.

Raimundo de Gurb. 1217. 1222.

Guillermo 1224. 1258. 

Este prior instituyó el oficio de ferialerio en 1224: qui teneatur, dice en la escritura que he visto, dare canonicaturam de ovis, et de caseis omnibus canonicis, et fratribus familiaribus panem frumenti comedentibus, in tribus diebus unicuique ebdomade, scilicet, feria II. et IV. et sabbato, nisi intervenerit sollemnitas IX. lectionum. - En tiempo de este prior visitó dos veces el obispo de Vique S. Bernardo Calvó dicho monasterio, y quedan las constituciones de la segunda visita en 1242. 

Ferrer 1264. 1267. 

Este es el primero que se llamó abad. 

Jaime 1285. 1311.

Berenguer Desvall. 1212. 1316.

Otro Berenguer 1329. 

Estos tres últimos tienen su entierro en el claustro. 

Berenguer de Riudeperas 1330. 1341.

Berengario (acaso el mismo) 1358. 1363.

Raimundo 1369.

Marcos 1371 y 72. 

Berenguer 1378. 1408.

Guillermo Ramón. 1414. 

Murió sábado a 16 de Julio de 1435 en casa de Togores, diócesi de Barcelona, excomulgado; y fue electo por el monasterio el siguiente.

Raimundo de Pinosa 1435. 1454.

Era camarero de Santa María de Zaragoza

Gabriel de Rovira. 1481. 1494. 

Pedro de Rovira. 1507. 1521.

Bernardo de Rovira. 1534, 36 y 40. 

Carlos de Cardona. 1543. 1572. 

La existencia de estos tres últimos en las épocas indicadas, consta de los procesos originales de los concilios provinciales de Tarragona. 

De la consagración de esta iglesia y dotación de su canónica en 1133, habló el P. Flórez (tom. XXVIII. pág. 203). 

Nada más. A Dios.

Anales de Cataluña, Narciso Feliu de la Peña y Farell (Index)

(Nota del editor : Se corrige parcialmente la ortografía en castellano.)  Imagen: Biblioteca de Catalunya. Llibres Pere Borrás: MCMXIX: D. V...