XXXV. Commisio apostolica super absolvendis iis, qui corpora SS. Hemetherii et Celedonii

XXXV. 

Commisio apostolica super absolvendis iis, qui corpora SS. Hemetherii et Celedonii ad eccl. S. Michaëlis Cardonensis oppidi propriâ auctoritate transtulerant ante annum MCCCC. (1400) (V. pág. 196.) 

Ex arch. abb. Cardon. 

Ferdinandus, miseratione divina Basilicae duodecim apostolorum de Urbe S. R. E. pbr cardinalis, Tirasonen. vulgariter nuncupatus, venerabili in Xpto Patri Dño Franc. abbati monasterii Sancti Vincentii Cardonae Urgellen. dioec. salutem in Domino. Sedis apostolicae cunctis prompta benignitas, nonnumquam circa personas, sibi et ecclesiae Romanae devotas, rigorem mansuetudine temperans, eis libenter gratiam suae liberalitatis indulget, prout personarum, locorum, & temporum qualitate pensatâ, id salubriter expedire cognoscit. Sane, sicut exhibita nuper Sanctissimo in Christo Patri et Dño nro domino Benedicto, divina providentiâ PP. XIII. pro parte nobilis et egregii viri domini Ioannis de Cardona, admirati regni Aragon., petitio continebat, quod ipse dñus Ioannes erga Sanctos martires Emeterium et Celidonium spetiali ductus devotione, eorum corpora, quae ut dicebatur, in capella castri de Sers Urgellen. dioc., minus honorifice detinebantur, ad capellam, quam idem dominus Ioannes, ut asseritur, ad honorem et sub vocabulo dictorum martirum in parrochiali ecclesia villae Cardonae dictae dioc. noviter fundat, nullâ super hoc ab habente potestatem obtentâ licentiâ, vel petitâ, honorifice tamen, prout decebat, transtulit, et asportavit, seu tranferri, & asportari fecit; dubitetque dictus dñus Ioannes, se ac omnes & singulos, qui secum ¡n huiusmodi translatione Sanctorum corporum praedictorum institerant, tam propter translationem ipsorum, quam in tangendo seu recipiendo reliquias Sanctorum corporum eorundem, excomunicationis, sacrilegii, aut alias sententias a iure vel constitutionibus sinodalibus aut provintialibus latas, inflictas, seu promulgatas, incurrisse. Quare pro parte ipsius dñi Ioannis, et omnium praedictorum, eidem dño nro PP. fuit humiliter suplicatum, ut ipsis super hoc de absolutionis beneficio providere dignaretur. Ipse itaque dominus noster PP. huiusmodi suplicationibus inclinatus, de praemissis certam noticiam non habens, discretioni vestrae, de qua in hiis et aliis spetialem in Domino fidutiam obtinet, tenore presentium comittit, atque mandat, quatenus eidem domino Ioanni, et quibuscumque aliis, tam clericis quam laicis, qui in huiusmodi translatione interfuerunt, seu aliquid de reliquiis dictorum Sanctorum corporum receperunt, aut secum asportarunt, a praedictis & aliis quibuscumque censuris, si hoc humiliter petierint, hac vice, auctoritate apostolicâ in forma ecclesiae consueta, iniunctis eis pro modo culpae penitentiis salutaribus, et aliis quae de iure fuerint iniungenda, beneficium absolutionis impendendi, et etiam cum personis ecclesiasticis, si que forsan intervenerint, aut aliquid de reliquiis praedictorum Sanctorum corporum receperint, super irregularitatibus, si quas huiusmodi ligati censuris, in susceptis ordinibus ministrando, seu etiam, non tamen in contemptum clavium, immiscendo se divinis, contraxerint, dispensandi plenam & liberam idem Dñus noster PP. vobis tenore presentium concedit facultatem. Verum cum propter nonnullas persecutiones satis toti orbi notorias, proch dolor! eidem Dño nro PP. illatas, obsidionemque manifestam in qua Avinione in palatio apostolico per ann. et ultra detentus est, ac subtractione Bullae papalis sibi facta, litterae apostolicae, tam super huiusmodi commissionibus, quam super aliis diversis gratiis, quas personis diversis dictus dominus noster PP. fecerat, et ex tunc etiam faceret, nec non iustitiae, et aliis in cancellaria expediri solitis, more solito expediri, et bullari non possent; ne personae huiusmodi dictarum gratiarum, et aliarum litterarum praedictarum frustrarentur efectu, idem dñus noster PP. statuit, et pro sua constitutione ordinavit: Quod nos Ferdinandus cardinalis Tirasonen. prefatus, super huiusmodi commissionibus tam vobis abbati praedicto, quam aliis quibuscumque factis, & fiendis, litteras nostras sub nostro sigillo conmuniremus; volens nichilominus quod huiusmodi litteris nostro sigillo munitis, tam iam expeditis, quam in posterum expediendis, traditis, et tradendis ubique plena fides adhibeatur tam in iuditio, quem extra, quodque presentes litterae, ad probandum plene commissionem, ac omnia, et singula in eis contenta, sufficiant, ac si essent litterae aplicae super huiusmodi commissione vel aliis praedictis confecte, et sub bulla sua plumbea bullate, nec ad id alterius probationis adminiculum requiratur. In quorum onmium & singulorum fidem et testimonium praemissorum, presentes nostras litteras nostri sigilli appensione munitas, dicto domino Ioanni duximus concedendas. Datum Avinione sub anno a nativitate Domini millesimo quadringentesimo, indictione octava, die vero septima mensis Ianuarii, pontificatus prefati dñi nostri dñi Benedicti papae XIII. anno sexto.

Tomo 6, apéndice 25. Scriptura cessionis quarundam ecclesiarum factae Bernardo Sendredi ab Oliva episcopo Ausonensi

XXV. 

Scriptura cessionis quarundam ecclesiarum factae Bernardo Sendredi ab Oliva episcopo Ausonensi circa annum Dñi MXXXI (1031). (V. pág. 184.) 

Ex arch. eccl. Auson. n. 339. 

Haec est convenientia placiti, quae facta est inter Deum et Sanctum Petrum, et Olibanum episcopum, et Bernardum Sendredum, de ipsis ecclesiis Sancti Petri, quae sunt in suburbio castri Gurbiensis (castell de Gurb). Nam ut ab ipsis initiis reiteremus, domnus Frugi episcopus dedit easdem ecclesias ad victuaria channonicae sub excommunicatione; et postea idem ipse quod excomunicaverat, solvit, et dedit eas pro benefitio Bonefilio clerico fratri Sendredi, qui erat dominus supra dicti castelli. Defuncto etiam praefato episcopo, domnus Arnulphus, qui in episcopatu successit, easdem ecclesias dedit Bonifilio praedicto Sancti Petri chanonico. Mortuo quoque Bonifilio, concessit idem episcopus iam dictas ecclesias Berengario clerico, supra dicti Sendredi filio. Qui Sendredus, ut erat potens et nobilis, multa munera et donaria contulit ex hoc in Sancti Petri servitio. Interea obeunte Arnulpho episcopo, cum ei successisset in pontificatum domnus Borrellus, bonae memoriae praesul, observavit primitus hoc donum Senifredo, fiilioque eius Berengario. Sed postea, promoto eodem Berengario ad praesulatum sedis Elenensis (Elnensis; Elna), tanta discordia exorta est inter Borrellum episcopum, et illos, ut idem episcopus praefatas ecclesias eis auferret, reclamantibus autem et repugnantibus bellum inferret. Unde factum est, ut praescriptus Borrellus episcopus in concilio Narbonensi veniens, deferret ante domnum Guifredum archiepiscopum, coeterisque coepiscopis litteras sub nomine Fruiani episcopi, cuius superius mentionem fecimus, editas; quae continebant excomunicationis maximam censuram, si quis hominum esset, qui praedictas ecclesias a iure canonicae quolibet modo auferret. Ostendebant quoque aeedem litterae praefati Fruiani nomen, quasi suis ipsius manibus exaratum. Petiit ergo idem Borrellus domnum archiepiscopum, et omne concilium, ut eandem scripturam, quasi sub nomine Fruiani episcopi factam, suis nominibus confirmarent. Illi autem, nihil in hoc suspicantes esse prestigii, scripturam illam, sicut rogatum fuerat, firmaverunt. Igitur Borrellus iam dictus contra Berengarium iam episcopum, fratremque eius Bernardum, impatientis animi furore comotus, praedictas ecclesias eis auferens, iuri cannonicae delegavit, iterumque quantâ valuit excommunicatione firmavit. His rebus ita peractis, Borrellus episcopus ab Ispanis veniens, et Ierundam (Gerundam, Gerona) adiens, antequam aliquid aliud super hoc ageret, morte preventus est. Interea cum Dei ordinante providentiâ, ego quamvis immeritus Oliva successissem in regimine pontificatus, eandem scripturam firmavi, atque supra dictas ecclesias cannonicae utilitati habere permisi. Supra dicti autem fratres, Berengarius praesul, necne Bernardus, nihil proterve contra me agentes, sed simpliciter se audiri praecantes, et iniuste contra se actum fuisse clamantes, ut in melius res ad partem eorum proveniret, orabant. Ego vero cernens illos, et potentes, et nobiles, et mihi spontanee subditos et acclines, quia non audebam eis reddere hoc unde manebant diu moerentes, contuli eis de praediis Sancti Petri, quae in meae utilitatis usibus detinebam, aliud beneficium; unde satis liberale sum expertus eorum servitium. Illi autem hoc alacri animo suscipientes, numquam tamen a prioris quaerimoniae vociferatione cessabant, sed semper ut ecclesiae, quae iniuste sibi sublatae fuerant redderentur, orabant. Promittentes insuper, si haec eis provenirent, in omnibus imperata facturos, et qualecumque servitium eis imponeretur, Sancto Petro mihique se exhibituros. Ostenderunt quoque veris assertionibus illam scripturam, quam sub nomine Fruiani episcopi factam Borrellus praesul ad sinodum Narbonensem monstraverat, nomine Fruiani eiusdem falso fuisse subscriptam. Igitur ego, videns haec et audiens multa, diuque super hoc meditans, cognoscens quoque maioris esse comodi ad utilitatem et stabilimentum cannonicae Sancti Petri, si hoc quod ex me idem Bernardus habebat, in cannonicae potestate transferrem, cum additamento alterius maximi famulaminis quod ab illo exigerem, et quod moerendo petebat illi reformarem, contuli hoc ipsum cum domno Guifredo Narbonensi archiepiscopo, simulque cum  Amelio episcopo Albiensi, et Guifredo Carcassonensi, et Guadallo Barchinonensi, et Berengario Elenensi (Elna), aliisque quam plurimis diversi ordinis viris. Qui omnes uno animo eademque sententiâ proclamaverunt maioris utilitatis hoc esse, et aptioris ad opus cannonicae. Domnus insuper archiepiscopus excommunicationem, quam super hoc fecerat, solvit, et coeteris coepiscopis, ut solverent, imperavit. Propterea ego confidens de Dei misericordia, Sanctique Petri apostoli intercessione sanctissima, et credens patefieri Deo cor meum, qui novit qua intentione ista perfecerim, suscepi filium ipsius Bernardi, quem idem obtulit Deo et beato Petro apostolo in clericum, et dedi eidem filio eius praefatas ecclesias, quae sunt in suburbio praedicti castri Gurbiensis. 

Illas vero ecclesias, quas idem Bernardus ex beneficio Sancti Petri possidebat et meo, libere confirmavi ad tenendum cannonicae Sancti Petri et nostrae. Accepi etiam sponsionem ipsius Bernardi, quam promisit coram Deo et beato Petro apostolorum principe, multisque hominibus diversorum ordinum, quod statorem in servitio Sancti Petri loco filii sui subrogaret, donec ipse talis fieret, qui debitum famulamen per se implere potuisset. Et si, quod absit, filius eius, vivente eo, de hac vita discederet, alium ex suis filiis loco eius substitueret, quem Deo et Sancto Petro in eadem sede in clericum offerret, qui benefitium idem loco fratris defuncti teneret. Si autem nullus clericorum ex eius filiis superesset, ipse Bernardus easdem ecclesias dum viveret retineret, atque post obitum illius libere et sine ullius hominis ulla inquietudine in Sancti Petri dominio remanerent. Dedit quoque idem Bernardus mihi propter hoc viginti uncias auri (20 onzas de oro). Promissit etiam quod propter Dei amorem, et propter remedium et absolutionem animae patris sui, matrisque suae, procuraret haberi unam lampadem semper ardentem ante altare beatissimi Petri, et quod omnibus annis propter hoc ipsum daret unam optimam refectionem cannonicae in festivitate Sancti Andreae. Promissit quoque quod si aliquod ex praediis Sancti Andreae, ut praefatarum ecclesiarum iniuste teneret, legaliter inquireret; et si cognovisset, legaliter se inde exvacuaret. Igitur ego Oliva, Dei ordinante gratiâ praesul, idcirco hanc convenientiam litteris mandare curavi, ut cognoscant omnes, tam praesentes quam futuri, qualiter hoc factum fuerit. Et siquis aliter audierit, per hoc veritatem cognoscere possit. Harum autem constitutionum simili modo se habentium fecimus duas, quarum hanc scripsi ego Ermemirus diaconus, alteram Guibertus grammaticus. Actum in sede Sancti Petri IIII. nonas Aprelis (Aprilis). = Oliba episcopus +.