XXI. Commutatio inter Borrellum comitem, et Sallam, episcopum Urgellensem, anno DCCCCLXXXVIII. (988)

XXI. 

Commutatio inter Borrellum comitem, et Sallam, episcopum Urgellensem, anno DCCCCLXXXVIII. (988) (V: pág. 117.)

Ex autogr. in arch. eccl. Urgell.

Vox legum iure decrevit auctoritas, ut qualis sit empcio, talis sit et comutatio. Empcio namque et comutatio, sicut iam dudum in antiquis temporibus decretum est, equalem habeat firmitatem, sicut et empcio. Idcirco in Dei nomine ego Borrellus, gratiâ Dei comes, et marchio, et uxor mea Aimedruds, et Raymundus  comes filius predicto Borrello comite, comutatores sumus ad domum sancte Marie sedis Vico Orgellensis, et Salla gratiâ Dei episcopus sedis eiusdem, sive Wadaldo archisacer, et Maior archisacer, et Isarno archipresbytero, et Arnaldo archilevita, et Durando archilevita, et Bonusomo (bon hom) sacer, et Adaulfus sacer, et Ansulfus sacer, et Bellus sacer, et Bulgara sacer, et Argemirus sacer, et Fulgencius sacer, et Aimiricus levita... et alii ceteri kannonici, qui consistunt in obsequio sancte Marie, et  estis proprii filii predicte ecclesie sedis Orgellensis, et ibidem Deo militantes. Comutamus vobis alodes nostros proprios, quem habemus in comitatu Orgello, idest, ipsa villa, que vocat Bescaran, cum fines et termines earum, idest, kasas, kasalibus, ortis, ortalibus, arboribus, terris, vineis, molinis, molinariis, pratis, pascuis, silvis, garriciis, aquis aquarum, vie ductibus vel reductibus, rochas, petris exiis, et regressiis, cultum, et eremum. Et affrontat hec omnia a parte orientis in Monte rufo (Mont roig, Monroch, Monte rubeo, Monroyo &c.), vel in Serra grossa, et descendit per ipsa serra de Anustal, et pervenit usque ad flumen Segor (Segre). De parte meridie afrontat in alveo Segor. De parte occiduo afrontat in ipsa serra de Ilatica, et ascendit ad ipsa villa de Kastanias. De parte vero circi afrontat in ipsa roka de Exkassi. Quantum infra istas afrontationes includunt, sic comutamus vobis quantum ibidem habemus, sive alode, sive fevo (feudo?), sive fisco, vel per qualicumque voce, in omnis et in omnibus, quantum ad predicta villa pertinent, cum fines et termines, et limites earum, et cum omni fundus possessionis earum, tam rusticum, quam urbanum, totum ab integrum, sine ulla reservacione. Et in alio loco, in villa, quod dicant Elasso, ipsa ecclesia sancti Stefani, cum ipsa parrochia, simul cum decimis, et primiciis, et cum ipsas ecclesias suffraganeas, que ibidem sunt, et cum omnes alodes eiusdem ecclesiae pertinentibus, et cum vota et offerencia, quod Dei fideles ibi offeruntur, et cum fines, et termines, et omnes afrontaciones eiusdem ecclesie pertinentes, totum ab integrum. Et in alio loco, prope flumen Valeria, comutamus vobis ipsa ecclesia sancti Fructuosi; et ipso alode, et fevo, quem habemus in Boxedra, vel infra suas fines; et quem habemus in Salellas, et in suas fines, idest, terras, et vineas, et kasales, et decimas, et primicias, et molinariis, ortis, ortalibus, arboribus, pratis, pascuis, aquis aquarum, vie ductibus, et reductibus, exiis, et regressiis, cultum, et eremum. Et afrontat hec omnia a parte orientis in ipsa sede Vico sancte Marie: a parte meridie afrontat in flumen Segor: a parte occiduo afrontat in flumen Valeria: a parte vero circi afrontat in ipso grado subtus Puio rotundo (Puyo: Puig redó; pueyo, de podium, puch, pui, puy, &c.). Quantum infra istas afrontaciones includunt, sic comutamus vobis ipsa omnia; quod superius resonat, vel quantum ibidem abemus, sive per alode, sive per fevo, sive per qualicumque voce, totum ab integrum. Et in alio loco in villa, que vocant sancti Stefani, comutamus vobis ipsum alodem, quem ibidem abemus, vel ipso fevo, idest, kasas, kasalibus, ortis, ortalibus, arboribus, terris, vineis, cultum, vel incultum. Et afrontat hec omnia a parte orientis in villa Calviciniano, vel in Puio rotundo; de parte meridie afrontat in Puio de Karkar, vel in Civitate (Ciudad; Ciutat): de parte occiduo afrontat in serra de Benevarre (Benavarre): de parte vero circi afrontat in serra de Cogollo (Cogul, Cogull). Quantum infra istas afrontationes includunt, sic comutamus vobis ipsa omnia quod superius resonat, quantum ibidem abemus, sive per alode, sive per fevo, vel per qualicumque voce, simul cum ipsas decimas, totum ab integrum. Et in alio loco, que vocant valle Andorra, comutamus vobis ipsos nostros alodes, quem abemus in villa Lauredia, vel in villa sancta Columba (Santa Coloma), sive in villa Andorra, vel in villa Ordinavi, vel in aliis locis, ubi invenire potueritis, idest, kasalibus, terris, vineis, ortis, ortalibus, arboribus, pratis, molinariis, cultum, vel incultum. Et afrontat hec omnia a parte orientis in... ville : de parte meridie afrontat in monte Rufo: de occiduo afrontat in rivo... vel in ipsa roka de Tagamanente (Tagamanent): de parte vero circi afrontat... de Aras. Quantum infra istas afrontaciones includunt, sic comutamus vobis ipsos alodes, quantum ibidem abemus, tam de parentorum, quam per qualicumque voce ibidem abere debemus, totum ab integrum. Et in alio loco, in fines de Nargone, comutamus vobis ipsas villas, que vocant Cuvilare, el Montangocello, idest, kasas, kasalibus, ortis, ortalibus, arboribus, pratis, pascuis, silvis, garriciis, rokas, petras, aquis aquarum, fontibus, vie ductibus, vel reductibus, molinis, molinariis, cultum, vel eremum, in omnia et in omnibus eiusdem villas pertinentibus. Et afrontat hec omnia a parte orientis in ipso grado de Fenestras, vel in Bordonera: a parte meridie afrontat in ipsa strata de sancto Clemencio: de parte occiduo afrontat in karrera (carrera), qui pergit ad Sallentem (Sallent): de parte vero circi afrontat in prato de Cimingano. Quantum infra istas afrontationes includunt, sic comutamus vobis ipsas villas, vel ipsa omnia, quod superius resonat, quantum ad ipsas villas pertinet, sive per alodem, sire per fevo, sive per qualicumque voce, quod ibidem abemus vel abere debemus, cum fines, et termines, et limites, et cum omni fundus possessionis earum, tam rusticum, quam urbanum, totum ab integrum, sine ulla reservatione. Haec omnia superius scripta comutamus ad domum predicte sedis sancte Marie, sive predicto pontifice, vel predictis filiis ecclesie eiusdem superius nominatis, propter ipsas ecclesias, vel parrochias, quem vos nobis comutastis in comitatu Bergitano, sive in comitatu Cerdania, idest, ipsa ecclesia sancti Andree, in loco que vocant Segasse, cum sua parrochia, et decimas, et primiciis, et cum omnes alodes ipsius ecclesie pertinentes, et cellulis, et sacrariis, vel cimiteriis, et cum omni munus ipsius ecclesie offerentibus, et cum ipsas ecclesias... Quantum infra fines vel termines huius ecclesie esse videntur, totum et ab integrum, quantum ibidem abetis, vel abere debetis per qualicumque voce. Et ipsa ecclesia sancte Marie, simul cum ipsa parrochia de Merles, cum suas fines, vel termines, vel ipsa omnia huius ecclesie pertinentes, totum et ab integrum similiter nobis comutastis. Et ipsa ecclesia sancti Vincencii de kastro Adalasende, cum sua parrochia, et suas fines vel termines, et cum omnia huius ecclesie pertinencium, similiter totum ab integrum nobis comutastis. Et ipsa ecclesia sancti Stefani in Pardinas, simul cum ipsa parrochia, et suas fines, vel termines, vel ipsa omnia huius ecclesie pertinencium, similiter totum et ab integrum nobis comutastis. Propterea ego Borrellus commes, et uxor mea Aimedruds, et filius meus Raymundus comes, nos simul in unum comutatores comutamus ad domum sancte Marie supra dicte sedis, vel eiusdem prefati presulis, seu omni clero prenominato, supra dictos alodes sive ecclesias, vel decimas, vel fevos, sive omnia, quod superius resonat, de nostro iure in vestro comutamus, atque tradimus dominio, potestatem, sine ulla inquietudine, et sine ulla reservacione. Et quicquid de ipsa omina superius scripta facere volueritis, liberam in Dei nomine abeatis potestatem. Quod si nos comutatores aut ulla secularis potestas, diabolicâ superbiâ inflatus, aut ullusque homo, qui hac scriptura comutacionis inquietare, aut disrumpere voluerit, non hoc valeat vindicare quod requirit, sed hec omnia superius inserta, quantum ad eo tempore inmeliorata fuerit, vobis aut partique vestre in duplo vobis componere non moretur, et hec scriptura comutationis semper maneat inconvulsa. Facta hec scriptura comutacionis V. Idus Iulii, anno II. quod Ugo Magnus rex regnandi sumpsit exordium. = Sig+num Borrellus comes. = Sig+num Aimedruds. = Sig+num Raymundus comes, fil¡us predicto Borrello comite, qui hec scriptura comutacionis fecimus, et testes firmare rogavimus. = Sig+num Wifredus.= Sig+num Wiglgelmus (se entiende que es Wilielmus, Guilielmus, Guillermo, Wilhelm, William &c.) = Sig+num Amalricus. = Sig+num Erradus. = Soniefredus sacer, et iudex subscribo. = Sig+num Salla. = Sig+num Gondemarus, gratiâ Dei hac si indignus episcopus sancte sedis Gerundensis ecclesie, subscribo. = Frugifer presul subscribo. = S¡g+num Bonus homo, indignus sacer, qui hac scriptura comutacionis, cum litteras superpositas in verso XVIIII. numero XV.im scripsi, et subscripsi die et anno quod supra.