Es mostren els missatges amb l'etiqueta de comentaris Hispania. Mostrar tots els missatges
Es mostren els missatges amb l'etiqueta de comentaris Hispania. Mostrar tots els missatges

dijous, 9 de febrer del 2023

linga Occitana, linga Gothicana, Cathalonia, Gallia Gothica

...

XII. = De religiosis 
Regibus Gotthorum, et illorum observatione ecclesiarum. En este capítulo habla de la rebelión del tirano Paulo contra el Rey Wamba, y dice: "Cui rebellioni adhaesit pene universa Cathalonia et Gallia Gothica, quae nunc linga Occitana corrupto vocabulo apellatur, cum linga Gothicana debeat apellari. Hic igitur Paulus rapta corona aurea ab ecclesia S. Felicis Gerundae, quae fuerat ecclesiae praefatae donata a Racharedo, piissimo Gothorum Rege; quam cum suis sacrilegis manibus rapuisset, et eius capiti imposuisset, cum eadem coronatus est.” = Cap. XIII. = De malis Regibus Gothorum, et infelicibus eorum regnis, et finibus. Hablando aquí de la invasión de los Árabes en España como debido castigo de los pecados de Witiza, no hay mención de Don Julián ni de su hija, sin embargo que pondera mucho la liviandad de aquel Príncipe: tampoco hace mención del reinado de Don Rodrigo. El XIV es: De exteris Regibus, maxime qui in Hispania regnaverunt, et de illorum religionibus ad ecclesiam. = XVI. = De Regibus Aragonum, quid in ecclesias contulerunt, et eorum successibus.= XVII. = Quomodo homo habens duas partes, animam et corpus, secundum animam considerandus est. Y así prosigue hasta el fin tratando de la preeminencia de lo espiritual a lo temporal, del sacerdocio, su dignidad, etc. Con esto podrás formar idea de lo que es esta obra, la cual es regular que nunca veas, si no hay por esos rincones algún otro ejemplar, que este tiene ya muchas hojas ilegibles.
...

dilluns, 12 de desembre del 2022

CARTA XCVIII. Miscelánea.

CARTA
XCVIII.


Miscelánea.


Mi
querido hermano: Hoy estamos de miscelánea. Hay en esta ciudad
algunas antiguallas, parte verdaderas, parte fabulosas, que
 merecen
la pena de ser referidas, y si cabe analizadas. Entre las últimas
cuento la famosa torre llamada Geronella, y no porque no sea una
torre real y verdadera, sino porque el vulgo ha sabido dar ser a sus
vanas imaginaciones. Su situación es en la parte superior en un
ángulo de la muralla, muy oportuna para resistir al asalto y
combates que facilita el declive del terreno. Es de figura circular,
construida sobre una gran base, que dicen ser la parte baja de otra
que antes había más gruesa, construida por Gerión, y que fue
hundida milagrosamente en castigo de los Judíos que prestaban a
usura durante (delante ?) la torre de Geronella. No haría yo caso de
estas hablillas, si no las estampara el P. Roig y otros escritores.
La verdad es que la torre actual es obra de principios del siglo XV,
y que antes había otra, que aunque fuese mayor que la de hoy, no lo
sería, 
cuanto
indica lo que suponen ser su base, que yo tengo por obra exterior, y
antemural de la torre ceñida con aquella defensa de muralla, etc.
Mas sea enhorabuena tan grande y enorme como quieren, la memoria más
antigua que he hallado de ella es del año 1020, anno XX quarto quod
regnare cepit Robertus in Francia, en el cual, día 31 de marzo, la
Condesa Ermesindis, con su hijo el Conde
 Berenguer,
hicieron donación a esta iglesia de ipsa turre rotunda, construida
en esta ciudad en la muralla, como verás en la escritura adjunta (a:
Ap. núm. XV.). Es cierto que no se expresa aquí el nombre de
Geronella, mas las circunstancias con que se pinta no dejan duda que
es la misma. Continuó en su ser la torre hasta el año 1404, en que
se desplomó a 31 de mayo. Al principio de un Cartoral de la casa de
ayuntamiento está copiada una nota, y sacada, según allí se dice,
de un libro colectario que tenían los PP. de San Francisco en el
coro de su convento de esta ciudad. Cuéntase allí el suceso con
estas palabras: "Anno Dni. M.CCCC. quarto ultima die mensis
madii, quae erat dies sabbati, et secunda hora noctis fuit factum
magnum signum in civitate Gerundae; quia turris quae vocatur
Geronella, quae erat magna, grossior, et pulcrior totius regni, sine
vento flante, nec pluvia irruente, sed tempore quiescente, dicta
turris subito cecidit in terram a summo usque deorsum; de quo fuit
magnus stupor, et maxima admiratio in tota ista patria, et
circumquaque.” Del mismo modo se explicaban seis años después los
jurados de esta ciudad, cuando a 21 de julio de 1410, pidieron al
Papa Luna que aplicase la décima que el difunto Rey Don Martín
percibía en esta diócesi para reedificar esta torre, quae, dicen,
talis
erat, et taliter fabricata, quod in hac terra, nec in
tota
Hispania similis repiriri non poterat, y que era
el baluarte de toda Cataluña. Haec turris, añaden, Pater SS. casu
fortuito, et mirabili sex anni efluxerunt, corruit ex toto peccatis
exhigentibus. Tan fácilmente se atribuyó a milagro y castigo, lo
que no fue sino efecto de la vejez y quebranto de esta torre, que más
había de un siglo estaba hendida y rajada, y amenazando ruina.
Dícelo el Obispo Don fray Raimundo de Castellar en un decreto que
dio a 11 de enero de 1410, para que se reparase luego la bóveda de
la iglesia de San Narciso de Tayalá, no sucediese ad instar illius
ingentis turris civitatis Gerunden., turris Gerundellae
communiter nuncupatae, quae per centum annos in suae fissurae hiatu
dilatato sustenta, subitam et incredibilem passa fuit ruinam. (Cur.
ep. Reg. XI, fol. 3.) (N. E me encanta la ironía de Raimundo de
Castellar contra los ploramiques catalanes ya de
antiguo.)

Reedificose el año siguiente 1411, y según parece
igual en todo a la antigua.
He aquí como continúa la nota que
dije del Cartoral de la ciudad:


"Anno
Dni. M.CCCCXI. et XII. julii turris de Geronella nuncupata, fuit
rehedificata, a fundamentis inchoata, et in quatuor alnarum
altitudine super muros elevata per juratos honorabiles civitatem tunc
regentes, et in praeclara sapientia, quorum digna est memoria: ideo
sunt subscripta hic eorum nomina:


Petrus
de Burdillis, vir sapiens et subtilissimus.


Joannes
Zarriera (Çarriera), vir prudens et robustissimus.


Petrus
Çatria, urbanus et corpulentissimus.


Ludovicus
Torti, vir sagacissimus.


Ubique
laudabiles sunt cives isti venerabiles:


Franciscus
Borraçani, pictor clarissimus.

Petrus Perpiniani in factis
verissimus.


Praefati
igitur jurati de turris reedificatione fuerunt multum comendati; nam
populus urbis civitatis nunquam credebat cernere quod iterato fieret
opus tantae nobilitatis. Igitur talibus rectoribus pro meritis
congruentibus det coronam omnibus Xpus. cum coeli civibus. Amen."


Esto
hay de la famosa Geronella, que persevera hoy en buen estado. Debo
añadir que el nombre Geronella no era peculiar de esta torre.
Llamáronse así otras, de Balaguer, etc., como se dirá en su lugar.


Otra
torre hay memorable por su nombre, que hace sin duda relación al
dominio de los Romanos en esta ciudad. Llámase torre Cornelia, y se
llamaba ya así en el siglo XIV en que fue reedificada, como dice la
inscripción que en ella se conserva, y es la siguiente: Aquesta
torra appelada torra Cornelia fo comensada de volentad del Conseyl de
la ciutat de Gerona per los honrats en R. Malarç, Francesc Sant
Celoni, R. Ribot, Francesc Çatria, A. de Vilagra. e G. Guic, jurats
de la predita ciutat dimecres a XVI de març del any de la Nativitat
de nostre Senyor M.CCC.LXII. =
Subsiste esta torre unida hoy día
al edificio del claustro y aula capitular de la Catedral, y
sirviéndole en algún modo de estribo y depósito de parte de sus
archivos. Perteneció a la antigua fortificación de esta ciudad,
guardándola por la parte media entre el Norte y Poniente. No tiene
mucha mayor antigüedad un monumento que permanece bien conservado,
dentro del convento de las religiosas Capuchinas de esta ciudad. El
cual ha despertado la atención de los curiosos, y los ha dividido en
opiniones de si eran baños o baptisterio. Mientras los Señores del
Viaje pintoresco publican los dibujos que de ello tomaron, yo diré
lo que baste para informarte de este negocio. Próximo a la huerta
interior de dicho monasterio y en piso más alto que ella, hay una
pieza cubierta de bóveda de mucho espesor, que arranca casi a veinte
pies del pavimento, y viene a terminar en su centro en una claraboya;
correspondiente a ella hay en el piso un aljibe, o piscina, o cuenca,
octágona de piedra, elevada sobre él como unos seis palmos y de la
misma profundidad en su interior; el diámetro de su cavidad es de
diez y ocho palmos, sin contar la espesor del pretil, que será de
unos tres palmos: sobre este pretil y en cada uno de sus ocho ángulos
se elevan otras tantas columnas de veinte y un palmos de altura, con
sus bases y capiteles bien labrados, siendo estos últimos según el
modo corintio: sobre los arcos correspondientes, que son todos de
medio punto a distancia de cinco o seis palmos de sus llaves, se
eleva otro cuerpo octágono de columnas de ocho palmos cada una,
 con
sus arcos igualmente de medio punto, sobre los cuales se sostiene el
cimborio puntiagudo que cubre todo el descubierto, y 
por
donde se comunica la luz al edificio interior, elevándose esta
linterna sobre el tejado que cubre las bóvedas del primer cuerpo. La
altura total de este monumento será de unos sesenta palmos.


Según
esta descripción, lo primero que ocurre es fijar la época de su
construcción, que cierto no es Romana, ni aun Árabe, sino lo más
del siglo XII. De esto no se pueden dar pruebas, al que no vea por lo
menos el dibujo. Cuando este se publique en el Viaje pintoresco,
verás claramente cuanto distan aun de los tiempos bajos de los
Romanos las bases de las columnas, la cúspide del cimborio, la labor
varia de los capiteles y el todo del edificio. No cuadra más con el
gusto de los Árabes en tiempo de su dominio, que no dejarán
(dejaran) de manifestarse en las labores que tanto estimaron,
habiendo planos suficientes donde lucirlo. Por lo contrario, todo el
monumento y cualquiera parte de él dice a maravilla con los muchos
 edificios
que quedan en este país del siglo XII y por ahí, cuando las
columnas iguales sentaban sobre bases no planas, sino entumecidas y
como preñadas, y los capiteles eran corintios, al menos en la
intención del artífice, y algunos muy acabados, con la
circunstancia de variar su labor de propósito, que uno no dijese con
otro, y los arcos eran de medio punto, tardando a introducirse el uso
de los apuntados hasta fines del siglo XIII. En suma, la obra tiene
una total conformidad con el modo usado en el siglo XII, y si en algo
he de reformar mi parecer, ha de ser quitándole algún siglo de
antigüedad.


Supuesto
lo dicho, no es fácil atinar el objeto y el porqué de este
edificio. Porque claro es que no fue baptisterio como algunos han
opinado, habiéndose desusado el tenerlos fuera de las iglesias desde
el siglo V; ni tampoco estuvo este dentro de templo, de que no hay
memoria lo hubiese en tal lugar. Cuanto más, que es cosa ridícula
que la matriz estuviese como estuvo dentro de los muros, y su
baptisterio fuera de ellos, como lo estuvo este sitio de que hablamos
hasta el siglo XIV, y acaso más. Sobre esto, si se considera que la
piscina está elevada sobre el pavimento unos seis palmos sin rastros
de gradas para subir y bajar, y que los arcos del segundo cuerpo
estaban y se hicieron para estar descubiertos, se verá que faltaba
la comodidad y abrigo necesario para el bautismo de adultos, muchas
veces débiles. La facilidad con que se introduce por la linterna el
agua de lluvia, la espesor del pretil de la piscina, que impedía el
uso fácil de las ceremonias, así en el bendecir el agua como en el
acto de bautizar, la inmensa mole no necesaria de agua que era
menester para llenar dicha piscina, la ninguna señal de cerradura ni
tapa para su custodia, y la facilidad con que por consiguiente se
mezclaría la agua pluvial con la consagrada; todo esto y más acaba
de convencer que no se hizo para este fin dicho monumento.


¿Se
haría, pues, para baños? El difunto canónigo Don Francisco Dorca,
es de este parecer en una Disertación que he visto manuscrita contra
el canónigo Premonstratense de las Avellanas, Don José Martí, que
opinaba ser un baptisterio. La única razón a favor de baños, es el
ver llamado así a este monumento en las escrituras desde el siglo
XIV, que se cuentan en la citada Disertación, y de que es el
extracto siguiente. El convento de Capuchinas se fundó en casa
propia de Josef Planes, comprada a 16 de enero de 1618 ante Juan
Riurans. En la escritura se venden también una huerta y los baños,
balnea sive bañs, cuyo total afrontaba por oriente con la
calle llamada de Saccimor, palabra hebrea que significa dolor y
amargura, que también dice se llamó dels Codols o de la Blanqueria.
Dicho Planes adquirió esta posesión por manda testamentaria de su
hermano Francisco Planes, sacristán segundo de la Colegiata de San
Félix, en su testamento de 4 de febrero de 1617 ante Honorato Durán.
Dicho sacristán la había comprado a 30 de agosto de 1606 ante
Francisco Pascual, del noble Don Juan Rafael Campmany (campo magno,
no Capmany que es cabeza magna) y Descoll (d' es Coll: del Collado),
ciudadano de Gerona. A este le pertenecía, como a sucesor de su
padre Rafael Campmany, en testamento de 24 de enero de 1600. A este
por herencia de su padre Gerónimo Campmany, instituido en capítulos
matrimoniales de 6 de abril de 1565. A este como a heredero de su
padre Juan Campmany,
 en
testamento de 26 de febrero de 1518. En fin, Pedro Campmany había
comprado esta posesión a Francisco de Cursu, clérigo de la
Catedral, a 23 de marzo de 1416. Más es que en 1342 consta, que ya
el Rey Don Pedro, con escritura de 1.° de marzo enajenó el derecho
alodial con que percibía nueve sueldos de censo anual sobre dichos
baños, vendiéndolo a su físico el maestro Arnaldo de Riaria.

Y
esta es la memoria más antigua que hay de este monumento, y tal, que
enteramente convence no haber sido baptisterio, que en ese caso no
sería de dominio laical.


Mas
no porque se llaman tan frecuentemente baños, entiendo yo que lo
fuesen, a lo menos que se pueda tener esto por cierto y averiguado.
Las muchas partículas térreas del agua pluvial en aquella
localidad, y la ventilación del aire a que estaba expuesta, no
 permiten
acomodarse a este modo de pensar. Más bien pudo ser un taller u
obrador, y acaso de adobo de pieles, que alude con el nombre de la
calle próxima, llamada la Blanqueria, donde además de la luz y
ventilación necesaria, se recogiese el agua que inevitablemente se
necesitaba en el pilón, y de ella se sirviesen para riego de la
próxima huerta. (O sea, un aljibe, cisterna, sitja, para recoger
agua)

Con más certidumbre puedo hablar de la Universidad
literaria de esta ciudad, trasladada y unida a la de Cervera con
todas las de Cataluña en 1717. Desde el siglo XIII hay memorias de
escuelas de gramática en esta Catedral, las cuales se tenían fuera
del claustro, en casa pegada a él por la parte del norte. En el sido
XIV se habla frecuentemente de lectura de teología en dicha iglesia,
para cuyos ejercicios se tocaba una de las campanas de la torre (Lib.
v., fol 117 b.). El lector era nutual del Capítulo, quien señalaba
también la materia de las lecciones. Dicho se está que era escuela
de escritura. No hay duda que habría algunas otras escuelas en la
ciudad, mas no de facultades mayores, por estorbarlo el privilegio
exclusivo de la de Lérida. A pesar de ello, hacia la mitad del siglo
XV pensaron los jurados en establecer aquí un estudio general, para
lo cual el Rey Alfonso V expidió su real diploma a 9 de marzo de
1446. Los Manuales de la ciudad, donde se halla esta noticia, añaden
la particularidad que los gastos del despacho ascendieron a XXXVI
ducats è VI gillats. Obtenida la licencia real trataron de conseguir
la pontificia para facultad de graduar, etc., y de acuerdo con el
Capítulo dirigieron a S. S. la súplica con fecha de 1.° de abril
del mismo año, encargándola al Obispo Don Bernardo de Pau, que a la
sazón se hallaba en Roma. Al mismo tiempo trabajaron mucho para que
el estudio general de los padres Benedictinos, que se había fijado
en Bañolas, se trasladase a esta ciudad, donde había monasterio de
aquella orden, y era más abundante y provista que aquella villa, de
donde huían los maestros. Así se explicaban en las cartas que he
visto dirigidas al Arzobispo de Zaragoza, comisionado para ese
estudio de los Benedictinos, y al Abad de San Feliu de Guixols.


Nada
de esto se verificó; y en el año 1483, estando el Obispo Don Juan
de Margarit en Roma, pusieron en sus manos la nueva súplica a S. S.
para el mismo objeto, fecha a 29 de enero. Mas ni aun entonces
consiguieron su deseo, y la erección del estudio general se dilató
hasta la mitad del siglo siguiente, situándolo en una huerta
contigua al convento de padres Dominicos, y propia de él. Del
edificio, y del objeto de él, da razón una inscripción colocada
sobre la puerta principal, que dice así:


Mille
et quingentis et sexaginta sub uno


Annis
à summi Nativitate Dei,


Quum
sua per varias terras populator averni


In
sanctam sereret dogmata falsa fidem,


Sacra
Gerundenses condunt gymnasia, quanta


Conscripti
possunt aedificare Patres.


At
tu, summe Deus, sub cuius numine nostrum


Crescit
opus, crescat tempus in omne iube.


Vamos
a algunas curiosas menudencias, que son interesantes a lo menos a
quien tenga manía en ellas. En varias cartas de mi Viaje
 te
he hecho observar que en estos países se calendaron las escrituras
por los años de los Reyes de Francia hasta todo el siglo XII, y aun
alguna parte del XIII, sin hacer caso de la constitución del
concilio de Tarragona de 1180, que dicen prohibió este cómputo, y
mandó se usase el de los años de la Encarnación. Acá quedan
algunos ejemplares de esta inobservancia, que añadidos a los sacados
de otras partes hacen muy probable la opinión en que estoy, hace ya
días, de que aquel concilio es fabuloso y su decreto también.


Porque
siendo entonces todos los notarios o clérigos o monjes, no es
concebible que siguiesen quebrantando aquella ley por espacio de
cuarenta años y más. Es verdad que la mayor parte usó de la era de
la Encarnación, mas eso no por ley sino por costumbre ya desde el
principio del siglo XII, la cual se fue introduciendo, de modo que la
otra se desusó insensiblemente, sin necesidad de precepto ni civil
ni eclesiástico. No sucedió así con la era de la Encarnación, que
desde esa época siguió constantemente en cuanto he visto de
Cataluña, contándose posticipale, como dicen, esto es, comenzando
en 25 de marzo el año que, según la cuenta vulgar, comienza ahora
tres meses antes, en 1.° de enero. La constancia y uniformidad de
este cómputo en todo el siglo XIII y la mitad del XIV está
demostrada por lo tocante a esta ciudad en cuantos documentos
produzco en mi Episcopologio de ese tiempo a que me remito. Cesó
esta costumbre con el decreto de Don Pedro IV en las cortes de
Perpiñán, dado a 16 de diciembre de 1350, en que aboliendo el uso
de notar las calendas, nonas e idus, y el año de la Encarnación,
mandó que en adelante se contase por los días del mes, y los años
desde el día de la Natividad. Tardaron sin embargo algunas ciudades
a adoptar el nuevo método, y esta lo difirió hasta el 1354.


Aun
en medio de esta general costumbre, los registros civiles de esta
ciudad pertenecientes a los años 1329 y siguientes, cuentan alguna
vez los años desde el día 1.° de enero. Mas debo prevenir que este
era el año civil de la magistratura, o gobierno de los jurados y sus
dependientes, los cuales se elegían todos los años ese día y
duraba hasta el mismo del siguiente. Eran seis los jurados, dos de
mano mayor, dos de menor y otros dos de mediana. Así que cuando se
habla de sus cuentas u operaciones en los sobredichos registros suele
decirse que son del año qui incepit à die I januarii; mas que esto
se entienda del año de su oficio se ve en cuantas escrituras hay
allí mismo, las cuales todas están calendadas por los años de la
Encarnación.



MONEDAS.
De las monedas de esta ciudad, que tanto deseas saber, diré lo que
ahora tengo a mano, dejando para otro tiempo su combinación con lo
de otras ciudades.


Pacifich.
Del pacífico consta aquí que corría como pieza de moneda distinta
de por sí, y del valor de veinte sueldos. Cuando entró canónigo de
esta iglesia Jorge Çarriera, a fines del siglo XV, dio al bedel
iuxta statuta huius ecclesiae unum aureum pacificum, id est, XX
solidos (Actas capitul., Manual de Alfonzello, fol. 196).


En
un depósito de monedas y alhajas que hizo en esta iglesia Pedro de
Sancto Celedonio, se especifica lo siguiente: in auro pacificorum et
quartarum et paucis regalibus auri CXXVIIII lib... et in regalibus et
duplis XXXV lib., computando pacificum ad XX sol. et regale aureum
 ad
XXX sol. et regale argenti ad XX denar. et florenum de reno ad XVI
sol. (ibid. Manual. de an. 1474 ad 1482, fol. 17 b.). En una carta de
los jurados al Rey, de 1483, he visto que por la mala calidad de la
moneda menor, el pacífico, había llegado a valer veinte y cinco
sueldos.


Barbarroja.
Más antigua y menos conocida es otra moneda llamada de Barbarroja,
que corría aquí a fines del siglo XII y siguiente. Del
 1182
queda una escritura de venta pro CCX morabatinis barbe roge boni auri
rectique pensi (Archivo de la Catedral, arm. de la sacristía
segunda). En 1214 Bernarda, Señora del lugar de Dos Quers (Dosqués),
recibió prestados de Bernardo de Chexanis centum septuaginta aureos
barbe roge
boni auri et fini rectique pensi (Ibid. arm. de Bisbes).
Otras hay a este tenor. El valor de esta moneda consta de un
debitorio del año 1202, donde se lee: donec reddamus tibi C. sol.
Barchinon. vel aureos barbe roge boni et fini auri rectique pensi,
unumquemque ad computum VII sol. (Ibidem).


De
la primera de estas monedas, que es el pacifich, hay memorias en
Lérida y otras partes, y sé que era general en toda Cataluña, y
que duró hasta el siglo XVII, cuando el cronista Pujades la nombra
en una graciosa jácara pintando las fiestas de Navidades.


De
la otra moneda dicha de Barbarroja sólo he hallado memoria en esta
ciudad, y con todo eso no es fácil asegurar que fuese propia suya,
si bien en un inventario de la casa de la ciudad de fines del siglo
XV, se nota entre otras cosas tocantes a la fábrica de moneda:


Item
un troscell (troquel) de batre los barbuts.


Rocabertins.
Mejor podrá decirse esto de la que llamaban rocabertins, usada en el
siglo XV, la cual mandaron los jurados en
 1481
que se acuñase de nuevo, poniendo en una parte las armas de la
ciudad, ço es, les ones (olas; unda, Gerunda), y en la otra la inicial G. En 1467 
tenían
mandado que los menuts rocabertins quis corrien à tres per dos, de
qui enant corregant à dos per I: axi que dos dels dits menuts 
valeguan
è sien comtats (comptats) per I diner, è XXIIII valeguan un sou.
Así el valor de estos era el mismo que el del óbolo o malla. De
esta moneda dice un Cronicón coetáneo que copié en el monasterio
de Breda lo siguiente: En l' any LXVIII faeren molte monede manude,
so es, dines menuts, en la ciutat de Gerona, los quals dines
appellaven rochavertins: è puys foren abetuts, que no valgueren res,
perque era falsa moneda.


Picta.
Corría también acá la picta Barcelonesa, como he visto en los
libros de la Colegiata de San Félix de los años 1319, donde hace
distinción de óbolo y picta, aquel la mitad y esta la cuarta parte
de un dinero
; pero cuando nombra picta siempre nota de moneda de
Barcelona.


Sueldos.
Con todo eso es indubitable que Gerona tuvo su moneda propia, no sólo
en el siglo XV, como acabamos de ver, sino también en el X, como se
ve en la donación de la tercera parte de ella que hizo a esta
iglesia el Conde Suñer, año 934, cuya escritura se publica en la
Marca Hisp. (Ap. núm. LXXI). De los siglos XI y XII son innumerables
las memorias de sueldos y dineros Gerundensis monetae, que suenan en
escrituras de ventas, censos, etc. En una del año XXII del Rey Luis
el Craso (1129) hay una venta propter XIII solidos denariorum
Gerundensis monete ex XVI in solido (Cartor. de Carlo Magno). En otra
del mismo tiempo se lee: XII denarios Gerundensis monetae, aut V
argenteis platae, si haec moneta mutata fuerit. De esta mudanza se
habla frecuentemente, y tal cual vez se indica que se hacía por la
Pascua. Acaso tendrá conexión con esto el aumento y disminución de
la marca de plata, de que he hablado varias veces. Lo que tengo por
cierto es que recaía la mudanza sobre la moneda imaginaria, y que el
hacerse por la Pascua nacía de comenzarse en aquellos días el año
de la Encarnación.


Varias
monedas. En escritura del año XLI de Luis el Joven (1187) se nombran
sueldos monetae Raymundi Comitis, año XLIII del Rey Felipe (1103),
una compra per quatuor libras de plata ad pensum legitimum ferreum
(Cartor. de Carlo Magno, fol. 119) Varias son las de mazmudinas de
oro, avinaiars, de azalmus, alfonsinos, jucefinos, etc. De los
carlines se dio ya noticia hablando de la fábrica del altar de esta
Catedral. También di noticia en el artículo del Obispo Pedro Roger
de las onzas de oro jaari, aut cepti, aut almeedi, aut almanzori, aut
alcarovi. Véase también el artículo del Obispo Berenguer de Llers,
y baste de monedas.


Del
título de condado (ducado) de esta ciudad no hay más que saber sino
que fue erigido en 135..., como te dije en el Episcopologio y en
otras partes. Hízolo el Rey para honrar con él a su hijo primogénito el Infante Don Juan. Más es que en 1414 Don Fernando I
la hizo título de principado, para intitular con él al primogénito
de la casa de Aragón.


A
la parte del Norte de esta ciudad hay un monte llamado Monjuich,
pudiéndose dudar de él como del de Barcelona, si se llamó así de
Monte Jovis o de Monte Judaico. De este último modo le llama una
escritura de permuta de ciertas tierras, que en él tenía el Obispo
de esta iglesia Arnaldo de Crexell, hecha el año 1207 (Cart. o Lib.
V. fol. 149 b.). Favorece a esta opinión el haberse hallado en la
vertiente occidental de este monte algunos sepulcros hebreos, de los
cuales se conservan algunos fragmentos de inscripciones en aquel idioma, delante de la heredad o quinta de Coll de Monjuich. Baste por
hoy. (Visitad en Barcelona lo fossá dels juheus)

https://historia-aragon.blogspot.com/2020/03/cxxxvi-reg-1906-fol-132-2-octubre-1392.html

dijous, 20 d’octubre del 2022

XXXV. Códice, colección, cánones, archivo, Santa Iglesia, Seo de Urgel

XXXV. 

Noticia de lo contenido en el Códice de colección de cánones que se guarda en el archivo de la Santa Iglesia de la ciudad de la Seo de Urgel. 

Es un vol. fol. max. escrito en pergamino a fines del siglo XI y acaso alcanzó los principios del siguiente, como se infiere indubitablemente de su carácter. Consta de 292 folios, escritos a dos columnas con limpieza, pero sin lujo de miniaturas e iniciales costosas. Las dos primeras hojas no pertenecen al cuerpo de la colección. Precédela el índice de los cánones antiguos divididos por materias y libros según costumbre, y copiado por el amanuense de los que correrían en su tiempo. Sólo contiene los cinco primeros libros de los diez que se hallan publicados por el Cardenal Aguirre. Están divididos por títulos y son los mismos que se hallan en su Colección de Concilios con alguna levísima diferencia en sus epígrafes. Acompañan a cada libro algunos versos mal limados, los cuales no omitiré en la descripción siguiente. 

Incipit liber primus. = De institutionibus Sanctorum. (edit. Clericorum.) = Titulus I. = De quibus non sunt Clerici ordinandi. = Tit. LX. = Quod nulli liceat quemquam alienum Clericum sive Monachum, laycum vel civem, libertum an servum in sua Ecclesia ordinare vel retinere. = Incipit liber secundus. = De institutionibus Monasteriorum, atque ordinibus poenitentium. 

Postquam sanctifico missos de cespite flores 

Magna opere sacros distinximus ordine campos, 

¿Quo nunc ire jubes, aut quo me tramitte mittis? 

Est bene quod praefixa tenent loca sacra ministri. 

Ad (f. At.) nunc virginum solers dispone cohortem, 

Adstringe viduam, poenitens det corde dolorem. 

Ne lasciva suis reddeat in montibus illa 

Quae adhuc deliciis pollens est mortua vivens. 

Nisu toto, si Dominus vult, ibimus illic 

Quo nos magna jubet oris sententia vestri. 


Tit. XXII. = De proficientium castitate. 


Compinxi turmam celebratus lumine fulvam; 

Quaeve sibi debent ordine cuncta dedi. 

Sistit preclare solidatus virginis ordo, 

Atque decus eius permanet inde sacrum. 

Respexi dignis poenitentem fletibus omnem. 

Curva viduam legibus ipse sacris 

Estne placens inter viatoris cruce subactum 

Condigne quae sunt ponderi dicta manent: 

Haec ad fines te mittat intentio constans, 

Et posteris sceptum fingere sospes opus. 


Incipit liber tertius. = De institutionibus juditiorum et gubernaculis rerum. 


Jussis postquam nostra tuis se lingua subegit 

Hoc dicito citius famulatum mente paravit 

In qua cursi vagum mittemus parte viantem 

Aut comotum libravimus orbe regressu 

Enixo series usque nunc proruit horsu 

Ex hoc incipe juridicos disponere motus 

Hos gutur linguam labium acusantis obunca 

Falsum non toleres indemnem vivere testem 

Judicium judex addiscat promere justum 

Nec minimum vertat juris in parte favoris 

Quisquis enim torquet leges torquetur ad ignes 

Et parva magnus pensavit facta reatus. 


Tit. I. De retinendo suscepto regimine et sollicite peragendo. = Tit. XLIV. 

De quorumcumque libertis ecclesiae commendatis. 


Complevi praecepta sacris inpressa loquellis. 

Adsportans qui quid praecipis ipse tibi 

Putansne recto labuntur crura viatu? 

Aut non alterno fallimur inde pede? 

Derecte vigulus mentem collisit iniquam 

Justitiae telo callida cuncta secans 

Pulcre est infausto punitus crimine mendax 

Ne falsum staret quod veritate periit 

Veridico cuncta congressa est orbita gressu 

Perge vigens error: nullus in antra latet. = Explicit liber tertius. 


Incipit liber quartus. = De institutionibus officiorum et ordine baptizandi. 


Ecce jugi motu plangendi munera portans 

Totum quod statuis implevi mente reclini 

Ammodo quae nostris sternetur semita plantis 

Aut comitemus alacres per clena recursus 

Actenus exerto verborum lingua cucurrit 

Ordine nunc compone coros reboantibus hymnis 

Doce delicti sordes babtismate tolli 

Distingue templis altaria carminatura 

Complere tua concurram cito jussa citatus 

Imperia que animis sacra portabo superbis. 


Tit. I. Quod sibi tantum noceant cum a malis bona ministrantur. = Tit. XL. De inerguminis. 


Altaris aram ritus et cantica templi 

Gaudio festorum concionesque melos 

Usus mensura legis sedesque sacrorum 

Distincte motus rite dedit calamus 

Putasne nostris studiis his letus haberis 

Aut tibi quae placeant emolumenta damus 

Me refovent quaecumque paras me talia mulcent 

His delector ovans quas mihi ponis opes 

Det Dominus Omnipotens nostrum tibi posse placere 

Quod te delectet nos refovere queat. 


Incipit liber quintus. = De diversitatibus nuptiarum et sceterae flagitiorum. 


Quidquid promulgasse tuis fuit inclite jussis 

Certatim tibi tota manus opera remissit 

AEcclesia babtisma choros cantusque libravi 

Post haec pande viam qua noverit ysse viator 

Ex hinc dispone generosi seminis ortum 

Nupta virum teneat vir nuptam lingua recesset 

Nascatur proles comuni velle perhacto 

Utent nuptus opera comuni velle negato 

Nobilis utramque regat sic vita parentis 

Ut teneat ambos post mortem vitae perhennis. 


Tit. I. De non execrandis nuptiis et dispositionibus nuptiarum. = Tit. (espacio largo) De discretione abstinentiae carnium. 


Hasta aquí el índice, al cual se sigue inmediatamente el Concilio Niceno el primero de esta colección con los XX capítulos acostumbrados. Antes de ellos se lee: 


Prephatio (a: Falta en el Cod. G.). = Concilium sacrum venerandi culmina juris 

Condidit et nobis congrua frena dedit 

Ut bene fundatis justo moderamine possit 

Intemerata gerens clericus ordo regi 

Pontifices sumi veterum praecepta sequentes 

Planius haec monitis exposuere suis 

Hinc fidei nostrae se pandit semita et omnes 

Errorum dampnant dogmata sancta vias 

Quisquis Dei fuerit famulus Christique Sacerdos 

Hoc sale conditus dulcia mella fluit. = Explicit. 


Al fin dice que suscribieron los CCCXVIII Obispos por sus nombres y provincias. Sed plerique, añade, studiosi servi Dei magis curam gessere Orientalium Episcoporum nomina describere propter hoc quod Occidens non similiter inquisitionem de haeresibus habuerit. Siguen algunas subscripciones. A esto se siguen los demás Concilios orientales por el orden siguiente. - Synodus Anciritana. Capp. XXV. - Concilium tertium Neocesariensis. Capp. XIII. = Quartum Gangrense Concilium post Nicenum Synodum. Capp. XX. = Quintum Concilium Sardicense CCC. Episcoporum Capp. XVI. = Concilium Antiochenum sextum. Capp. XXV. = Synodus Laodiciae Capp. LVIII. = Synodus quae facta est Constantinopolim adversus heresem Macedonianam ab Episcopis numero C.L. sub Teodosio maiore, Siagrio et Eucherio consulibus Era CCCCXVIII. octavus in ordine. Capp. VII. = Synodus habita Constantinopolim CLXIII Episcoporum extra vicarios XI. qui ad vicem suorum praesulum subscripserunt temporibus Constantini Imperatoris Era DCCXX. = Synodus decimus Ephesina prima CC. Episcoporum habita adversus Nestorium. = Undecimus Calcidonensis Synodus DCXXX. Episcoporum habita contra hereses, et maxime adversus Euticen et Dioscorum, Valentiniano septimo septies et Habieno consulibus Era CCCCLXXXVIIII. = Hasta aquí los concilios del Oriente, en los cuales se hallan por la mayor parte sus actas sinódicas, etc. Pero con pocas susbcripciones de Obispos. = Siguen los concilios Africanos. = Concilium Cartaginis Africae primum. Tituli XII. = Incipit gesta concilii Carthaginensis secundi habiti Era CCCCXXVIII. Tituli XIII. = Idem tertium habitum ab Episcopis numero XLVII. Era CCCCXXXV. Tituli XLVIIII. = Idem quartum habitum ab Episcopis numero CCCCXIIII. Era CCCCXXXVI. Tituli CV. = Idem quintum habitum ab Episcopis LXXIII. Era CCCCXXXVIII. Tituli XV. = Idem sextum gestum sub Era CCCCLIIII. ab Episcopis CCXVII. Tit. XIIII. = Idem septimum XVIII. Episcoporum gestum Era CCCCLVII. cui etiam interfuit praedicta legatio Romanae Eclesiae. Tit V. = Idem octavum in Libitana Urbe habitum CCXIII Episcoporum, Era CCCCLX. Tituli XXV. = Siguen los concilios Franceses.

Concilia Galliae. = Arelatense I. Tit XXII. = Arelatense II. Tit. XXIV. = Arelatense III. Tituli IIII. Valentinum XX. Episcoporum habitum Era CCCCXIII. Tit. IIII. = Taurimantum LXXX Episcoporum, Tituli VII. = Regense LXIII. Episcoporum habitum Era CCCCLXVII. Tituli VIII. = Aurasicum XVI. Episcoporum habitum Era CCCCLXXVIIII. Tituli XXVIIII. = Vasense habitum Era CCCCLXXX. Tituli X. = Vasense II. XVII. Episcoporum. = Agatense XXV. Episcoporum habitum Era DXLIIII. Tituli LXVIIII. = Aurelianense I. XXVIII. Episcoporum Tit. XXVI. = Aurelianense II. Tit. XXXVI. = Synodus Paunensis XXIIII. Episcoporum Tit. XXX. = Idem Carpentoratensis XV. Episcoporum. = Arvernense Tit. XVII. cum Epistola XI. Episcoporum ad Regem Theodebertum. = Aliud Arvernense XXXVII. Episcoporum. Tituli XVI. 

Hucusque Galliae aeclesiasticarum gestarum regulae (a: Hic variantes locis ex cod. Ger. incipiunt.) dispositae sunt. Deinde sequuntur Hispaniae regulae. = Concilium Eliberritanum XVIIII. Episcoporum Constantini temporibus gestum eodem tempore quo Nicena Synodus habita est. 

Tit. I. = De his qui post baptismum Idolis immolaverunt.

Tit. LXXXI. = De foeminarum epistolis. = Al principio de los Cánones dice: Iduum (b: Estas subscripciones al principio de los Cánones ¡n Cod. G.) Maiarum aput Heliberritanum. Al fin: Cum consedissent sancti et religiosi Episcopi in Eclesia Heliberritana, id est Foelix Episcopus Accittinus (c: G. Accitanus.). = Osius Episcopus Cordovensis (d: G. Cordobensis.). = Savinus Episcopus Spalensis. = Camerinus Episcopus Tuccitanus. = Sinagüis Episcopus Epagrensis. = Secundinus Episcopus Kastolenus (a). = Pardus Episcopus Mentesanus. = Flavianus Episcopus Heliberritanus. (b) = Cantonius Episcopus Corsittanus (c). = Liberius Episcopus Emeretensis. = Valerius Episcopus Caesaraugustanus. = Decentius Episcopus Legionensis. = Melantius Episcopus Toletanus. = Januarius Episcopus de Fiblaria. = Vincentius Episcopus Ossonobensis. = Quintianus Episcopus Elborensis. = Successus Episcopus de Heliocroka (d). = Eutinianus Episcopus Bastitanus. = Patricius Episcopus Malacitanus. = Restitutus Praesbiter Elehepora (e). = Natalis Prbr. Ursona. = Maurus Prbr. Iliturgi. = Lamponianus de Karula (f). = Barbatus de Adjungi. = Felicissimus de Ateva. = Leo Acinippe. = Liberalis de Eliocroca. = Januarius à Lauro. = Januarianus Barbe. = Victorinus Hegabro. = Titus Avinae. = Eucharius (g) Municipio. = Silvanus Segalbinia. = Victor Ulia. = Leo Gemella. = Luxurius Dedrona. = Eumancius (h) Solia. = Eutices Cartaginensis. = Januarius Urci. = Turrinus Castelona. = Emeritus Baria. - Clementianus Ossigi. = Julianus Corduba (i),

Concilium Terragonense, X Episcoporum habitum Era DLIIII. 

Tit. I. = Ut etiam ad proximas sanguinis clerici cum testimonio vadant. = Tit. XIII. = Ut Episcopus Diocesanos clericos (j) et quosdam ex laycis convenire litteris ad Synodum moneat. = In nomine Christi habita Synodus Terragona (t, al pie es una l) anno V. Teoderici Regis consulatu Petri sub die VIII Idus Novembris. = Subscripciones Episcoporum. = 


(a) G. Castolonus. 

(b) Eliberritanus.

(c) Corsutanus. 

(d) G. Eliocroca. 

(e) G. de Epora. 

(f) G. de Carula.

(g) G. Eucarius.

(h) G. Cumantius. 

(i) G. Cordoba. - Hae postremae subscriptiones ab illa Leo Gemalla alio ordine scribuntur in G.

(j) G. Pbros. 

(l) G. Tarracona anno sexto Teodorici.


Johannes in Christi nomine Episcopus Terragonensis (a) civitatis constitutiones à nobis (b) factas subscripsi. = Paulus in Christi nomine Episcopus Impuritanae civitatis. = Ector Episcopus Kartaginensis (c) Metropoli ss. = Frontianus Episcopus Gerundensis ss. = Agrivius (d) Episcopus Barchinonensis ss. = Orontius Episcopus Eliberritanae civitatis ss. = Vincencius Episcopus Caesaraugustanae civitatis ss. = Ursus Episcopus Tortosanae (e) civitatis ss. = Cinidius Episcopus Ausonae (f) ss. = Nifridius in Christi nomine minimus Sacerdotum constitutiones Sanctorum Canonum Sanctae Eclesiae Egarensis minister ss. 

Concilium Gerundense VII. Episcoporum habitum Era DLV.

Tit. I. Ut unaquaeque provintia in officio ecclesiae unum ordinem teneat. = Tit. X. Ut omnibus diebus vespertinis et matutinis oratio dominica dicatur. = In Christi nomine Synodus habita apud Gerundam (g) anno VII. Theoderici Regis VI. Idus junii Agapeto V. C. Consul. = Subscriptiones Episcoporum. = Johannes in Christi nomine Episcopus subscripsi. = Frontinianus in Christi nomine Episcopus ss. = Paulus in Christi nomine Episcopus ss. = Agricius in Christi nomine Episcopus ss. = Cinidius in Christi nomine Episcopus ss. = Nifridius in Christi nomine Episcopus ss. = Oroncius in Christi nomine Episcopus ss. 

Concilium Caesaraugustanum XII. Episcoporum. 

Tit. I. Ut foeminae fideles à virorum alienorum coetibus separentur. = Tit. VIII. Ut ante XL. annos sanctimoniales virgines non velentur. = (Deest in corpore.)

Exemplum sententiarum Episcoporum concilii Caesaraugustani IIII. Nonas Octobris Caesaraugusta in secretario residentibus Episcopis Hitadio = Helfino (h) = Euticio = Ampelio = Augentio = Lutio = Etacio (i) = Splendonio = Valerico = 


(a) G. Terraconensi. 

(b) G. subscriptas. 

(c) G. Cartaginensis. 

(d) G. Agricius. 

(e) G. Dertosane. 

(f) G. Ausonitane civitatis 

(g) G. Ierunda.

(h) G. Litaddio. Delfino. 

(i) G. Lucio, Stacio.


= Subscriptiones. = Celsinus in Christi nomine Episcopus haec constituta subscripsi. = Justinianus in Christi nomine etc. Episcopus ss. = Reparatus similiter Episcopus ss. = Setabius similiter ss. = Benagius simil. ss. = Ampelius sim. ss. = Salustius, Archidiaconus Vicarius Domini mei Marcelli Episcopi ss.

Concilium Toletanum I. XVIIII. Episcoporum habitum.

Tit. I. De praesbyteris et diachonibus si post ordinationem filios genuerint. = Tit. XXI. De regulis fidei catholicae contra Priscilianos. = Subscriptiones Episcoporum. = Patruinus Episcopus subscripsi. = Marcellus Episcopus ss. = Lucinianus Episcopus ss. = Severus Episcopus ss. = Ilarius Episcopus ss. = Ortigius Episcopus ss. = Lampius Episcopus ss. = Florus Episcopus ss. = Eustochius (a) Episcopus ss. = Lampadius Episcopus ss. = Afrodisius Episcopus ss. = Jocundus Episcopus ss. = Leonas Episcopus ss. = Olimpius Episcopus ss. = Asturius Episcopus ss. = Serenus Episcopus ss. = Leporius Episcopus ss. = Aurelianus Episcopus ss. = Exuperantius Episcopus ss. = Al principio de los cánones dice: Constitutio concilii Episcoporum Toleto habiti Arcadii, Honoriique temporibus Era CCCCXXXVIIII. sub die VII. Iduum Septembrium Stilicone consule.

Toletana synodus secunda.

Tit. I. De his qui parentes ab infantia in clericatus officio manciparunt si postea voluntatem habeant nubendi.

Tit. V. De his qui proximis suis se copulant ut à communione separentur. = In nomine Domini nostri Jesuchristi. Sinodus habita in civitate Toletana apud Montanum Episcopum sub die XVI. Kalend. junii anno V. regni Domni nostri Alarici Regis (b) Era DLXV. = Subscriptiones Episcoporum. = Montanus in Christi nomine Episcopus his constitutionibus (falta la n de cons) adquievi, relegi et subscripsi die et anno quo supra. (c) = Paulus Episcopus his statutis, etc. = Domicianus Episcopus similiter. = Marracinus Episcopus in Christi nomine ob causam fidei catholicae in Toletana urbe exilio deputatus sanctorum fratrum meorum constitutionibus interfui etc. = Nifridius Episcopus in Christi nomine ecclesiae catholicae Egerensis hanc 

(a) G. Eustocius. 

(b) G. Amalarici. 

(c) G. addit. Cannonius Episcopus his statutis, etc. 

Simposio = Carterio = et Hidatio (a). = Ab universis dictum est recitentur sententiae. Lucius Episcopus dixit. = Siguen los cánones.

Concilium Hilerdense VIII. Episcoporum. (b)

Tit. I. De his qui altario ministrant; ut a sanguine omni abstineant. = T¡t. XVI. Si Sacerdos moritur, quid de rebus ecclesiae observetur. = Synodus habita in conventu Hilerdensi anno XV. Theuderici Regis (c) sub VIII. Idus Augusti. = Subscriptiones Episcoporum. = Sergius (d) in Christi nomine Episcopus has constituciones secundum quod nobiscum fratribus nostris Deo inspirante complacuit relegi et subscripsi. = Justus in Christi nomine Episcopus hiis constitutionibus interfui et ss. = Casoncius in Christi nomine Episcopus his statutis interfui et ss. = Johannes in Christi nomine Episcopus his statutis interfui et ss. = Paternus in Christi nomine Episcopus catolicae ecclesiae Barchinonensis adquievi et ss. = Maurulio in Christi nomine Dortosanae (e) ecclesiae catholicae Episcopus adquievi et ss. = Maurus (f) in Christi nomine Episcopus Ecclesiae Agarensis his deffinitionibus interfui et ss. = Gratus in Christi nomine Presbiter directus a Domino meo Stabilio Episcopo his statutis interfui et ss. (g) = Frebruarius in Christi nomine Episcopus Ecclesiae Hilerdensis his constitutionibus interfui et ss. 

Concilium Valletanum (h) VI Episcoporum habitum Era DLXXXIII. 

Tit. I. Ut Evangelium post epistolam (i) legatur. = Tit. VII. Ut clericum alienum nullus ordinet, nec sit clericus qui non spoponderit locum ubi sit delegatus. = Anno 

XV. Teudorici (j) Regis sub die II. Idus novembris in nomini nostri Jhesuchristi Valles in concilium congregati. 


(a) G. Udacio. 

(b) G. Cod. add. era D.LXXXIIII.

(c) G. Teudi Regis. 

(d) G. Sergis. 

(e) G. Dertosane

(f) G. Taurus. 

(g) Haec subscriptio Grati Pbri. ultimo loco ponitur in cod. G.

(h) i. e. Valentin. (V. Flórez en Valencia.)

(i) G. Apostolum. 

(j) G. Teudi. 


constitutionem consacerdotum meorum in Toletana Urbe habitam cum post aliquantum temporis advenissem salva auctoritate priscorum kanonum relegi, probavi et ss. = In Christi nomine Justus Ecclesiae catholicae Urgellitanae Episcopus hanc, etc., similiter. = Siguen las cartas de Montano obispo Hispalense Fratribus filiisque territori Hispalitani y a Toribio.

Toletana Synodus III. LXII. Episcoporum in qua Arriana heresis in Hispania condempnatur.

In nomine Domini nostri Jesuchristi anno regnante IIII gloriossisimo atque piissimo et Deo fidelissimo Domno Recaredo (a) Rege die VIII. Iduum Maiarum Era DCXXVII, haec Sancta Synodus habita est in civitatem regiam Toletanam ab Episcopis totius Hispaniae vel Galliae qui infra subscripti sunt. = Subscriptiones Episcoporum. = Ugnas Episcopus in Christi nomine anathematizans heresi Arrianae dogmata superius dampnata fidem hanc sanctam katholicam quam in Ecclesia katholica veniens credidi manu mea de toto corde subscripsi. = Murila in Christi nomine Episcopus similiter. = Uvilisclus (b) in Christi nomine Episcopus similiter. = Sunila in Christi nomine civitatis Ephesi Episcopus similiter. = Gardingus in Christi nomine civitatis Ephesisis (c) Episcopus refutans credensque similiter. = Beccilla in Christi nomine civitatis Lucensis Episcopus spernens, tenensque similiter. = Arvittus in Christi nomine civitatis Portugalensis (d) Episcopus dampnans, amplectensque similiter. = Fruisclus in Cristi nomine civitatis Detorsanae (Dertosanae) Episcopus execrans, dampnansque similiter. = Similiter et reliqui Praesbyteri et Diachoni ex herese Arriana conversi subscripserunt. = Signum Gussini viri illustri proceri ss. = Fonsa vir illuster anathematizans ss. = Afrida (e) vir illuster anathematizans ss. = Aila vir illuster anathematizans ss. = Ella vir illuster anathematizans ss. = Similiter et omnes seniores Gothorum subscripserunt ss. 

Tit. I. De observatione priorum kanonum. 

(a) G. Recharedo.

(b) G. Uviligisclus.

(c) G. Tudensis. 

(d) C. Portucalensis. 

(e) G. Afrila. 

Tit XXII. (a) Ut ballematie et turpes cantici prohibendi sint in sanctorum sollempnitatibus. = Subscriptiones Episcoporum. = Flavius Recharedus Rex hanc deliberationem quam cum sancta definivimus synodo confirmans subscripsi. = Masona in Christi nomine ecclesiae catholicae Emeritensis (Emérita Augusta, Mérida) Episcopus Metropolitanus provintiae Lusitaniae his constitutionibus quibus in urbe Toletana interfui annuens subscripsi. = Eufimius in Christi nomine ecclesiae catholicae Toletanae Metropolitanus Episcopus provintiae his etc. = Leander in Christi nomine ecclesiae catholicae Spalensis Metropolitanus Episcopus Provintiae Bethicae his etc. = Pantardus (b) in Christi nomine ecclesiae catholicae Bracharensis Metropolitanus Provintiae Galleciae Episcopus his constitutionibus quibus in urbe Toletana interfui annuens tam pro me quam pro fratre meo Nitigiosio Episcopo de civitate Lucho ss. = Migecius in Christi nomine Narbonensis Ecclesiae Metropolitanus Episcopus Galliae provintiae his ut supra. = Ugnas in Christi nomine Barchinonensis Episcopus his, etc. = Murila in Christi nomine Valentinae Episcopus ecclesiae his, etc. = Andonius in Christi nomine ecclesiae Oretanae Episcopus subscripsi. = Sedatus in Christi nomine Biterrensis (c) Ecclesiae Episcopus ss. = Dalmacius (d) in Christi nomine Pascensis (e) ecclesiae Episcopus ss. = Johannes Mentesanae Ecclesiae Episcopus ss. = Mutto Setabitanae Ecclesiae Episcopus ss. = Petrus Ossobennensis Eclesiae Episcopus ss. = Stephanus Tirassonensis Ecclesiae Episcopus ss. = Gabinus Oschensis (f) Ecclesiae Episcopus ss. = Neufila Tudensis Ecclesiae Episcopus ss. = Paulus Olisibonensis Ecclesiae Episcopus ss. = Sofronius Egarensis Eclesiae Episcopus ss. = Joannes Egabrensis Ecclesiae Episcopus ss. = Benenatus Helenensis Ecclesiae Episcopus ss. = Polibius Hilerdensis Ecclesiae Episcopus ss. = Joannes Dumiensis Ecclesiae Episcopus ss. = Proculus Segobriensis Ecclesiae Episcopus ss. = Ermaricus Janiobrensis (g) 

(a) G. XXIII.

(b) G. ante hunc Migecius.

(c) G. Beterrensis. 

(d) G. Palmacius. 

(e) G. Pacensis. 

(f) G. Oskensis. 

(g) G. Laniobrensis. 

Ecclesiae Episcopus ss. = Simplicius Caesaraugustanae Ecclesiae Episcopus ss. = Constantius Portucalensis Ecclesiae Episcopus ss. = Simplicius Urgellitanae (a) Ecclesiae Episcopus ss. = Asteris Aucensis Ecclesiae Episcopus ss. = Agapius Cordobensis Ecclesiae Episcopus ss. = Stephanus Eliberritanae Ecclesiae Episcopus ss. = Petrus Archabicensis Ecclesiae Episcopus ss. = Wiligisclus Valentinae Ecclesiae Episcopus ss. = Johannes Belensis (b) Eclesiae Episcopus ss. = Sunila Besensis Eclesiae Episcopus ss. = Philippus Lamicensis Ecclesiae Episcopus ss. = Aquilinus Ausonensis Ecclesiae Episcopus ss. = Dominicus Hiriensis Ecclesiae Episcopus ss. = Sergis Karchassonensis Ecclesiae Episcopus ss. = Basilius Hilipensis Ecclesiae Episcopus ss. = Leutherius Salamanticensis Ecclesiae Episcopus ss. = Eulalius Ithalicensis (c) Ecclesiae Episcopus ss. = Julianus Derthosanus Episcopus ss. = Froisclus Episcopus ss. = Theodorus Vastitanus Episcopus ss. = Petrus Iliberritanus Episcopus ss. = Beccila Lucensis Episcopus ss. = Petrus Segobiensis Episcopus ss. = Gardingus Tudensis Episcopus ss. = Tigridius Agathensis Episcopus ss. = Argio Portugalensis (d) Episcopus ss. = Lilliolus Accitanus Episcopus ss. = Celsinus Valentinus Episcopus ss. = Theodorus Castolonensis Episcopus ss. = Belatus Tuccitanus Episcopus ss. = Protogenes Sagontiae Episcopus ss. = Mummus Kalachorritanae (e) Episcopus ss. = Alicius Gerundensis Episcopus ss. = Possidonius Eminiensis Episcopus ss. = Talarius Astoricensis Episcopus ss. = Agripinus Lutevensis (f) Episcopus Provintiae Galliae ss. = Lilliolus Pampalonensis (g) Episcopus ss. = Gaianus Archipresbiter Empuritanae Ecclesiae agens vicem Domini mei Fructuosi Episcopi. = Servandus Diaconus Astigitanae Ecclesiae agens vicem Domini mei Pergasi Episcopi ss. = Ildemirus Archipraesbiter Auriensis Ecclesiae agens vicem Domim mei Lopati Episcopi ss. = 

(a) G. Urgillitanae. 

(b) Certe Valeriensis. (V. Flórez en Valeria.)

(c) G. Ilaliensis.

(d) Argiowittus Portucalensis.

(e) Mummius Calohorritane. 

(f) G. Lutubensis.

(g) G. Pampilonensis. (Pamplona, Pampilona; pamplonés)

Eugenesias in Christi nomine Archidiaconus Ecclesiae Magalonensis agens vicem Domini me Boeti Episcopi ss. = Valerianus Archidiaconus Ecclesiae Nemausensis (a) agens vicem Domini mei Peladi Episcopi ss. = Hállanse al fin las Homilías de San Leandro in laudem Ecclesiae ob conversionem gentis. 

Synodus IV. Toletana LXVI. Episcoporum habita.

Tit. I. = De evidenti catholicae fidei veritate.

Tit. LXVII. = De comonitione plebis ne in Principes delinquantur, etc. = En el cuerpo llega hasta el tit. LXXVII, y este es el último del índice que está diminuto. = Gesta Synodalia in Toletana urbe apud concilium LXVI. Episcoporum Hispaniae et Galliae provintiarum edita anno III. regnante domino nostro gloriossisimo principe Sisenando die nonis decembris era DCLXXI. = Subscriptiones Episcoporum. Ego Isidorus in Christi nomine Ecclesiae Hispalensis Metropolitanus Episcopus haec statuta subscripsi. = Sclua Narbonensis Metropolitanus Episcopus ss. = Stephanus Emeritensis Metropolitanus Episcopus ss. = Justus Ecclesiae Toletanae Metropolitanus Episcopus ss. = Julianus Ecclesiae Bracharensis Metropolitanus Episcopus ss. = Audax Ecclesiae Terragonensis Metropolitanus Episcopus ss. = Stephanus Ausonensis Episcopus ss. = Petrus Biterrensis (b) Episcopus ss. = Accutulus Helenensis Episcopus ss. = Honnitus (c) Gerundensis Episcopus ss. = Calantius Palentinus Episcopus ss. = Clarentius Accitanus Episcopus ss. = Vigithinus Bigastrensis Episcopus ss. = Sisulphus Impuritanus (d) Episcopus ss. = Bonifa Cauriensis Episcopus ss. = Hilarius Complutensis Episcopus ss. = Eusebius Bastitanus Episcopus ss. = Gabinus Calagorritanus (e) Episcopus ss. = Johannes Heleplensis Episcopus ss. = Sisisclus Helborensis Episcopus ss. = Marcelus Urcitanus Episcopus ss. = Deodatus Agabrensis (f) Episcopus ss. = Johannes Derthosanus Episcopus ss. = Eusebius Valeriensis Episcopus ss. = Leodefredus Cordovensis Episcopus ss. = Jachobus Mentesanus Episcopus ss. = Germanus Dumiensis Episcopus ss. = 

(a) G. Neumasensis. 

(b) G. Beterrensis. 

(c) G. Nonnitus. 

(d) G. Sisulfus Emporeatanus.

(e) G. Calahorritanus.

(f) G. Egabrensis. 


Samuel Hiriensis Episcopus ss. = Profuturus Lamecensis Episcopus ss. = Servus Dei Chalabriensis (a) Episcopus ss. = Montensis Egithaniensis Episcopus ss. = Remesanius Nemausensis (b) Episcopus ss. = Concordius Asturicensis Episcopus ss. = Ranarius Urgellitanus (c) Episcopus ss. = Eugenius Egarensis Episcopus ss. = Florentinus Sisabitanus Episcopus ss. = Theodigius Abhelensis Episcopus ss. = Abentius Astigitanus Episcopus ss. = Poemenius (d) Asidonensis Episcopus ss. = AEtherius Heliberritanus (e) Episcopus ss. = Anatholius Lutevensis (f) Episcopus ss. = Fructuosus Hilerdensis Episcopus ss. = Perseverantius Castilonensis Episcopus ss. = Mustacius Valentinus Episcopus ss. = Viaricus Olissiponensis Episcopus ss. = Antonius Egobriensis Episcopus ss. = Ansiulfus Portugalensis Episcopus ss. = Serpentinus Ilicitanus ss. = Suabila Oretanus ss. = Metopius Brithaniensis ss. = Anastasius Tudensis ss. = Elpidius (g) Thirassonensis ss. = Osdulfus Osenssis ss. = Braulio Caesaraugustanus ss. = Ansericus Segobiensis ss. = Ildisclus Segonthiensis ss. = Eparcius Hitalicensis ss. = Laussus Besensis ss. = Modanus (h) Pacensis ss. = Hiccila Salamanticensis ss. = Vasionius (i) Lucensis ss. = Egila Uxumensis ss. = Centaurus Praesbyter Vicarius Fidenti Tuccitani Episcopi ss. = Renatus Archipraesbyter Vicarius Ermulfi Colimbriensis (j) Episcopi ss. = Marchus Praesbyter Vicarius DD. (k) Auriensis Episcopi ss. = Johannes Praesbyter Vicarius Severi Barchinonensis Episcopi ss. = Domarius Archidiaconus Vicarius Carteri Archavicensis Episcopi ss. = Stephanus Archidiaconus Vicarius Genesi Magalonensis Episcopi ss. = Donnellus Archidiaconus Vicarius Sollemni Karcassonensis Episcopi ss. 

(a) G. Calabriensis.

(b) G. Remesarius Neumas.

(c) G. Orgelletanus.

(d) G. Pemenius.

(e) G. Eterius Eliberr. 

(f) G. Lutibensis.

(g) G. Ilpidius. 

(h) G. Modarius. 

(i) G. Vasconius. 

(j) G. Conimbriens. 

(k) David. 


Concilium Toletanum V. Episcoporum XX. Era DC.LXXIIII. anno I. Domini nostri Quintilani Regis. (Chintila)

Tit. I. = De institutione novarum Letaniarum.

Tit. IX. = De favore Principis concilii ad clamationem concesso. = Subscriptiones Episcoporum.

Ego Eugenius Dei miseratione Toletanae Ecclesiae provintiae Kartaginensis Metropolitanus Episcopus his comunibus decretis annuens subscripsi. = Ego Conantius Sanctae Eclesiae Palentinae Episcopus similiter. = Ego Clarentius Accitanus Episcopus simil. = Ego Bigithinus Bigastrensis Episcopus ss. = Ego Eusebius Vastitanus (a) Episcopus ss. = Ego Hilarius Complutensis Episcopus ss. = Ego Marcellus Arcitanus Episcopus ss. = Ego Florencius Sitabitanus Episcopus ss. = Ego Braulio Caesaraugustanus Episcopus ss. = Ego Ola Barchinonensis (b) Episcopus ss. = Ego Hilpidius Thirassonensis Episcopus ss. = Ego Mustacos Valentinus Episcopus ss. = Ego Viaricus Olisiponensis Episcopus ss. = Ego Jacobus Metesanus (c) Episcopus ss. = Eusebius Valeriensis Episcopus ss. = Serpentinus Hilacitanus (d) Episcopus ss. = Suabila Oretanus Episcopus ss. = Amanungus Aucensis Episcopus ss. = Egila Oxumensis Episcopus ss. = Ansericus Segobiensis Episcopus ss. = Ildisclus Segontiensis Episcopus ss. = Antonius Dianiensis Episcopus ss. = Aspalius in Christi nomine praesbiter agens vicem Domini mei Perseveranti Episcopi his decretis annuens ss. = Petrus Diachonus agens vicem Domini mei Antonii Episcopi ss.

Concilium Toletanum VI. universale in Ecclesia S. Leocadiae Martyris sub die V. idus januarii anno gloriosi regis et triumphatoris in Christo Chintillani secundo (Chintila II) era DC.LXX septima. 

Tit. I. = De plenitudine fidei catholicae.

Tit. XX. = De gratiarum actionibus in confirmatione concilii Deo et Principi datis. = Subscriptione (subscriptiones : suscripciones, en plural) Episcoporum. 

Ego Scluva etsi indignus Narbonensis Episcopus in his constitutionibus a nobis editis subscripsi. = Ego Julianus Ecclesiae Bracharensis Episcopus similiter. = 


(a) G. Bastitanus. 

(b) G. Barcinonensis.

(c) G. Mentesanus. 

(d) G. Ilicitanus. 


Ego Honoratus Spalensis Episcopus similiter. = In nomine Domini ego Protasius sanctae primae Sedis Terragonensis (a) Ecclesiae immerito Episcopus ss. = Ego Chonantius (b) Ecclesiae Palentinae Episcopus ss. = Vitiginus (c) Bigastrensis Episcopus ss. = Accutulus Helenensis Episcopus ss. = Johanes Heleplensis Episcopus ss. = Sesullus Impuritan (d) Episcopus ss. = Leudefredus (e) Cordobensis Episcopus ss. = Bonifa Cauriensis Episcopus. = Eusebius Bastithanus Episcopus. = Hilarius Complutensis Episcopus. = Jacobus Metesanus (f) Episcopus. = Johannes Dertosanus Episcopus. = Sisisclus Elborensis Episcopus. = David Auresinus Episcopus. = Elpidius Thirassonensis Episcopus. = Osdulfus Oscensis Episcopus. = Fructuosus Hilerdensis (g) Episcopus. = Deodatus Egabrensis Episcopus. = Profuturus Lamicensis Episcopus. = Pimenius Asidonensis Episcopus. = Servus Dei Calabriensis Episcopus. = Anatholius Lutevensis (h) Episcopus. = Suabila Oretanus Episcopus. = Monttensis Egitaniensis Episcopus. = Ilcila Salamanticensis Episcopus. = Asiulfus Portugalensis Episcopus. = Serpentinus Helicitanus Episcopus. = Braulio Caesaraugustus (Caesaraugustanus) Episcopus. = Ansericus Segobiensis Episcopus. = Viaricus Olisiponensis Episcopus. = Guda Tuccitanus Episcopus. = Anastasius Tudensis Episcopus. = Egila Uxomensis Episcopus. = Ildisclus Segotiensis Episcopus. = Vaschonius (i) Lucensis Episcopus (j). = Epartius Italicensis Episcopus. = Renatus Chonimbriensis Episcopus. = Dunila Malacitanus Episcopus. = Oscandus Asturicensis Episcopus. = Justus Accitanus Episcopus. = Domninus Ausonensis Episcopus. = Gothomarus Iriensis Episcopus. = Farmus Vesensis Episcopus. = Ola Barchinonensis (k) Episcopus.


(a) G. Terraconensis. 

(b) G. Conantius.

(c) G. Vigitinus. 

(d) G. Sesuldus Emporedanus.

(e) G. Leodefredus.

(f) G. Mentesanus.

(g) G. Ilerdensis.

(h) G. Anatolius Lutebensis.

(i) G. Vasconius.

(j) G. addit: Amanungus Aucensis.

(k) G. Oia Barcinonensis. 

= Guindisclus (a) Presbyter agens vicem Coronti (b) Episcopi Emeritensis. = Guamba (c) Diaconus qui et Petrus agens vicem Antonii Episcopi Segobriensis. = Domarius Presbyter agens vicem Karteri Episcopi Archabicensis (d). = Citronius Presbyter agens vicem Gabini Episcopi Kalagorritani (e). = Severinus (f) Diaconus agens vicem Mustaci Episcopi Valentinae Ecclesiae.

Concilium Toletanum VII. = In nomine Domini Synodale Decretum in Toletana urbe XXX. Episcoporum Concilium gestum anno V. clementissimi Domini nostri Chindasvinti Regis die XV. Kalend. novembris era DC.LXXXII.

Tit. I. = De refugis atque perfidis Clericis sive laycis.

Tit. VI. = De convicinis Episcopis in urbe regia commorandis. = Subscriptiones Episcoporum.

Horontius in Christi nomine Sanctae Ecclesiae Emeritensis Metropolitanus Episcopus haec statuta definiens ss. = Ego Antoninus (g) Dei misericordia Sanctae Hispalensis Ecclesiae Metropolitanus Episcopus ss. similiter. = Eugenius Sanctae Ecclesiae Toletanae Episcopus similiter. = Protasius Terragonensis Ecclesiae Metropolitanus similiter. = Hilarius Complutensis Episcopus similiter. = Sisisclus Elborensis Episcopus similiter. = Ricimirus Dumiensis Episcopus similiter. = Deodatus Egabrensis Episcopus similiter. = Eparcius Hitalicensis (h) Episcopus similiter. = Stephanus Astigitanus Episcopus similiter. = Tagoncius Valeriensis Episcopus similiter. = Egila Uxumensis (i) Episcopus similiter. = Ansericus Segoviensis Episcopus similiter. = Guidericus (j) Segontiensis Episcopus similiter. = Winibal Hilicitanus (k) Episcopus similiter. = Maurusiu Oretanus Episcopus similiter. = Estocius Abhelensis Episcopus similiter. 

(a) G. Gundisclus. 

(b) G. Oronti. 

(c) G. Wamba. 

(d) G. Carteri Episcopi Arcabicensis. 

(e) G. Calagorritani. 

(f) G. Siverinus. 

(g) G. Antonius. 

(h) G. Italicensis. 

(i) G. Oxomensis. 

(j) G. Widericus. 

(k) G. Ilicitanus.

= Johannes Cauriensis Episcopus similiter. = Egeredus Salamanticensis Episcopus similiter. = Servus Dei Calabriensis Episcopus similiter. = Waschonius (a) Lucensis Episcopus similiter. = Gothmarus Hiriensis (b) Episcopus similiter. = Farmus Vescensis (c) Episcopus similiter. = Sonna Brithaniensis Episcopus similiter. = Gudesteus Auriensis Episcopus similiter. = Witiaricus Lametensis Episcopus similiter. = Armenius Egitanus Episcopus similiter. = Adimirus Tudensis Episcopus similiter. = Anianus Valentinus Episcopus similiter. = Donum Dei Empuritanus Episcopus similiter. = Ego Valentinianus Archipraesbyter agens vicem Domini mei Leudefredi Cordobensis Episcopi haec statuta definiens subscripsi. = Crispinus in Christi nomine Abbas agens vicem Domini mei Candidati Episcopi Astoriensis (d) ss. = Guiliesus Praesbyter agens vicem Domini mei Pimeni Episcopi Asidonensis ss. = Paullus Praesbyter agens vicem Domini mei Nefidio Lisponensis (e) Episcopi ss. = Magnus Praesbyter agens vicem Domini mei Marci Episcopi Castelonensis haec statuta definiens ss. = Constantius praesbyter agens vicem Domini mei Teuderedi Episcopi Pacensis ss. = Reparatus Praesbyter agens vicem Domini mei Coetheri (f) Episcopi Heliberritani ss. = Clemens Diaconus agens vicem Domini mei Johannis Episcopi Heliplensis ss. = Ambrosius Diachonus agens vicem Domini mei Giberici Episcopi Mentesani ss. = Egila Diachonus agens vicem Domini mei Bitigini Episcopi Bigastrensis ss. = Matacellus (g) Diachonus agens vicem Domini mei Dumilani (h) Episcopi Malacitanae Ecclesiae subscripsi.

In nomine Domini gesta Synodalia LII. Episcoporum in urbe regia celebrata die VII. Kalendarum Januariarum Era (espacio largo) anno V. Orthodoxi atque gloriosi et vera clementiae dignitate perspicui Recensvinti Regis. = Item subscriptiones Episcoporum. = Horontius Emeritensis Metropolitanus Episcopus. 

(a) G. Vaschonius.

(b) G. Gotomarus Iriensis. 

(c) G. Besensis.

(d) G. Nefridi Olisiposensis Episcopi.

(e) G. Candidati Episcopi Astoriensis. 

(f) G. Etheri Episcopi Eliberritani.

(g) G. Mattacellus. 

(h) G. Dunilani. (En el original las notas g y h están cambiadas, pone la h antes de la g.)

= Antonius Hispalensis Metropolitanus Episcopus. = Eugenius regiae urbis Episcopus. = Potamius Bracharensis Episcopus. = Gabinus Chalagorritanus Episcopus. = Epartius Italicensis Episcopus. = Ansericus Segobiensis Episcopus. = Dumila (a) Malacitanus Episcopus. = Dato (b) Jerundensis Episcopus. = Stephanus Agitanus Episcopus. = Tagoncius Valeriensis Episcopus. = Donum Dei Impuritanus Episcopus. = Winibal Helicitanus Episcopus. = Johannes Cauriensis Episcopus. = Floridius Segobiensis (c) Episcopus. = Egeredus Salamanticensis Episcopus. = Marchus Castelonensis Episcopus. = Georgius Agathensis Episcopus. = Vincentius Tucitanus Episcopus. = Sclua Egitaniensis Episcopus. = Guidericus Segontinus Episcopus. = Candidatus Austuriciensis Episcopus. = Dadila Complutensis Episcopus. = Athanasius Setabitanus Episcopus. = Goericus Ausonensis Episcopus. = Maurus¡us Oretanus Episcopus. = Abientius Elborensis Episcopus. = Filimirus Lamicensis Episcopus. = Servandus Helipplensis Episcopus. = Silvester Carchassonensis Episcopus. = Nia (d) Heliberritanus Episcopus. = Wadila Vesensis Episcopus. = Amanungus Abelensis Episcopus. = Afrola Dertosanus Episcopus. = Adeodatus Pacensis Episcopus. = Bacauda Egabrensis Episcopus. = Felix Valentinus Episcopus. = Fossorus (e) Cordobensis Episcopus. = Froila (f) Mentesanus Episcopus. = Giberius Bigastrensis Episcopus. = Maurellus Urgellitanus Episcopus. = Ermefredus Lucensis Episcopus. = Ascharius (g) Palentinus Episcopus. = Celedonius Kalabriensis Episcopus. = Litorius Aucensis Episcopus. = Julianus Accitanus Episcopus. = Sonna Auriensis Episcopus. = Servus Dei Vastitanus Episcopus. = Sisimbertus Corimbriensis (h) Episcopus. = Taio Caesaraugustanus Episcopus. = Eusebius Oscensis Episcopus. = Balduigius Archavicensis Episcopus. = Item Abbates. = Fugitivus Abba. = 

(a) G. Dunila. 

(b) G. Taio. 

(c) G. Segobriensis. 

(d) G. Aia. 

(e) G. Fosforus. 

(f) G. Frohila. 

(g) G. Ascaricus. 

(h) G. Sisibertus Conimbriensis. 


Anatolius Abba. = Hensitius (a) Abba. = Simpronius Abba. = Quiriacus Abba. = Johannes Abba. = Hildevonsus (b) Abba. = Eumerius Abba. = Morarius Abba. = Secundinus Abba. = Marcellinus Archipresbyter Toletanus. = Siliculus Primiclerius. = Osdulfus Abba Ricimirii Episcopi Eclesiae Dumensis (c). = Servandus Archipresbyter Vincentis Episcopi Egarensis. = Gudescalcus Presbyter Egilani Episcopi Oxomensis. = Macterius Presbiter Sonnanis Episcopi Britaniensis. = Victorinus Presbyter Benedicti (d) Episcopi Tudensis. = Gutericus Diaconus Gaudoloni Episcopi Hilerdensis. = Conancius Diaconus Maurelli Episcopi Dianensis. = Daniel (e) Diaconus Vincibili Episcopi Hiriensis. = Sagarellus Diaconus Saturnini Episcopi Ossonobensis. = Item ex viris illustribus Officii Palatini. = Hodoacrus Comes Cubiculariorum et Dux. = Offilo Comes Cubiculariorum et Dux. = Adulfus Comes Scantiarum et Dux. = Babilo Comes et Procer. = Astallus Comes et Procer. = Ella Comes et Dux. = Ataulfus Comes et Procer. = Paulus Comes Notariorum. = Evantius Comes Scantiarium. = Euredus Comes et Procer. = Richila Comes Patrimoniorum. = Afrila Comes Scantiarum. = Veneclarius Comes Scantiarum et Dux. = Fundila Comes Scantiarum et Dux. = Cuniefredus Comes Spatariorum. = Froila Comes et Procer. = Hállanse todas las Actas y Decretos del Rey. 

Synodus IX. XVI. Episcoporum in Toletana urbe post diem Kalendarium novimbrium anno VII. Recensvinti Principis gloriosi, in Basilica Santae Mariae Virginis Era DC.LXIII. = Tit. I. = Ut de rebus Ecclesiae nichil Episcopi auferant, et qualiter proxima fundatoris Eclesiarum sollicitudinem gerant. = Tit. XIIII. = Ut baptizati Judei cum Episcopos celebrent dies festos. = Subscriptiones Episcoporum. = Eugenius regiae urbis Metropolitanus Episcopus. = Taio Caesaraugustanus Episcopus. = Mascus Castelonensis Episcopus. = Winibal Elicitanus Episcopus. = Guidericus Segontinus Episcopus. = Mauriesus Oretanus Episcopus. = Dadila Complutensis Episcopus. 

(a) G. Eusicius. 

(b) G. Ildefonsus.

(c) G. Dumiensis. 

(d) G. Beati. 

(e) G. Daniel diaconus Marcelli (pone Mrcelli) Episcopi Urcitani. = Sindigis Diaconus Vincibli Episcopi Iriensis. 

= Felix Valentinus Episcopus. = Balduigius Archavicensis Episcopus. = Maurellus Urgellitanus Episcopus. = Eusicius Segobriensis Episcopus. = Athanasius Setabitanus Episcopus. = Guierius Bigastrensis Episcopus. = Valdefredus Mentesanus Episcopus. = Magnarius Accitanus Episcopus. = Stephanus Valeriensis Episcopus. = Item Abbates. = Fugitivus Abba. = Eumerius Abba. = Item Johannes Abba. = Hildefonsus Abba. = Morarius Abba. = Marcellus (a) Toletanus Archipresbyter. = Silicolus Primiclerius. = Daniel Diaconus Marcelli Episcopi Ecclesiae Urcitanae. = Item ex viris illustribus Officii Palatini. = Paulus Comes Notariorum. = AEtherius Comes Cubiculariorum. = Ella Comes et Dux. = Richila Comes Patrimoniorum. = Al fin de las actas dice: Consummatum est hoc sanctum concilium die VIII Kalendarum dicimbrium anno ut supra.

In nomine Domini habita Synodus in Toletana Urbe die Kalendarum Decimbrium, anno VIII. gloriosi Domini et religiossisimi Recensvinti Principis Era DC.XCIIII. = Tit. I. = De celebritate festivitatis Dominicae matris. = T¡t. VI. De his qu in parva etate coram parentibus religionis habitum tenuerint. = Interfuerunt huic sancto Concilio Pontifices numero XV. = Subscriptiones Episcoporum. = Eugenius regiae urbis Metropolitanus Episcopus. = Fugitivus Hispalensis Metropolitanus Episcopus. = Fructuosus Bracharensis Metropolitanus Episcopus. = Marchus Castelonensis Episcopus. = Widericus (b) Segotiensis Episcopus. = Maurusius Oretanus Episcopus. = Guitarius (c) Elenensis Episcopus. Dadila Complutensis Episcopus. = Egeredus Salamanticensis Episcopus. = Quiricus Barchinonensis Episcopus. = Cesarius Olisiponensis Episcopus (d). = Balduigius Archavicensis Episcopus. = Eusitius Segobriensis Episcopus. = Ermefredus Lucensis Episcopus. = Magnarius Accitanus Episcopus. = Alpidius (e) Asturicensis Episcopus. = Hosimus (f) Elborensis Episcopus. = Stephanus Valeriensis Episcopus. = Flavius Portugalensis Episcopus. = 

(a) G. Marcellinus. 

(b) G. Videricus.

(c) G. Wittarius.

(d) G. adit: Atanasius Sitabitanus. 

(e) G. Ilpidius.

(f) G. Zosimus.

Argefredus Abba Egilani Episcopi Oxomensis. = Martinus Abba Valdefredi Episcopi Mentesani. = Egila Praesbyter Gibeni (a) Episcopi Ecclesiae Bigastrensis. = Agricius Diaconus Guinibaldi Episcopi Ecclesiae Elicitanae. = Daniel Diaconus Marcelli Episcopi Urcitani. 

Concilium Toletanum XI. = Gesta Synodalia Concilii Toletani XI acta in urbe regia à XVII. Episcopis anno quarto regni gloriosi Principis Guambanis (Wamba) sub die VII Idus Nuvembris Era DCCXIII.

Tit. I. Ne tumultu Concilium agitetur. = Tit. XVI. De relatione gratiarum pro consumatione Concilii. = Subscriptiones Episcoporum. = Ego Quiricus urbis regiae Metropolitanus Episcopus haec gesta Sinodalia a nobis definita ss. = Athanasius Sitabitanae Ecclesiae Episcopus haec gesta sinodica a nobis definita ss. = Argemundus Oretanae Ecclesiae Episcopus similiter ss. = Johannes Bigastrensis Episcopus ss. = Ludiscalcus (b) Oxomensis Episcopus ss. = Leander Ilicitanus Episcopus ss. = Palmacius Urcitanus Episcopus ss. = Concordius Palentinus Episcopus ss. = AEtherius (c) Vastitanus Episcopus ss. = Acisclus Complutensis Episcopus ss. = Felix Dianensis Episcopus ss. = Richila Accitanus Episcopus ss. = Rogatus Biacensis Episcopus ss. = Memorius Segobriensis Episcopus ss. = Egica Segociensis Episcopus ss. = Gaudencius Valeriensis Episcopus ss. = Julianus indignus Abba haec gesta Sinodalia a nobis definita ss. = Inviolatus Dei nutu Abba ss. = Anila Deo miserante Abba ss. = Libertus Diaconus agens vicem Domini mei Sisuti Ecclesiae Segobriensi (d) Episcopi his decretis Synodalibus annuens ss. = Igila (e) Diaconus agens vicem Domini mei Mumuli Archavicensis Ecclesiae Episcopi his decretis Synodalibus annuens ss. 

Concilium Toletanum XII. anno I. Orthodoxi atque Serenissimi Domini nostri Ervigii (Ervigio) Regis in Basilica Sanctorum Apostolorum. = 

(a) G. Giberii. 

(b) G. Gudiscalcus.

(c) G. Eterius.

(d) G. Segobiensis.

(e) G. Egila. 

Al fin dice: Consumatum est hoc sanctum Concilium die VIII Kalendarum Februarium anno regni feliciter primo Serenissimi atque clementissimi Domini nostri Ervigii Regis Era DCC.XVIIII. = Tit. I. De agnita et confirmata praelectione fastigii principalis. = Tit. XII. De interdicto temporis constituti quod debeat Concilium celebrari. = Interfuerunt huic sancto Concilio Pontifices numero XXXV. = Subscriptiones Episcoporum. = Ego Julianus Dei gratia Hispalitanae Ecclesiae Episcopus haec Synodica instituta a nobis edita subscripsi. = Ego Julianus indignus urbis regiae Toletanus Episcopus similiter. = Liula (a) Bracharensis Episcopus ss. = Stephanus Emeritensis Episcopus ss. = Asfalius Avelensis Episcopus ss. = Leander Ilicitanus Episcopus ss. = Palmacius Urcitanus Episcopus ss. = Concordius Palentinus Episcopus ss. = Richila Accitanus Episcopus ss. = Simpronius Archavicensis Episcopus ss. = Memorius Segobriensis Episcopus ss. = Spandeus (b) Italicensis Episcopus ss. = Geta Eliplensis Episcopus ss. = Tructemundus Helborensis Episcopus ss. = Isidorus Setabitanus Episcopus ss. = Gaudencius Valeriensis Episcopus ss. = Deodatus Segobriensis (c) Episcopus ss. = Genitivus (d) Tudensis Episcopus ss. = Froaricus Portuchalensis Episcopus ss. = Felix Hiriensis (e) Episcopus ss. = Antunianus Bastensis (f) Episcopus ss. = Proculus Bigastrensis Episcopus ss. = Atala Cauriensis Episcopus ss. = Reparatus Vesensis Episcopus ss. = Providencius Salamanticensis Episcopus ss. = Sisevadus (g) Tuccitanus Episcopus ss. = Ergibadus (h) Heliberritanus Episcopus ss. = Ella Segontiensis Episcopus ss. = Severianus (i) Oxomensis Episcopus ss. = Johannes Pacensis Episcopus ss. = Teudulfus Astigitanus Episcopus ss. = Samuel Malacitanus Episcopus ss. = Gundulfus Lamecensis Episcopus ss. = Eufrasius Lucensis Episcopus ss. = Teudericus (j) Assidonensis Episcopus ss. = Baldefredus Abba. = Florencius Abba. = 

(a) G. Liuba. 

(b) G. Sperandeo. 

(c) G. Segobiensis. 

(d) G. Genetivus. 

(e) G. Iriensis. 

(f) G. Bastitanus. 

(g) G. Sisebado. 

(h) G. Argibado. 

(i) G. Siverianus. 

(j) G. Theodoracis. 

Gratinus Abba. = Faustinus Abba. = Ego Annibonius Presbyter agen vicem Domini mei Gildemiri Episcopi Complutensis Ecclesiae ss. = Ego Vincentius Praesbiter agens vicem Domini mei Felicis Episcopi Dianensis ss. = Austurius Diaconus agens vicem Ospitalis Episcopi Domini mei Valentini ss. = Ego Sesullus (a) haec instituta quibus interfui annuens ss. = Ego Recharedus similiter ss. = Ego Witza (: Witiza) ss. = Ego Wimar simil. ss. = Ego Teudila ss. = Ego Ostrulfus simil. ss. = Ego Salamirus simil. ss. = Ego Teudefredus ss. = Ego Ildigisus simil. ss. (b) = Ego Adeliubus ss. = Ego Ataulfus (Ataúlfo, Adolfo, Adolf) simil ss.

Gesta Synodalia habita in Urbe Toletana in Eclesia Sanctorum Apostolorum Petri et Pauli anno regni IIII. excelentissimi Ervigii Principis sub die pridie Nonas Nuvembris Era DCC.XXI. = Tit. I. de reddito testimonio dignitatis eis quos profanatio infidelitatis cum Paulo traxit in societate thirannidis. = Tit. XIIII. De relatione gratiarum peracti Concilii Deo et Principi. = Interfuerunt huic sancto Concilio Pontifices numero XLVIII. = Subscripciones Episcoporum. = Ego Julianus indignus Sanctae Ecclesiae Toletanae Metropolitanus Episcopus instituta à nobis definita subscripsi (pone susbcripsi). = Ego Liuba Bracharensis et Dumiensis Episcopus ss. = Stephanus Emeritensis Episcopus similiter. = Floresindus Hispalensis Episcopus simil. = Leander Hilicitanus Episcopus simil. = Palmacius Urcitanus Episcopus simil. = Concordius Palentinus Episcopus simil. = Mummulus (c) Cordovensis Episcopus simil. = Antunianus Vastitanus (d) Episcopus simil. = Teudericus (e) Assidonensis Episcopus simil. = Stercorius Aucensis Episcopus simil. = Geta Eleplensis Episcopus simil. = Monefonsus Egiditanus Episcopus simil. = Froaricus Portugalensis Episcopus simil. = Gregorius Oretanus Episcopus simil. = Agricius Complutensis Episcopus simil. = Proculus Bigastrensis Episcopus simil. = Miro Conibriensis Episcopus simil. = Cresciturus Biterrensis Episcopus simil. = Cicilius Detorsanus (Dertusa : Tortosa ?) Episcopus simil. = Ella Segotiensis (f) Episcopus simil. = Sonna Oxomensis Episcopus simil. = Simpronius Archavicensis Episcopus simil. = 

(a) G. Sesuldus.

(b) G. addit: ego Vitulus simil.

(c) G. Mummolus.

(d) G. Bastitanus.

(e) G. Tuderacus.

(f) G. Segontiensis. 

Reparatus Vesensis Episcopus simil. = Suniulphus (a) Italicensis Episcopus simil. = Alarius Auriensis Episcopus simil. = Gundulfus Lamecensis Episcopus simil. = Felix Hiriensis Episcopus simil. = Bellitus Oxonobensis Episcopus simil. = Eufrasius Bicensis Episcopus simil. = Johannes Pacensis Episcopus simil. = Oppa Tudensis Episcopus simil. = Asturius Sitabitanus Episcopus simil. = Deodatus Segobiensis Episcopus simil. = Tructemundus Elborensis Episcopus simil. = Sisebado Tuccitanus Episcopus simil. = Vincentius Magalonensis Episcopus simil. = Onigisis Avelensis Episcopus simil. = Teudulphus Astigitanus Episcopus simil. = Gratinus Egabrensis Episcopus simil. = Sarmata Valentinus Episcopus simil. = Onemundus Salamanticensis Episcopus simil. = Brandila Lamniobriensis Episcopus simil. = Florus Mentesanus Episcopus simil. = Oliba (b) Segobriensis Episcopus simil. = Euredus Hilerdensis Episcopus simil. = Ara Olisiponensis Episcopus simil. = Absalius Abba. = Faustinus Abba. = Gabriel Abba. = Felix Abba. = Guisandus Abba = Geroncius Abba. = Castorius Abba. = Sisibertus Abba. = Geroncius Abba. = Vincentius Primiclerius. = Vicarii Episcoporum. = Paccatus indignus Abba agens vicem Suniefredi Narbonensis Episcopi haec instituta Synodalia ubi interfui et subscripsi. = Spansandus Archidiachonus Vicarius Cipriani Episcopi Terragonensis ss. = Laulfus Diaconus Barchinonensis Episcopi S. (c) ss. = Sisibertus Diaconus Ansemundi Episcopi de Luteva (d) ss. = Tredebadus Abba Vicarius Alderedi Caesaraugustani Episcopi ss. = Veremundus Abba Clariliensis (e) Episcopi ss. = Gratianus Presbyter Johannis Egarensis Episcopi ss. = Sisuldus Abba Stephani Karcassensis Episcopi ss. = Audericus Presbyter Rogati Biaciensis Episcopi ss. = Sicorius (f) Abba Gaudilani Impuritani Episcopi ss. = Stabilius Abba Jacobi Gerundensis Episcopi ss. = Baroncellus Diaconus Anteri Tharassonensis (g) Episcopi ss. = Calumniosus Diaconus Samuelis Malacitani Episcopi ss. 

(a) G. Cuniulfus. 

(b) G. Olipa. 

(c) G. Diac. Sidali Barchin. Epi. 

(d) G. Gisebertus. - Loteba. 

(e) G. Clarilienensis. 

(f) G. Secorius. 

(g) G. Tirassonen. (Tarazona) 

= Cixa Presbyter Guisefredi Ausonensis Episcopi ss. = Johannes Abba Areginei Aucensis Episcopi ss. = Felix Abba Argebadi Heliberritani Episcopi ss. = Samuel Praesbyter Felicis Dianensis Episcopi ss. = Citronius Abba Eufrasii Kalagorritani Episcopi ss. = Dexter Diaconus Primi Agatensis Episcopi ss. = Vincomalus Diaconus Athalani (a) Episcopi Pampalonae ss. = Audebertus Abba Guiciscli (b) Oscensi Episcopi ss. = Leopardus Abba Aureli Asturicensis Episcopi ss. = Habitus Diaconus Potentini Berecensis Episcopi ss. = Tuentius Praesbyter Richilani Accitani Episcopi ss. = Florentinus Praesbyter Leuberici Urgellitani Episcopi ss. = Vincentius Abba Gaudentis Valeriensis Episcopi ss. = Item ex viris illustribus officii Palatini. = Ostrulfus Comes haec instituta ubi interfui annuens subscripsi. = Vademirus Comes Scantiarum et Dux. = Argemirus Comes Cubiculi et Dux. = Recharedus Comes Scantiarum et Dux. = Egico Comes Scantiarum et Dux. = Isidorus Comes Thesaurorum et Dux. = Sisebutus Comes Scantiarum et Dux. = Valdericus Comes Toletanus. = Vitalis Comes Patrimonii. = Cixila Comes Notariorum. = Sinfredus Comes Scantiarum et Dux. = Gisclamundus Comes Stabuli. = Wiliangus Spatarius et Comes. = Adeliubus Comes Scantiarum (pone Scantia-tiarum en 2 lineas). = Teodila Procer. = Salamirus Comes Scantiarum. = Staulfus Comes Cubiculariorum. = Nilacus Spatarius et Comes. = Severinus Comes Spatariorum. = Audemundus Procer. = Sisemirus Spatarius Comes et Dux. = Trasericus Spatarius et Comes. = Torresarius Comes Spatarius. = Recaulfus Procer.

Gesta Synodalia quae acta sunt a Praesulibus Kartaginis Provintiae adsistentes etiam Vicariis Praesulum in Urbe Toletana in Ecclesia Beatae Virginis Mariae sub die XVIII Kalendas Decembris anno V. gloriosi Principis Ervigii Era DCC.XXII. 

= Tit. I. De praememorationi adgregati concilii, et relatione principalis edicti quo visum est Synodum agitari. = Tit. XII. De relatione gratiarum ad Deum pro peracto Concilio. = Peractum Concilium die Dominico XII. Kalendis Decembris anno quo supra. = Interfuerunt huic Sancto Concilio Pontifices numero XVII. = Subscriptiones Episcoporum. = Julianus urbae regiae Metropolitanus Episcopus subscripsi. = 

(a) G. Attilani. 

(b) G. Gudiscli. 

Leander Ilicitanus Episcopus ss. = Palmacius Urcitanus Episcopus ss. = Richila Accitanus Episcopus ss. = Gaudentius Valeriensis Episcopus ss. = Rogatus Viatiensis Episcopus ss. = Deodatus Segobiensis Episcopus ss. = Antunianus Vastitanus Episcopus ss. = Simpronius Archavicensis Episcopus ss. = Ella Segociensis (anteriormente Segontiensis) Episcopus ss. = Gregorius Oretanus Episcopus ss. = Agricius Complutensis Episcopus ss. = Proculus Bigastrensis Episcopus ss. = Florus Mentesanus Episcopus ss. = Sonna. Oxomensis Episcopus ss. = Marcianus Dianiensis Episcopus ss. = Olipa Segobriensis Episcopus ss. = Abbates. = Alfalius (a) Dei nutu Abba haec gesta synodica a nobis definita ss. = Felix Archipresbyter similiter ss. = Geroncius Abba simil. ss. = Gabriel Abba simil. ss. = Castorius Abba simil. ss. = Sisibertus Abba simil. ss. = Vicarii Episcoporum. = Vitilianus Praesbyter agens vicem Domini mei Cipriani Episcopi Terragonensis simil. ss. = Argebadus Abba Vicarius Cipriani Episcopi Terragonensis ss. = Johannes Abba Vicarius Suniefredi Episcopi Narbonensis ss. = Valdemarus Diaconus Vicarius isdem Suniefredi Episcopi simil. ss. = Maximus Abba Vicarius Stephani Emeretensis Episcopi ss. = Boniba Abba Vicarius isdem Stephani suprafati Episcopi ss. = Requisindus Abba Vicarius Liubani (Liuba) Episcopi Bracharensis ss. = Gaudencius Abba Vicarius Floresindi Episcopi Spalensis ss. = Gravidius Diaconus Vicarius Concordi Episcopi Palentini simil. ss. = Johannes Diaconus cognomento Imbolatus Vicarius Sarmatani Episcopi Valentini simil. ss.

Synodus Toletana XV. LXI. Episcoporum acta I. anno serenissimi Ortodoxi Egicanis (Egica) Principis sub die V. Idus Maias Era DCCXXVI. = Subscripciones Episcoporum. = Unus Julianus urbis regiae Metropolitanus Episcopus ss. = Suniefredus Narbonensis Metropolitanus Episcopus ss. = Floresindus Spalensis Metropolitanus Episcopus ss. = Faustinus Bracharensis Metropolitanus Episcopus ss. = Max¡mus Emeretensis Metropolitanus Episcopus ss. = Hidalius Barchinonensis Episcopus ss. = Concordius Palentinae Episcopus ss. = Mumolus Cordobensis Episcopus ss. = Richila (b) Accitanus Episcopus ss. = Gaudencius Valeriensis Episcopus ss. = Cecilius Dertosanus Episcopus ss. = Deodatus Segobriensis Episcopus ss. = 

(a) G. Astalius. 

(b) G. Rikila. 

Ervigius Kalabriensis Episcopus ss. = Monefonsus Egiditaniae Episcopus ss. = Gregorius Horetanus Episcopus ss. = Proculus Bigastrensis Episcopus ss. = Sonna Oxumensis Episcopus ss. = Sarmata Valentinae Episcopus ss. = Marcianus Dianiensis Episcopus ss. = Johannes Avelensis Episcopus ss. = Gavinius Archavicensis Episcopus ss. = Samuhel Malacitanus Episcopus ss. = Froaricus Portucalensis Episcopus ss. = Guifredus Ausonensis Episcopus ss. = Emila Helicitanae qui et Dotanae Sedis Episcopus ss. = Felix Hiriensis Episcopus ss. = Eufrasius Vicensis Episcopus ss. = Teudericus (a) Assidonensis Episcopus ss. = Wiliedeus Kalacorritanus Episcopus ss. = Negocianus Trassonensis Episcopus ss. = Cuniuldus Italicensis Episcopus ss. = Geta Heliplensis Episcopus ss. = Stercorius Aucensis Episcopus ss. = Basilius Bastenensis Episcopus ss. = Gaudila Empuritanus Episcopus ss. = Euredus Hilerdensis Episcopus ss. = Paccatus Biterrensis Episcopus ss. = Aurelius Astoricensis Episcopus ss. = Onemundus Salamanticensis Episcopus ss. = Spassandus Complutensis Episcopus ss. = Gundericus Segonciensis Episcopus ss. = Johannes Heliberritanus Episcopus ss. = Abilus (o Abitus, parece un ' entre Abi y us) Urcensis Episcopus ss. = Wiliefonsus Vesensis Episcopus ss. = Savaricus (b) Gerundensis Episcopus ss. = Fructuosus Kauresinus Episcopus ss. = Anterius Segobriensis Episcopus ss. = Rogatus Biaciensis Episcopus ss. = Balderedus Caesaraugustanus Episcopus ss. = Adelfius Tudensis Episcopus ss. = Tructemundus Elborensis Episcopus ss. = Sisabado Tuccitanus Episcopus ss. = Atala Cauriensis Episcopus ss. = Johannes Egarensis Episcopus ss. = Isidorus Setabiensis Episcopus ss. = Laudericus Olisiponensis Episcopus ss. = Miro Chonimbriensis Episcopus ss. = Vincentius Dumiensis Episcopus ss. = Fioncius Lamecensis Episcopus ss. = Johannes Pacensis Episcopus ss. = Constantinus Egabriensis Episcopus ss. = Item abbates. = Absalius Abba ss. = Felix Archepresbyter ss. = Gerontius Abba ss. = Gabrihel Abba ss. = Kastorius Abba ss. = Sisibertus Abba ss. = Eulalius Abba ss. = Imbolatus Abba ss. = Adeodatus Abba ss. = Wisandus Abba ss. = Missacius Primiclerius ss. = Vicarii Episcoporum. = Sesuldus indignus Archipresbyter Abba agens vicem Cipriani Terragonensis Episcopi ss. = 

(a) G. Teuderacus. 

(b) G. Sabaricus. 

Florentinus praesbyter agens vicem Leobericis Orgellitani Episcopi ss. = Daniel Praesbyter Vicarius Agripio Ossonobensis Episcopi ss. = Seniulfus Abba Vicarius Flori Mentesani Episcopi ss. = Desiderius Praesbyter Vicarius Mandarbi Astigitani Episcopi ss. = Comites. = Astrulfus Comes ss. = Wimar Comes simil. = Vitulus simil. = Trassemundus simil. = Baldericus simil. = Naustus simil. = Cixla simil. = Gisclamundus simil. = Sisuldus simil. = Teudila simil. = Sonna simil. = Severinus simil. = Ara simil. = Trasericus simil. = Ega simil. = Suniemirus simil. = Audemundus similiter. 

In nomine Domini item Synodus Toletana XVI. in Praetoriensi Basilica Sanctorum videlicet Petri et Pauli, anno VI. inclito et Orthodoxi Domni et Principis nostri Egiganis sub die VI. Nonas Maias Era DCC.XXXI. = Item Subscriptiones Episcoporum. = Ego Felix indignus Urbis regiae Episcopus haec decreta Synodalia à nobis edita ss. = Ego Faustinus indignus Hispalensis Sedis Episcopus simil. = Maximus indignus Emeritensis Sedis Episcopus simil. = Vera indignus Terraconensis Sedis Episcopus simil. = Felix in Dei nomine Bracarensis atque Dumiensis Sedium Episcopus simil. = Gaudentius Valeriensis Episcopus subscripsi. = Florus Mentesanus Episcopus ss. = Ervigius Betensensis Episcopus ss. = Fructuosus Auresenus Episcopus ss. = Suniagissius Lanmiobrensis Episcopus ss. = Gaudila Empuritanus Episcopus ss. = Bonifa Cauriensis Episcopus ss. = Arcontius Elborensis Episcopus ss. = Auredus Ilerdensis Episcopus ss. = Gundericus Segontinus Episcopus ss. = Spanssandus Complutensis Episcopus ss. = Marianus Oretanus Episcopus ss. = Witisclus Valentinae Episcopus ss. = Sonna Uxomensis Episcopus ss. = Gabinus Archabicae Episcopus ss. = Zaccheus Cordobensis Episcopus ss. = Anterius Segobriensis Episcopus ss. = Honorius Malachitanus Episcopus ss. = Arvidius Astigitanus Episcopus ss. = Pappulus Eliplensis Episcopus ss. = Decentius Segobiensis Episcopus ss. = Habitus Urcitanus Episcopus ss. = Felix Calagorritanus Episcopus ss. = Constantinus Aucensis Episcopus ss. = Audebertus Oscensis Episcopus ss. = Adelphius Tudensis Episcopus ss. = Nepotianus Tirassonensis Episcopus ss. = Potentius Lucensis Episcopus ss. = Oppa Illicitanus Episcopus ss. = Johannes Egarensis Episcopus ss. = Honemundus Salamanticensis Episcopus ss. = Valderedus Caesaraugustanus Episcopus ss. = Involatus Dertosanus Episcopus ss. = Argesindus Egitaniensis Episcopus ss. = Isidorus Setabitanus Episcopus ss. = Johannes Abelensis Episcopus ss. = Theudisclus Biaciensis Episcopus ss. = Suniuldus (a: G. Cuniuldus.) Italicensis Episcopus ss. = Wisifredus Ausonensis Episcopus ss. = Laulfus Barchinonensis Episcopus ss. = Emila Conimbriensis Episcopus ss. = Leubericus Orgelitanus Episcopus ss. = Sisebado Tuccitanus Episcopus ss. = Iherontius Assidonensis Episcopus ss. = Basilius Bastitanus Episcopus ss. = Fionius Lamacensis Episcopus ss. = Gilimirus Gerundensis Episcopus ss. = Landericus Olissibonensis Episcopus ss. = Johannes Pacensis Episcopus ss = Centerius Eliberritanus Episcopus ss. = Theudefredus Vesensis Episcopus ss. = Aurelius Asturicensis Episcopus ss. = Abbates. = Gabriel misericordia Dei Abba haec decreta Synodalia à nobis edita ss. = Eulalius Abba ss. = Cervantius Abba ss. = Braulio Abba ss. = Eugenius Abba ss. = Vicarii Episcoporum. = Vitulus Diaconus agens vicem Domini mei Marciani Dianensis Ecclesiae Episcopi ss. = Vincomalus Diaconus Vicarius Marciani Pampilonensis Episcopi ss. = Crisces Praesbyter agens vicem Agrippii Ossonobensis Episcopi ss. = Comites. = Vitulus vir inluster Comes Patrimonii et Dux haec decreta Synodalia à nobis edita ss. = Wimar Comes ss. = Paullus Comes ss. = David Comes ss. = Sisemundus Comes ss. = Theodobitus (o Theodohitus) Comes ss. = Ega Comes ss. = Dumila Comes. = Teudulfus Comes ss. = Theudefredus Comes ss. = Requisindus Comes ss. = Ella Comes ss. = Bigesvindus Comes ss. = Afrila Comes ss. = Audemundus Procer ss. = Theudemundus Procer ss.

In nomine Domini incipit Synodus Toletana XVII. in Ecclesia gloriosae virginis et confessoris Christi Sanctae Leocadiae recurrente Imperii anno religiossisimi ac serenissimi Domini nostri Egicani (Egica) Regis VII. sub die V. Idus Novembris Era DCC.XXXII.

Tit. I. De observandis ostiis Babtisterii in initio Quadragessimae. = Tit. IX. De gratiarum actione. = Faltan las subscripciones de los Obispos (b: Desunt etiam in Cod. Ger. ). = Expliciunt Toletana Concilia XVII. 

Synodus Bracharensis I. VIII. Episcoporum, regnante Domino nostro Jhesu Christo Era DVIIII. anno tertio Ariamiri Regis, die Kalendarum Maiarum. = Tit. I. De dampnatione Sabellinae et Priscillianae haeres¡s. = Tit. XXIII. De stabilitate kanonum et dampnatione eorum qui eos violare praesumpserint. = Subscriptiones Episcoporum. = Lucretius Episcopus subscripsi. = Andreas Episcopus ss. = Martinus Episcopus ss. = Cortus (a: G. Cottus.) Episcopus ss. = Ildelrich Episcopus ss. = Lucecius Episcopus ss. = Timoteus Episcopus ss. = Maliciosus Episcopus ss. 

Synodus Bracharensis II. XX. Episcoporum, regnante Domino nostro Jhesu Christo, in Metropolitana Bracharensi Ecclesiae currente Era DC.X. anno II. Regis Mironis, die kalendarum Juniorum. Tit. I. = Ut Episcopus ambulet per Diocesem suam, et ante XX. dies Paschae Catecumini doceantur Simbolum. = Tit. X. Ut Praesbyter post cibum non teneat Missam pro mortuis. = Subscriptiones Episcoporum. = Martinus Bracharensis Metropolitanae Ecclesiae Episcopus his gestis subscripsi. = Remisol (N. E. vaya nombre más musical, sólo le falta el apellido SI LA FA DO) Bisenis Ecclesiae Episcopus his gestis ss. = Lucecius Colimbriensis Ecclesiae Episcopus ss. = Adorich Egestanae Ecclesiae Episcopus ss. = Cardinarius (b: G. Sardinarius.) Lamicensis Ecclesiae Episcopus ss. = Viator Magnetensis Ecclesiae Episcopus ss.

Item ex Synodo Lucensi. = Nitigisis sui Lucensis Metropolitanae Ecclesiae Episcopus his gestis ss. = Andreas Herenensis Ecclesiae Episcopus his gestis ss. = Wittimer Auriensis Ecclesiae Episcopus simil. = Anila Tudensis Ecclesiae Episcopus simil. = Polimius Asturicensis Ecclesiae Episcopus simil. = Mailoch Brittonae Ecclesiae Episcopus sim. Sequitur Collectio Canonum Martini Dumiensis cum ipsius Praefatione. Tit. I. De electione Episcopi. = Tit. LXXXIII. De excommunicatis. 

Concilium Bracharense IV. quod factum est in Bracharensi urbe sub anno quarto gloriosi Domini nostri Wambanis (Wamba) Regis (pone Res gis, salta linea pero no hay guión) Era DCC.XIII. = Tit. I. De fide. = IX. De rectores Ecclesiae plus propria quam ecclesiastica jura laborare intendant. = Interfuerant huic sancto Concilio Pontifices numero XII. = Subscriptiones Episcoporum. = Leodegisius in Christi nomine Episcopus, cognomento Julianus, has constitutiones secundum quod nobis cum sanctis Co-episcopis meis qui mecum subscripserunt Deo inspirante complacui, relegi, et subscripsi. = Genetius Ecclesiae Tundensis Episcopus similiter. = Froaricus Portucalensis Ecclesiae Episcopus simil. ss. = Beia Britaniensis Ecclesiae Episcopus simil. ss. = Isidorus Astulicensis (Asturicensis?) Episcopus simil. ss. = Alaricus Aurisinae Ecclesiae Episcopus simil. ss. = Rectogenis Lucensis Episcopus simil. ss. = Hidiulfus qui cognominor Felix, Iriensis Episcopus simil. ss. 

Item Epistola Episcoporum de Concilio Hispalensi ad Pegasium Episcopum missa, die II. Nonas Novembris anno IIII. regni gloriossisimi Domni nostri Recharedi (Recaredo) Regis Era DC XXVIII. = Tit. I. De mancipiis Ecclesiae ab Episcopo manumissis. = Tit. III. De clericis cum quibus mulieres cohabitaverint. = Subscriptiones Episcoporum. = Leander Episcopus Ecclesiae Hispalensium hanc constitutionem firmavi et subscripsi. = Johannes Episcopus Egabrensis simil. ss. = Agapius Ecclesiae sanctae Cordobensis Episcopus ss. = Stephanus Episcopus Heliberritanus ss. = Basilius Episcopus Heliplensis ss. = Velatus Episcopus Tuccitanus ss. = Sinticio Episcopus Italicensis ss. = Petrus Episcopus Accitanus ss. 

= Synodus II. habita in civitate Hispali (Sevilla, en la bética) sub die Iduum Novembrium anno VIIII. regnante gloriossisimo Principe Sisebuto Era DC.VII. = 

Tit. I. De Teudulfi Malachitani Episcopus (pone Episcop-) quaerimoniis adversus reliquos Episcopos pro quibusdam parrochiis. = Tit. XII. De duobus in Christo naturis et una persona (En el cuerpo llega al número 41). = Subscriptiones Episcoporum. = Esidorus in Christi nomine Ecclesiae Hispalensis (Isidoro) Episcopus subscripsi. = Sisinius in Christi nomine Ecclesiae Heliberritanae Episcopus ss. = Rufinus Asidonensis Episcopus ss. = Fulgentius Astigitanus Episcopus ss. = Cambra Italicensis Episcopus ss. = Fidentius Tuccitanus Episcopus ss. = Teudulfus Malacitanus Episcopus ss. = Honorius in Christi nomine Ecclesiae Cordobensis Episcopus ss. 

Synodus quae gesta est in Provintia Lusitaniae aput urbem Emeritam (Mérida) quae capud eius dinoscitur esse, XII. Episcopis in unum collectis die VIII. Iduum Novembrium anno XVIII. Serenissimi et piisimi Recensvinti Regis Era DCC.IIII. = Tit. I. De fidei institutione, eiusque ordine. = Tit. XXIIII. Confirmatio huius Concilii. = Interfuerunt huic sancto Concilio Pontifices numero XII. = Subscriptiones Episcoporum. = Proficius Dei miseratione Lusitaniae Provintiae Sanctae AEmeritensis Ecclesiae Metropolitanae Sedis Episcopus haec gesta sinodalia cum confinitimis meis Episcopis instituta manu mea subscripsi. = Ego Sclua Igiditanae Civitatis Episcopus pertinens ad Metropolim Emeritensem, haec instituta cum Archiepiscopo meo Proficio a nobis definita ss. = Adeodatus in Christi nomine Pacensis Episcopus simil. = Asfalius in Christi nomine Avalensis Episcopus ss. = Teodericus in Christi nomine Olisiponensis Episcopus ss. = Discutes Dei misericordia Lamecensis Episcopus ss. = Justus Dei miseratione Salamanticensis Episcopus ss. = Cantaber Dei gratia Conibriensis Episcopus ss. = Donatus in Christi nomine Cauriensis Episcopus ss. = Exarnus Dei misericordia Ossonobensis Episcopus ss. = Petrus Dei misericordia Helborensis Episcopus ss. = Aloarius indignus Chalabrensis Ecclesiae Episcopus ss. 

Sententiae quae in veteribus exemplaribus Conciliorum non habentur, sed a quidam in ipsis inserta sunt numero XXIII. 

Actenus digestis Conciliis Sanctorum Patrum secuntur Decreta Praesulum Romanorum praefata.

Sedis apostolicae Praesulum constituta quae ad fidei regulam vel ad ecclesiasticam pertinent disciplinam in hoc libro diligenti cura collecta sunt, ita ut singulorum Pontificum quotquot a nobis reperta sunt sub uniuscuiusque epistolae serie propriis titulis praenotarentur. Eo modo quo superius prischorum Patrum kanones nostro studio ordinati sunt, quatenus ea lectoris industria facilius intelligere possit, dum capitulis propriis distincta intendit. 

Anales de Cataluña, Narciso Feliu de la Peña y Farell (Index)

(Nota del editor : Se corrige parcialmente la ortografía en castellano.)  Imagen: Biblioteca de Catalunya. Llibres Pere Borrás: MCMXIX: D. V...