Es mostren els missatges amb l'etiqueta de comentaris Sabbato Sancto. Mostrar tots els missatges
Es mostren els missatges amb l'etiqueta de comentaris Sabbato Sancto. Mostrar tots els missatges

divendres, 30 de desembre del 2022

LXXI. Decretum D. Petri Regis Aragonum circa parrochias episcopatus Barbastrensis.

LXXI.

Decretum D. Petri Regis Aragonum circa parrochias episcopatus Barbastrensis. (Vid. pág. 198.) 

In nomine Domini nostri Jhesu Christi: ego Petrus Dei gratia Pampilonensium et Aragonensium sive Ripacurcensium Rex facio tibi Poncio Dei gratia Barbastrensi Episcopo talem cartam qualem fecit glorisissimus pater meus Rex Sancius Dompno Petro, Episcopo Pampilonensi scilicet, ut omnes ecclesiae quae sunt vel erunt in circuitu Barbastri ad sedem matris ecclesiae veniant ad Ramos, et in Sabbato Sancto ad baptisterium cum suis presbiteris, et ad letanias in feria secunda et feria tertia, non fiat mercatum in ipsis letaniis et ut in sollempnitatem dedicationis ipsius ecclesiae, et in festivitate Assumptionis Beatae Mariae, et in festivitate Sanctorum Martirum quae agitur in octabis omnium Sanctorum veniant ex toto episcopatu qui potuerint ad festivitates ibi celebrandas. Et praecipio ut si duae villae vel tres aut IIII vel amplius non potuerint habere nisi unum praesbiterum in illa ecclesia dicat missam ubi Episcopus praeceperit. Seniores vero villanum et qui mandant istas villas, veniant ubi praesbiter debet cantare missam. Et si venire noluerint, praesbiter non peitet ullam calumpniam. Praesbiter antequam dicat missam vel matutinas aut vesperos, sonet suas campanas in tempore convenienti.

Qui vero audierit campanam, et venire noluerit, non requirat a presbitero calumpniam. Si vero presbiter propter suam pigriciam vel malam voluntatem noluerit cantare vesperos matutinas et missam, faciat Episcopus illi qui se reclamaverit justitiam. Clerici qui non habuerint patrimonium, non respondeant nisi ad Episcopum. Si habuerint patrimonium, de patrimonio respondeant senioribus; de ecclesia et ecclesiasticis causis, respondeant Episcopo. Et praesbiteri non teneant ecclesias nisi per manus et consilium Episcopi. Et si quis abstulerit aliquid sine voluntate Abbatis aut presbiteri de ecclesia, aut invaserit, quia sacrilegium facit, faciat ecclesiae violatae illud quod libri canonum praecipiunt, et Episcopo similiter et regi peitet LX. solidos. Praecipio rursum ut quicumque de omnibus quae habuerit, decimas Omnipotenti Deo ad ecclesiam, cuius parrochianus est, non reddiderit; si praesbiter et archidiachonus ad Seniores et ad nuncios et judices se reclamaverint, faciant Seniores et Merini reddere quae perdiderit ecclesia et apprehendant LX. solidos et pro sacrilegio agat poenitentiam. Seniores et franci et dominae et viduae qui non donant recte decimas suas et donant ad suos magistros et ad suos scribas aut per aliquam malam artem retinent, tollat illis Deus novem partes et sint sine filiis et mendicent de porta in portam, et habeant partem cum Juda traditore et cum diabolo in infernum, si non venerint ad poenitentiam et emendacionem. Et si emendaverint se, dimittat illis Deus peccatum. Et mando ut quicumque ligna attulerint ad Barbastrum, de omni carretura pro anima sua donet una ligna ad albergariam pauperum. Et sicut mandavit pater meus et ego ad opus Sancti Vincentii de Rota incidere in meas silvas et ire in paschuis et in pratis regalibus mando similiter ad illam albergariam de Barbastro, et ad ipsos clericos de ipsa Sede. Si qua vero persona hanc donacionem nostram infringere voluerit, sciat se delendum de libro viventium, et cum justis non scribendum, nec habere partem in regno Christi et Deinisi digna satisfactione emendaverit.

dijous, 18 d’agost del 2022

Tomo 9. APÉNDICE DE DOCUMENTOS. I. Excerpta ex Miss. Vicensi membr. MS. sec. XIV. apud Cervariam,

APÉNDICE DE DOCUMENTOS. 

I.

Excerpta ex Miss. Vicensi membr. MS. sec. XIV. apud Cervariam, in eccl. parrochiali. (Vid. pág. 19.)  

Dom. in ramis palmarum. (Domingo de Ramos) 

In hac die non dicitur missa matutinalis, ut ad proffessionem (procesión; professó) omnes veniant. - Tertia dicitur in loco ubi benedicuntur rami. - Sacerdos induitur melioribus indumentis. - Dicto Asperges, levent R). Dixerunt &c. Et eant cantando ad pretorium, ubi dicitur tertia, et rami benedicuntur. - Post orationes, praephationem, et evangelium, fiat sermo ad populum. Finito sermone unus clericus dicat alta voce: Deo gratias, cum aliis clericis. Deinde offeruntur rami, et cantantur añae: Palmae fuerunt, et Pueri, tribus vicibus; postea aña Cum angelis. Recedent deinde a pretorio versus ecclam. vv. Gloria dicuntur bini et bini antequam chorus respondeat Gloria. Iis finitis, antequam ianuae ecclae aperiantur sacerdos dicit v. Benedictus qui: Oratio: Omn. semp. D. edificator et custos Iherusalem civitatis supernae, custodi locum istum cum habitatoribus suis, ut sit perpetim in eo domicilium incolumitatis et pacis. Per. - In missa passio legitur sine notis C. +. S. et incipit sicut alia evangelia secundum Matheum. In illo tempore, dixit J. &c. 


Feria V. in caena Dñi. 

Tractus dicitur in ambone sicut in festis duplicibus. - Agnus dicitur, sed non dicitur dona nobis pacem, sed miserere nobis dicitur in omnibus, quia non datur pax. - In fine missae Benedicamus Dño. Postea dividat oblatas ad frangendum, et communicent qui communicare voluerint (comulguen, comulgar); et sumat de ipsis oblatis integras ad servandum usque mane die Parasceve. - Dum vesperae dicuntur, altaria denudantur. 

Feria VI. in . Parasceve. 

Sacerdos induitur capa purpurea, nigra, vel sine capa: dicta in vestiario confessione procedit ad altare nudis pedibus. - Passio Dñi legitur a solo diacono (idque in aliis item feriis) precedentibus pueris cum candelabris absque lumine, et subdiacono cum turribulo non fumigante, et pronunciat passionem sine responsione; et ubi dixerit: partiti sunt vestimenta mea, duo clerici ex utraque parte altaris parati nudant altare sindone in modum furantis. - Orationum pro papa &c. prima Ammonicio, altera oremus inscribitur. - Post Popule, Agios &c. deponitur crux in loco debito, et fit sermo ad populum. Finito sermone adoratur crux. - De elevatione corp. Xpi omnino siletur. 

Sabbato Sancto. 

Cereo affigitur tabella cum numero annorum a passione Dñi, et alia. - In laude cerei: O vere... apis... Benedicto fonte baptizari iubentur tres pueri, si fuerint, et nominet eos Petrum, Iohanem, Mariam. “Finito baptisterio signa pulsentur in classico: et sacerdos intret sanctuarium, et induat se cum casula, et cantores incipiant R). Cantemus Dño, cum Gloria. Sacerdos in altari finita confessione, vertat se versus chorum cum ministris, et teneant omnes cereos in manibus accensos, et dicant cantando Accendite tribus vicibus, et qualibet vice altius, et corus respondeat Deo gratias. Postea incipiat Kyrie eleyson, assueto modo. Quibus finitis sacerdos cum ministris viratus versus chorum dicat tribus vicibus cantando: Christus Dñus resurrexit, qualibet vice altius, et corus respondeat Deo gratias. Postea dicat Gloria in excel. &c. 

In die transfixionis beatae Mariae. 

Intr. Egredimini filiae Sion in iubilo; concurrite festinantes: canite in laetitia mentis sanctae sollempniter venerantes vestram matrem Mariam, hodie sub cruce dedicatam, Christo in martyrem consecratam. v. Respicite nunc omnes, quia aquae multae non potuerunt extinguere eius caritatem. Gloria. Oratio. Deus, in cuius passione secundum Simeonis propheciam dulcissimam animam Mariae Virginis gladius doloris pertransivit, concede propitius, ut qui hanc transfixionem, et passionem venerando tuam recolimus, gloriam eius meritis et precibus, omniumque sanctorum cruci feliciter astancium intercedentibus, passionis tuae effectum felicem consequamur. Lectio l¡b. Sap. Mulier fortis oblectat virum suum, usque et mandata Dei in corde mulieris sanctae. R). Benedicta sit sancta alma virgo Maria martyr, quae amaritudinis maria, fide clara, Deo plena, feliciter pertransivit, dum celi premium in cruce pendens languescendo respexit. Fulcite me floribus &c. 

Alla. Gaude martyr virgo mater, fac ut tuns natus sacer nos per tuam diram passionem perducat ad Dei gloriam. 

Prosa. 


Gaude Sion mater pia, 

Dona magna tibi tria 

Propinantur hodie.

Christus dulcis cum Maria 

Pro te rogant prece pia 

Regi summae gloriae.

Hodie Christus maceratus 

Per te pendens laceratus 

Crucis ignominia. 

Spata dira perforatus 

Pie tue miseratus 

Suscipiat in gloria.

Hodie mater pietatis 

Dona profert bonitatis 

Stans sub cruce inclita. 

Hodie pater maiestatis 

Tibi bona largitatis 

Donat sibi insita.

¿Quis infelix non impendet 

Laudum vota, et intendet 

Matri in exilio?

¡O quam felix quae apendit 

Mentis vota quae suspendit 

Crucis in eculeo!

Quod iustus olim cecinit,

Mater virgo recipit 

Christi in agone.

Sinagoga tunc cecidit, 

Dum Syon mansit 

Institucione. 

Fructum cepit vetitum, 

Quo infecit populum 

Prima parens.

Quia carpit insitum 

Fructum verbi optimum 

Virgo dolens.

Eia, fructus celice. 

Nos nunc totos refice 

Mariae ob amorem.

Fructus dulcis obtime, 

Fac saporem intime 

Spiritus ad dulcorem.

Stabat (mater) hodie 

Tota carens carie 

Vultu lacrimosa.

Sustinens blasfemiae 

Cohortem malitiae 

Pro te amorosa.

Vena vitae, spes salutis, 

Dei mater, os virtutis, 

Orbata preconio.

Auris tinnit tunc de brutis, 

Dum tu audis a versutis 

Natum tradi oprobrio.

Ob hoc, rosa, fons amoris, 

Nos sentire vim doloris 

Facias veraciter.

Ut expertes nos meroris 

Simus, duri et furoris 

Iudicis perempniter. Amen. 


Evang. Stabant. Offertor. &c. ut in hodiernis fere codicibus. 

Anales de Cataluña, Narciso Feliu de la Peña y Farell (Index)

(Nota del editor : Se corrige parcialmente la ortografía en castellano.)  Imagen: Biblioteca de Catalunya. Llibres Pere Borrás: MCMXIX: D. V...