XXV.
Confirmatio dotationis monasterii S. Petri Bisuldunensis facta a Mirone Episcopo Gerundensi. an. DCCCCLXXVIII. (978) (Vid. pág. 92).
Ex autogr. in arch. S. Petri Bisuldunen.
Si famulorum meritis debite compellimur compensare lucra mercedis, quanto jam copiosius pro remediis animarum divinis cultibus terrena debemus impendere et impensa per scripturas legaliter confectas decentissime adfirmare. Quapropter ego Miro nutu Dei Sanctae Gerundensis ecclesiae per humilis Episcopus una cum conibencia meorum caterve clericorum laicorumve fidelium elegi quendam ecclesiolam a dominatu omnium ecclesiarum libera quam venerandus habet propriam Beatissimus Apostolorum Princeps Petrus edem nomine sub cuius sanctificata nitet, sita videlicet juxta opidum quem olim Bisuldunem voluit vocitare vetustas. Sed cuius meritum scimus percurrere mundum, huius ubique jure surgere templa decet, et quemadmodum ab ipso Domino Jhesu Christo didicimus quecunque vinclis super terra strincxerit erit ligatum super coelos fortiter, et quod resolvit in terris arbitrio erit solutum supra coelis radios: in fine mundi judex erit aevi. Ob tanti igitur Patroni amorem pro remediis animarum meorum parentum meaeque, et super omnia pro remedio animae Domni Soniefredi Comitis ac fratris mei qui mihi copiosa bona dum vixit contulit, quem Deus Omnipotens ad illut perducat regnum quod primus homo perdidit gustando proibito pomo, possit et ad lignum vitae perducere gustum ut valeat aeternos semper carpere fructus ex quibus eternum ducat sine mensibus annum, et sine sole diem, lucem sine nocte perennem in patria, paradisse, tua quam rite beatus dilexit hic Comes, vita dum fuit in ista. Pro remedio igitur animae predicti Comitis et pro salute tam animarum quam corporum meorum fidelium in ac terra degentium qui in illo coenobio aliquo praestiterint benefitium, seu pro statu celsitudinis sive salute Domni Olibani Comitis suaeque coniugis, suorumque filiorum quorum vitas Omnipotens Deus multis protelare dignetur temporibus ut vivant Deo felices longo faeliciter aevo, et post huius vitae excursum celeste mereantur perfruere regnum, in quo detineant magnarum gaudia rerum, gaudia quae nullus vivens decernit ocellus, nec aliquis vigili poterit comprendere corde, quod Deus in terris voluit promittere Sanctis, et residens celos voluit concedere justis. Ob praefata igitur ratione in praelibata ecclesia conatus sum fieri coenobium quem per scripturam donationis tradidi ecclesia Beatissimis Apostolorum Principis Petri ad proprium, ut sub eius defensione atque munimine consistat in perpetuum et quinos solidos per singulos annos Abbas qui praeerit prefato coenobio, eidem ecclesiae Sancti Petri Romae persolvat in censum. Advectus est igitur in eodem coenobio Deo disponente corpus venerandi martiris nomine Primi, pro cuius intercessionibus omnipotens Deus multis in eodem loco dignatus est fieri virtutibus, et laudatur glorificaturque Omnipotens Deus ab omni populo qui talem illis contulere dignatus est Patrono. Oportet enim tantorum Sanctorum patrocinia quaerere, et de rebus transitoriis eorum ditare Basilicis, ut annuente Deo per eorum intercessiones ab omnibus liberemur adversis, et in eternam beatitudinem eorum mereamur adipisci consorciis. Proinde igitur ego prelibatus Episcopus dono in subsidium monachorum egenorumque a prefatum cenobium alodes meos quos fratres mei post eorum obitum mihi relinquere jure hereditario, et illi eos aquisiere de nefandissimis transgressoribus qui scandala vel conturbationes nefarias in quantum potuere in contrarietate eorum in predicto comitatu Bisuldunense conati sunt agere. Et ob hanc causam res eorum legaliter in fisco transiere quemadmodum insertum est in legibus mundanis de his qui contra Principem vel gentem aut patriam refugiunt et insolenter existunt. Sunt autem hi alodes in comitatu Bisuldunense in villa quae dicunt Maliano vel in terminio de Laurenciano atque in Valle alta vel ad ipsa Lagurnagra, et in monte quae vocitant Malareto. Terminatur vero haec omnia superius scripta a parte orientis in rio quae dicitur Agemalo, et a parte vero meridiana infrontat in ipsa via quae est ad ipsa Devesa, et pergit ad castro Bisulduno; et a parte occidentale infrontat in ipsa Petramala; et a parte vero circi infrontat in Montecalvo, vel in monte quae dicitur Malareto. Infra predictas afrontationes dono ego prelibatus Episcopus ad prefatum coenobium casas casalibus, curtes curtalibus, ortos ortalibus, vineas vinealibus, terras cultas vel incultas arboribus pomiferis vel inpomiferis, omnia et in omnibus quicquid dici vel nominari potest, quantum alodem Soniofredus sacer vel transgresor infra predictas affrontationes habuit vel retinuit pro qualicunque voce. Et ipsa casa quod adquisivit de Trasegoncia cum ipso orto et cum ipsos arbores qui ibidem sunt similiter dono ad prefatum coenobium. Et ipsum alodem quod adquisivi de Eldovara similiter, et ipsos plantarios quae dicunt Cleirano ad ipsos medianos qui fuerunt de Soniofredo sacer quod ille donavit a Soniefredo Comite, et ille dimisit a Mirone Episcopo. Et affrontat de oriente in via qui discurrit a Juviniano, et de meridie in terminio Tuspino, et de occiduo in alode de Emerico vel eres (heres, herederos) suos, et de circi in ipso torrente vel in terminio Campaniano. Et dono ad prefatum coenobium alodes quos abeo in predicto comitatu in locum que dicunt Porrarias (Porreres). In jam dicto loco dono ad prefatum coenobium ecclesiam in honore Sancti Andreae sitam cum decimis et primitiis et oblationes fidelium et cum omnibus que habere videtur sicut condam Sesemundus illam retinuit. Et dono ego praelibatus Episcopus ad prefatum coenobium in jam dicto loco casas casalibus, curtes curtalibus, ortos ortalibus, terras cultas vel incultas, vineas vinealibus arboribus pomiferis vel inpomiferis, molendinis et molendinaribus, silvis et aquis necnon et pascuis, omnia et in omnibus quantum ibidem habeo vel condam Sesemundus ibidem habuit vel retinuit pro qualicumque voce et advenit mihi haec omnia per scripturam emptionis. Et dono ad prefatum coenobium ipsum pascuarium qui de prefato alode exigitur ab omni integritate (se lee integrietate). Terminatur vero predictus alodus a parte orientis in Avellana curba vel in Longania, et de meridie in rivulo Lizerca, et de parte occidentis infrontat in Porrerolas vel in alode Sancti Johannis. De parte vero circi infrontat in terminio de Bolosso, et pergit usque ad ipso buxo. Et in ipso bago dono ad prefatum coenobium manso uno, qui affrontat de omnibusque partibus in alode de Teudemundo vel heredibus suis. Et in ipso monte de Tregurano (Tragurano en otro texto) in locum que dicunt Pontirono dono ad prefatum coenobium pascuam qui mihi advenit per successionem patris et fratribus meis, qui terminatur a parte orientis in ipso jungente (apellido Junyent, que es una más de la broza de la ANC) vel in ipsa Broza comitale, et de meridie in ipso torrente qui discurrit in flumen Tezeri, (Tezer y variantes, Ter) et de occiduo infrontat in serram qui dividit comitatum Bisuldunensem et Cerdaniensem, et de circi infrontat in torrente qui discurrit in flumine Tezero, vel in terminio de Tregurano. Et in Gissano dono ad prefatum coenobium manso uno quod mihi dedit Emiterius et ipso manso quod ibidem fecit Argobadus presbiter cum curtibus et ortibus et terris et vineis et cum ipsis olivariis et ceteris arboribus pomiferis vel inpomiferis, sicut in mea scriptura emptionis resonat. Et in Juviniano dono ad prefatum coenobium mansos duos in locum que vocant Stupino qui mihi advenit de homine nomine Adalberto vel fratribus suis qui scandalum vel conturbationem in ac terra movere non dubitarunt cum terris et vineis et olivariis et cum omnibus que modo habere vel retinere videntur, et cum ipsos duos campos qui fuerant de Aderico presbitero. Et infrontat hec omnia de oriente in ipsa Buada vel in flumine Fluviano, et de meridie in terminio de Juviniano, et de occiduo in ipsa serra de Ursiniano, de parte vero circi in terminio de Campaniano. Et in iam dicta villa Juviniano dono ad prefatum coenobium manso uno quod emi de Morgato presbitero cum quartas VI de terra, et semodiata una de vinea, sicut in ipsa scriptura emptionis resonat. Et ipsum alodem que dicunt Ortonos dono ad prefatum coenobium ab omni integrietate. Qui affrontat de parte orientis in ipsa strata vel in terminio de Roseto, et de meridie in ipso torrente vel in terminio de Sabadello, et de occiduo in ipsa serra (se lee serro) que dicunt Vulture mortuo (buitre muerto), de parte vero circii in terminio de Juviniano. Et dono ad prefatum cenobium in villa Maliana iuxta ecclesiam Sancti Vincencii casa cum curte et orto et olivarias qui ibidem esse videntur. Et in villare que dicunt Fredeberto dono ad prefatum cenobium alodem qui fuit de homine nomine Adalberto, que alium nomen vocant Bono homine (buen hombre; bon hom), et de uxori sue Sesenanda; quod mihi dederunt in compositione pro placito quod ante me habuerunt. Et sunt casas casalibus, curtes curtalibus, ortos ortalibus, vineas vinealibus, pratis et pascuis, necnon et olivariis, ceteris arboribus pomiferis vel impomiferis, terras cultas vel incultas, omnia et in omnibus quantum predictus Bonus homo et uxor eius infra terminio de predicto villare Fredeberto habuere vel retinuere. Et dono ad prefatum cenobium in terminio de Lucduno terras et vineas quod Acfredus Archilevita mihi dedit cum fines et termines et illorum affrontationibus. Et adfirmo per hanc scripturam alodem que dicunt Argemundo, quod frater meus Soniofredus ad prefatum coenobium dedit. Qui affrontat de parte orientis in medio alveo Fluviani, et de meridie in torrente qui discurrit in flumine Fluviano, et de occiduo in terminio de Fornellos in locum que dicunt Villare malo, de parte vere circi infrontat in alode de predicto coenobio, vel in ipsas archas. Et dono ad predictum coenobium alodem meum quod frater meus Soniofredus mihi relinquid: et est ipse alodus in villa Redi, et afrontat de parte orientis in Rio sicco, et de meridie in rio qui discurrit ad Cistella, et de occiduo in ipso collo que dicunt Palomarias (Palumbarias, Columbarias), et de circi ad ipsa archa, vel in rocha Pennarigii. Infra predictas affrontationes dono ad prefatum cenobium casas casalibus, curtes curtalibus, ortos ortalibus, vineas vinealibus, terras cultas vel incultas arboribus pomiferis vel impomiferis, omnia et in omnibus quicquid dici vel nominari potest, quantum alodem Amelius et Wisilo uxor eius infra predictas affrontationes abuerunt vel retinuerunt pro qualicumque voce. Et dono ad prescriptum coenobium infra terminio de villa Asenarii vel de Cocollellos mansos IIII cum omne alodem meum quod ipsi homines retinent qui ibidem habitant, aut ego ibidem habere debeo pro qualicumque voce cum ipsa condamina dominica, et ipso maso quod Sesemundus mihi composuit per ipso homicidio, unde consiliarius fuit de ipso homine nomine Adroario; et affrontat hec omnia de parte orientis in Palatio, vel in ipsa Archa, et de meridie in rio que dicunt Manivulo, et de occiduo in terminio Cistella, et de circi infrontat in puio Male, vel in Rio sicco; et alios duos mansos in villa Avundanti cum omne alodem meum quod ibidem abeo que ad ipsos masos pertinent, cum finibus et terminos earum: et ipsos campos que donavit Wisilo condam a Sesemundo condam cum eorum affrontationibus et cum exiis et regressiis earum. Et dono ego supra scriptus Episcopus a prefatum coenobium alodem meum quod habeo in predicto comitatu in aiacentias de miliarias, in locum que vocant Villare Briulfo, et in locum que dicunt Turno, et in locum que nominant Villare novo (Vilarnou : Vilarnau), et in locum que nuncupant Ventaliolo. In predicto loco Turno dono ad prefatum coenobium ecclesia mea propria cum decimis et primiciis et oblaciones fidelium, et cum omnibus que habere videtur ab omni integrietate. Terminatur vero predictus alodus a parte orientis in villare que dicunt Astar, vel in rivulo que dicunt Sesario sive in Sabadello, vel aetiam in Ortones, et pervenit usque in Cavalliano, et de meridie infrontat in alode de Petro qui fuit condam, vel in alode de Tassione... ipso mulnello usque in Brugariolas, et de occiduo in alode Sancti Stephani et pervenit usque in Cavalliano, de parte vero circi infrontat in iam dicto Cavalliano. Infra predictas affrontationes dono ego prelibatus Episcopus a prescriptum coenobium casas casalibus, curtes curtalibus, ortos ortalibus, vineas vinealibus, terras cultas vel incultas arboribus pomiferis vel impomiferis, pratis et pascuis, silvis garricis et aquis, molendinis et molendinaribus, omnia et in omnibus quantum infra predictas affrontationes abeo vel habere debeo pro qualicumque voce, sicut in ipsa scriptura resonat, que condam Emo femina mihi fecit. Et dono ad prefatum coenobium alodem meum que dicunt Taras, et ipsum quem abeo in Roseto, vel in Villa mala, et in Palatiolo, et in Marifonte, sicut fuerunt ipsi alodes de Soniofredo sacerdote transgressore, et de Guarino et filiis suis. Terminatur vero predictus alodus a parte orientis in ipso fisco que dicunt Juncarias vel in terminio de Petriniano, sive in terminio de Portello, et de meridie infrontat in Boscheronos vel in Rixaco, sive in Sirianio, vel in ipsa isola, et de occiduo infrontat in Sabadello, vel in Ortonos, sive in terminio de Juviniano; de parte vero circi infrontat in terminio de Lugarzano, sive in terminio de Maliano. Infra predictas affrontationes dono ego prelibatus Episcopus ad prefatum cenobium casas casalibus, curtes curtalibus, ortos ortalibus, vineas vinealibus, terras cultas vel incultas arboribus pomiferis vel impomiferis, pratis et pascuis, silvis garricis et aquis, molendinis, molendinaribus cum eorum decursibus, omnia et in omnibus, quantum alodem infra predictas affrontationes (se lee affrotationes) abeo vel abere debeo pro qualicumque voce, et quantum alodem Soniefredus sacer et Guarinus et filii sui infra predictas affrontationes abuerunt vel retinuerunt pro qualicumque voce, exceptus ipsas ecclesias, id est, Sancta Maria et Sancto Martino quae sunt Sancte Marie Sedis Gerunde cum decimas et primicias et oblaciones fidelium, que ad ipsis ecclesiis pertinent. Et dono ego prelibatus Episcopus ad prefatum coenobium alodes meos qui fuerunt de Vivano transgressore; et sunt ipsi alodes in locum que vocant Aquilare (Aguilar) vel in suos termines, et in Ornazones et in suos termines, et in Planizes, vel in suos termines. In predictis locis dono ad prefatum coenobium casas casalibus, etc. omnia et in omnibus, quantum alodem predictus Vives transgresor in predictis locis abuit vel retinuit pro qualicumque voce. Et dono ego prelibatus Episcopus a prefatum coenobium alodem meum quod abeo in valle Manivulo, qui fuit de Sesemundo Blanco: similiter in Cistella, et in eius termines, vel in Palazo, et in eius termines, vel in villa Bodelego et in eius termines. In predictis locis dono a prefatum cenobium casas casalibus, etc. omnia et in omnibus, quantum alodem in predictis locis prescriptus Sesemundus abuit vel retinuit pro qualicumque voce: exceptus ipso puio que vocant Bodelego, ubi iam dictus Sesemundus habitavit, et exceptus ipsas III. casas que iuxta ipso puio sunt, et exceptus ipsos verdegarios qui sunt iuxta ipso Puio, et exceptus ipsos molendinos qui iuxta ipso puio sunt. Et dono ad prefatum caenobium ipso maso quod abeo in Cistella ubi Blandericus habitat, cum omnibus rebus que ad ipso maso pertinere videntur. Et dono ad prefatum coenobium ipsum alodem qui fuit de Servo Dei et de uxore sua, qui est in Fornellos, sicut illi eum retinuere; et ipsas vineas qui sunt in Valle alta cum illorum affrontationes. Et dono ad prefatum coenobium in valle Monte acuto maso uno quod Letus dedit a Wiffredo Comite, et ego abeo per succesionem iam dicti Comitis. Et dono in iam dicto loco ipsas casas cum curtibus et ortis, et vineas et vinealibus, etc. omnia et in omnibus, quantum ibidem habeo vel hereditare debeo pro qualicumque voce, vel quantum condam Letus ibidem abuit vel retinuit pro qualicumque voce, sicut in ipsa scriptura resonat, que iam dictus Letus fecit a Wiffredo Comite. Ipsum vero alodem que vocant Faras, et que vocant Palazolo (: Palatiolo), et que vocant Villa mala, et que vocant Roseto, et Marifonte, et que dicunt Turno et Villare novo cum ipsa ecclesia Sancti Andree qui est ipso Turno, et ipso villare que dicunt Achilare (: Aquilare : Aguilar) et Ornazones et Planezes (Planizes más arriba), et ipso alode qui fuit de Sesemundo Blanco, qui est in Manivulo et in Cistella, et in Palatio dono istos alodes ad prefatum cenobium sub ista videlicet ratione, ut dum ego vivo teneam et possideam; post obitum meum remaneant a prefato coenobio sine nulla ocasione. Haec omnia superius scripta trado vel caedo ad prefatum coenobium, ut tam presens Abba et monachi quam successores ibidem Deo sub regula almi Patris Benedicti militantibus jure perpetuo habeant retineantque sine alicuius minoratione vel contradiccione, sicut superius insertum est. Quia sicut sancti cannones aiunt, devotio etenim uniuscuiusque sicut gratanter votum contulit Deo ita definivit quod plenitudo votorum conservaretur in loco, in quo velut si conlata tenetur manet gratia offerentis, ita si frustratur imminet pernities defraudantis. Nam Dominus noster Jhesus Christus in Evangelio sic fertur dixisse suis discipulis: Si duo ex vobis consenserint super terram, de omni re quaecumque petieritis, fiet vobis à Patre meo. Et incirco (idcirco) ego prelibatus Episcopus una cum meorum caterve clericorum petimus clemenciam Omnipotentis Dei ut constructores benefactoresque prefati cenobii per intercessionem supra dictorum Sanctorum hic et in eternam beatitudinem remunerantur: detque eis benedictiones atque promisiones quae praecepta sua observantibus promisit dicens: “Si in preceptis meis ambulaveritis et mandata mea custodieritis et feceritis ea, dabo vobis pluvias temporibus suis et terra gignet fructum suum et pomis arbores replebuntur. Aprehendet messium tritura vindemiam et vindemia occupabit sementem, et comedetis vetustissima veterum et vetera nobis supervenientibus proicietis. Et comedetis panem vestrum in saturitate et absque pavore habitabitis in terra vestra. Dabo pacem in finibus vestris: dormietis et non erit qui exterreat. Auferam malas bestias et gladius non transibit terminos vestros. Persequemini inimicos vestros et corruent coram vobis. Persequentur quinque de vobis centum alienos et centum de vobis decem millia: cadent inimici vestri in conspectu vestro gladio. Respiciam vos et crescere faciam; multiplicabimini et firmabo pactum meum vobiscum. Ambulabo inter vos et ero vester Deus, vosque eritis populus meus." Has benedictiones atque promissiones petimus clementiam omnipotentis Dei ut tribuat constructoribus benefactoribusque prefati coenobii ut hic pie valeant vivere, et sic transeant per bona temporalia ut adipisci mereantur eterna. Nam sicut bonitas et conlatio elemosinarum in sanctis Dei basilicis veniam tribuit conferentibus, ita damnum rite preparat fraudatoribus. Deo igitur datur quicquid a fidelibus in sanctis Dei basilicis pia devocione offertur. Ergo et justitiam rescindit, quisquis aliena vota corrumpit. Cum igitur Deus justitia sit, qua insania agitur ut de manu Dei quis auferat et in usus suos ea que Dei sunt usurpare presumat? Quicumque igitur de rebus a nobis prefato coenobio amodo conlatis vel deincebs conlaturis sive a nobis seu ab aliquo fideli aliquid exinde subtraxerit aut fraudaverit, nisi se correxerit et Deo satisfecerit, male distracta juxta leges mundanas componere cogatur, et si Creatorem suum non honoraverit et in contumacia perstiterit (se lee persteterit), et male distracta cum confusione restituat et a liminibus sanctae Dei ecclesiae quam offenderit ut sacrilegus arceatur, et insuper juxta sanctorum canonum sententias sacrilegii ulcione feriatur, et cum Juda traditore qui ea quae Domino mitebantur asportabat, flammis atrocibus perenniter cruciandus tradatur. Datan et Abiron judicium sentiat et ad instar eorum in infernum vivus descendat. Ponatque illum omnipotens Deus ut rotam et sicut stipulam ante faciem venti. Sicut ignis comburit silvam et sicut flamma comburit montes, ita persequatur illum in tempestate sua et in ira sua exturbet eum. Erubescat et conturbetur in seculum seculi et confundatur et pereat: fiantque dies eius pauci et res eius accipiat alter. Et fiant filii eius orfani et uxor eius vidua. Non sit illi adjutor, nec sit qui misereatur pupillis eius. Fiat contra Dominum semper et dispereat de terra memoria eius, pro eo quod non honoraverit ecclesiam Dei. Et cognoscat quia nomen tibi Dominus et tu es super omnia Deus benedictus in secula seculorum Amen. Exarata est igitur haec scriptura donationis die VI. nonarum julii, era I.XVI. anno Dominicae Trabeationis DCCCC.LXXVIII. indiccione VI. anno bisdeno IIII quod Franchorum Rex Leutharius regnandi sumpsit exordium. Miro gratia Dei Comes atque Episcopus ss. qui hanc donationem vel tradiccionem feci et idoneis testibus firmare rogavi. = + Wandalgarius Vices-Comes. = + Teudemundus. = + Teudebertus. = + Stefanus. = + Bera. = + Oliba. = + Bernardus. = + Joannes. = + Hacfredus Archilevita ss. = Oliba gratia Dei Comes. = Antenor presbiter ss. = Miro sacer ss. = Aimericus levita ss. = Deia levita ss. = Sig+num Oriol. = Sig+num Radegarius. = Sig+num Miro Vices-Comes. = Sig+num Odone. = Sig+num Ermemirus. = Sig+num Sentebeles. = Desiderius levita qui hanc scripturam donationis scripsi et ss. sub die annoque prefixo.
