VIII.
Cessio comitatus Urgellensis ab Infante Petro facta Jacobo, Regi Aragonum, qui eidem cedit totum regnum Majoricarum, an. MCCXXXI. (Vid. pág. 42.)
Ex cart. origin. in eccl. Maioric.
Manifestum sit omnibus quod ego Infans dompnus Petrus consulte et ex certa scientia ac spontanea voluntate per me et omnes successores meos cum praesenti carta dono, absolvo et deffinio vobis Domino Jacobo Dei gratia Regi Aragonum et regni Maioricarum, Comiti Barchinonae et Domino Montispesulani, et vestris successoribus in eternum, totum comitatum Urgelli cum terminis et pertinentiis suis, et cum omnibus quae pertinent ad eundem vel pertinere debent, liberum scilicet et quietum, et totum ius quod in eo habeo vel habere debeo, ratione donationis vel legati illustris dompnae Aurembiax, quondam Comitissae Urgelli, sive ex testamento suo, sive alio quolibet ullo modo. Ita quod ab hac die in antea, in qua haec praesens scribitur carta, totum praedictum comitatum et totum ius, quod in eo habeo vel habere debeo cum omnibus quae pertinent ad eundem vel pertinere debent, habeatis causa donationis inter vivos, et causa proprietatis cum omni pleno iure et potestate, perpetuo ad habendum, et ad omnes vestras et vestrorum voluntates, sive omni nostra nostrorumque retentione, quam ibi vel in eo non facio ullo modo: excepto iure quod praedicta Comitissa habebat in Valleoleti, quod mihi retineo, sicut in testamento illud mihi concessit. Nos itaque Jacobus Rex praedictus, per nos et successores nostros recipiens hanc donationem comitatus Urgelli a vobis illustri Infante dompno Petro, donamus, concedimus et laudamus vobis ad habendum et tenendum integre diebus omnibus vitae vestrae totum regnum Maioricarum cum pertinentiis suis, et cum omnibus quae pertinent ad eundem, cum exitibus et redditibus quos ibi habemus, et habere debemus, et in insula quoque Minoricarum per terram scilicet et per mare. In hunc scilicet modum quod regnum Maioricarum et insulam Minoricarum cum omnibus quae pertinent ad easdem, teneatis in tota vita vestra per nos et successores nostros in feudum et ad consuetudinem Barchinone, et faciatis inde nobis homagium, et donetis potestatem de omnibus castris iratus et paccatus, quandocumque nos voluerimus; et faciatis inde pacem et guerram per nos et successores nostros de Christianis et de tota Andalucia. Et post mortem vestram habeant successores vestri, quos vobis elegeritis, terciam partem tocius terrae nostrae in insulis supra dictis, et omnium exituum et reddituum ipsarum, qui scilicet proveniunt vel provenerint omni tempore per terram et per mare. Et ipsi successores vestri teneant ipsam partem in feudum per nos et nostros successores in perpetuum ad consuetudinem Barchin. et donent nobis potestatem de castris, et faciant per nos et successores nostros inde pacem et guerram de Christianis et de Andalucia, retentis nobis integre Almodayna in civitate Maioricarum, et duobus castris, Olorone scilicet et Polentia. Alia vero omnia cum omni senioratico et integra iuredictione ad nos vel nostros libere revertantur. Concedimus insuper vobis quod ordinetis et disponatis libere, prout vobis videbitur expedire, de possessionibus omnibus et honoribus, et statu insularum praedictarum, salvo dominio nostro et nostra fidelitate. Stabilimenta et ordinamenta autem quae inde feceritis, rata sint semper et firma, tamquam si a nobis specialiter essent facta. Et promittimus vobis per nos et successores nostros nunquam contravenire. Praeterea si alia castra de novo, praeter illa quae dicta sunt, hedificaveritis in insulis supra dictis, liceat vobis hoc facere, et quod teneatis ea vos et successores vestri in perpetuum per nos et nostros ad consuetudinem Barchin., et quod detis inde potestatem nobis. Et quod habeamus nos et nostri duas partes exituum et reddituum de unoquoque castro post obitum vestrum; et vos et successores vestri tercian partem ad vestram vestrorumque voluntatem, tam per terram quam per mare. Praeterea concedimus vobis quod possitis emere possessiones militum et baronum et religiosorum; de quibus possitis facere omnes vestras voluntates vos et vestri, salvo senioratico et iuredictione ac iure nostro. Denique promittimus bona fide et sine enganno vobis dare et facere iuvamen et auxilium et valenzam ad deffensionem et retentionem praedicti regni et insularum contra omnes homines. Et promittimus vobis hoc attendere et complere, prout superius continetur, sub sacramento vobis a nobis praestito corporaliter, et sub homagio quod inde vobis facimus ad forum Aragonie. Et ego Infans dompnus Petrus facio vobis homagium ore et manibus ad consuetudinem Barchin. pro supra dictis omnibus attendendis et conservandis; et iuro omnia supra dicta et singula per me et successores meos perpetuo vobis et successoribus vestris fideliter observare. Dat. apud Ilerdam III. kal. octob., anno Dni. M.CC. tricesimo primo. = Signum + Jacobi Dei gratia Regis Aragonum et regni Maioric. et Comitis Barchin. et Dni. Montispes. = Huius rei testes sunt: Bg. Epus. Ilerden. = Fr. B. Abbas Sanctarum Crucum. = Fr. G. de Cervaria. = Fr. P. Condre, ordin. Praedic. = Fr. Bg. de Castro episcopal = Ato de Focibus, maiordomus Aragon. = Rodericus de Liçana. = Blascus Maça. = Sancius de Orta. = Rodericus Exeminiz de Lusia. = Petrus Maça. = Bernardus de Rocaforte. = Garcia de Orta. = P. Periz, Justitia Aragon. = Sig+num Guillermi, scribae qui mandato Dni. Regis et Infantis pro Petro Sancii, notario ipsius Dni. Regis hanc cartam scribi fecit loco, die et anno prefixis.
