XV, Vera vergena Maria,

XV.

Vera vergena Maria,

Vera vida, vera fes,

Vera vertatz, vera via,

Vera vertutz, vera res,

Vera maire, ver' amia,

Ver' amors, vera merces,

Per ta vera merce sia

Qu' estenda en me tos heres. 

De patz, si t plai, dona, traita 

Qu' ab ton filh me sia faita.

Tu restauriest la follia

Don Adam fon sobrepres;

Tu yest l' estela que guia

Los passans d' aquest paes,

E tu yest l' alba del dia

Don lo dieus filhs solelhs es,

Qu' el calfa e clarifia,

Verais de dreitura ples.

De patz, si t plai, dona, traita

Qu' ab ton filh nos sia faita.

Tu fust nada de Suria

Gentils e paura d' arnes,

Umils e pura e pia

E fatz, en dis et en pes,

Faita per tal maestria

Ses totz mals, mas ab totz bes,

Tant fust de doussa paria

Per que dieus en tu se mes.

De patz, dona, si t platz, traita 

Qu' ab ton filh nos sia faita.

Aquel qui en te se fia

Ja no 'l cal autre defes,

Que, si tot lo mon peria,

Aquel non penria ges,

Car als tieus precx s' umilia

L' auzismes, a cuy que pes,

E 'l tieu filhs non contraria

Ton voler neguna ves.

De patz, dona, si t platz, traita

Qu' ab ton filh nos sia faita.

David en la prophetia

Dis, en un salme que fes,

Qu' al destre de dieu sezia,

Del rey en la ley promes,

Una reyna qu' avia

Vestirs de var e d' aurfres;

Tu yest elha, ses falhia,

Non o pot vedar plaides.

De patz, dona, si t platz, traita

Qu' ab ton filh nos sia faita.

Pierre Cardinal.

XXIII, Del rei d' Arragon consir,

XXIII.

Del rei d' Arragon consir,

Que mantas genz l' au lauzar,

E totz sos faitz vei grazir;

Donc ben dei meravillar

Cossi pot far era treguas ni fis,

Qu' anc chai chastels no fo per lui assis:

Mais volc guerra filz del rei d' Etobia

Lo jorn que venc cavalcar a Peria.

Si son pretz vol enantir,

Ges er no s deu acordar;

Anz li deu ben sovenir

Qu' el coms fetz Sancho passar

En Proensa, e si 'l reis s' afortis,

Mais n' er temsutz per totz sos enemis:

Joves deu far guerra e cavalaria,

E quant er veillz, taing ben qu' en patz estia.

Eu vic ogan, ses mentir,

Mon Austoret amparar,

Si qu' anc pois no 'l dec faillir

Tro 'l fetz sa terra cobrar,

Cella que ill tol lo coms que sos paris

E sos oncl' es e sos peires vezis;

Trenta castels ten de sa seingnoria:

Mal' er la fins, se aquels no ill rendia.

A mo Joan auzi dir

Que fai 'N Aimeric jurar

Et a 'N Bertran, a venir

Per lo comte guerreiar;

Totz tres gaban qu' els marcs e 'ls esterlis

Faran metre els enaps e 'ls bacis,

E 'l reis fara merce e gaillardia,

Se saint si lo mante e l' abazia.

Guionet, si m vols servir,

Lo comte m vai saludar,

E di qu' a lui volc esdir

Tro m fetz Angles gueraiar,

Non li fis mal, anz era sos amis

Mais de fizel perponz de saint Daunis;

Si ren m' a tolt pois, perdonat li sia,

De tot aisso qu' eu tenc en ma baillia.

Quant que m fezes ejauzir

Amors, era m fai plorar,

E m tol manjar e 'l dormir

Per vos, domna, cui dieus gar:

No us puos vezer, mas be us sui francs e fis, 

Qu' autra del mon no m platz ni m' abellis; 

Mais am de vos sol la bella paria

Que s' autra m des tot quant eu li queria.

Bona domna, la meiller qu' anc hom vis,

Ja no cuiges que mos cors vos trais,

Mas am vos mais que mi ni ren que sia.

Rambaud de Vaqueiras.