XXX.
Donatio Episcopi Barchinon. gerentis vicem Alfonsi II. adhuc pueri, super decimis de Azcho, ecclesiae Dertusensi adiudicatis, anno MCLXII. (1162) (Vid. pág. 160.)
Ex arch. eccl. Dertus.
Palam fiat universis ecclesiae Dei filiis, quoniam bonae memoriae Raimundus Berengarii, Comes illustris Barchinon., Princeps Aragonensis, ad honorem Dei et pro salute tam animae suae, quam antecessorum et successorum suorum ecclesiam Dertusensem in Sedem episcopalem, et in conventum canonicorum iuxta regulam B. Agustini inibi viventium se dictare et dotare vovit, proposuit et promisit; quod instante mortis articulo, prout disposuerat, sibi facere non licuit. Quapropter ego Guillelmus (a) Dei gratia Barchinonensis Episcopus, vices praedicti Comitis gerens, et ego Guillelmus Raimundi Senescale, saluti animae ante dicti Comitis providentes, et paupertati praedictae Sedis episcopali et canonicorum miserentes, et dispensantes, consilio Domini B. Tarrachonensis Archiepiscopi, Petri Caesaraugustani, Guillemi Gerundensis, Artalli Elenensis episcoporum, Abbatis etiam Sancti Johannis Rivipollensis, Guillermi, et Arberti de Castrovetulo, Arnalli de Lercio, et aliorum tam clericorum, quam magnatum terrae, et concedimus et laudamus ecclesiam de Azchii cum omnibus integre ad eam pertinentibus, et in processu temporis pertinendis, et cum omnibus decimis omnium reddituum de Aschii, et omnium terminorum eius, qui ad Regem pertinent, et in antea pertinebunt; decimis inquam omnium fructum terrae quam animalium et carnium et piscium, cum decimis, et de leudis, de furnis, de balneis, passaticis, ribaticis, et de omnibus usaticis, unde Regi aliquid provenire debeat, exceptis iusticiis et questiis. Haec inquam omnia, sicut melius et verius dici et intelligi potest, concedimus et laudamus supradictae Sedi episcopali Dertusensi, et eiusdem Episcopo, et canonicis inibi Deo servientibus, ut haec omnia habeant et possideant absque inquietatione aliqua, donec Ildefonsus, Rex Aragonensis, et Comes Barchinonensis miles, et extra tutelam fiat. Ex tunc, et si haec et ampliora bona ecclesiae Dertusensi provenire ab ipso speramus, ea quae a nobis laudata et concessa sunt, suo beneplacito reservanda duximus (b). Actum est hoc XIII. calendas marcii, anno ab Incarnatione Domini M.C.LX.II., regnique Ludovicis iunioris XXV. apud Barchinonam in refectorio canonicorum. = Sig+num Guillermi, Barchinonensis Episcopi. = Guillermus Dei gratia Gerundensis ecclesiae subscribo. = Petrus Dei gratia Caesaraugust. (leo Caesaugust) Episcopus subscribo. = Petrus Ausonensis Episcopus subscribo. = Sig+num Artaldi Elnensis Episcopi. = Sig+num Guillelmi Raimundi Senescale. = Sig+num Guillelmi de Castro Vetulo. = Sig+num Arberti fratris sui. = Sig+num Arnaldi de Lercio. Scripta libens ista Petrus confirmo Sacrista Ausonensis. = Sig+num Bertrandi de Castelet. = Poncius, Abbas Sancti Johannis. = Sig+num Geraldi de Jorba. = Sig+num Guillelmi Cervariae. = Sig+num Guillelmi de Montepessulano. = Sig+num Raymundi de Podio alto. = Sig+num Poncii, scribae Ildefonsi Regis Aragonensis, et Comitis Barchinonensis, qui hoc scripsit die et anno supra scripto.
(a) Guillelmus scilicet de Turrerubea, cuius gesta late recensuit Matheus Aymerich Nomina et acta Episcoporum Barchinon.; sed hoc factum siluit, quo nullum huic Episcopo gloriosius reperies.
(b) Praessentem concessionem nedum approbare visus est Ildefonsus, verum novis itidem redditibus Dertusensem postea ecclesiam ipse auxit, ut infra ad anno 1164 palam fit, et anno item 1178 in scriptura dedicationis ipsius ecclesiae, quae incipit: Benedictus Dominus, etc.
